Potasyum Eksikliği ve Yüksekliğine Dikkat!
Kandaki potasyum seviyesinin yüksek ya da düşük olması farklı sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu sorunların belirtilerini bilerek ve zamanında doktora başvurarak daha ciddi komplikasyonları önlemek mümkündür.
Potasyum Eksikliği (Hipokalemi) Nedir?
Yetişkin bir insanda kandaki potasyum seviyesinin 3.5 mEq/L altına düşmesi durumuna hipokalemi denir. İdrar söktürücü ilaçlar, bulantı ve kusma, böbrek hastalıkları potasyum eksikliğine sebep olabilir. Besinlerden yeterli potasyum alamamak da potasyum eksikliğine yol açabilir. Aşırı potasyum eksikliği felce kadar gidebilen ciddi sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle sürekli potasyum eksikliği yaşayanlar bir sağlık uzmanına başvurmalıdır.
Potasyum Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?
- Kaslarda güç kaybı
- Kalp ritminde bozulma
- Mide bulantısı ve kusma
- Hipertansiyon
- Nefes almada zorluk
- Miyalji (kas ağrısı)
- Yorgunluk
- Halsizlik gibi belirtiler görülebilir.
Bunlarla birlikte potasyum eksikliğinin belirtileri, diyabetin belirtileri ile benzerlik gösterebilir. Bu nedenle potasyum eksikliğinin olup olmadığını doğrulamak için potasyum seviyeleri kontrol edilmelidir.
Potasyum eksikliği durumunda, mümkün olduğunca potasyum içerikli besinler tüketilmelidir. Ciddi eksiklik durumlarında ise potasyum içeren sıvılar damar yoluyla verilerek durum hızla düzeltilebilir. Eğer potasyum seviyesi çok düşük değilse potasyum içerikli sağlıklı beslenme planları önerilebilir.
Potasyum Fazlalığı (Hiperkalemi)
Potasyum fazlalığı, potasyum eksikliği kadar tehlikeli bir durumdur ve vücutta birçok organın düzgün çalışmasını olumsuz etkileyebilir. Kandaki potasyum değerinin 5-5.5 mEq/L üzerine çıkması durumuna hiperkalemi denir.
Sağlıklı bir vücut, fazla potasyumu genellikle idrar ve ter yoluyla dışarı atar. Ancak bazı durumlarda, fazla potasyum vücuttan atılamaz ve potasyum fazlalığı oluşur. Böbrek fonksiyonlarının yetersiz olduğu durumlarda, bazı ilaçların kullanımında ve aşırı egzersiz sonrasında potasyum seviyesi yükselebilir. Sürekli potasyum açısından zengin besinler tüketilmesi de potasyum seviyesinin yükselmesine yol açabilir. Potasyum fazlalığı en çok böbrekleri ve kalbi olumsuz etkiler.
Potasyum Fazlalığının Belirtileri Nelerdir?
Potasyum fazlalığı belirtileri genellikle hemen ortaya çıkmaz. Ancak kandaki potasyum seviyesi 6,5 mEq/L ve üzerine çıktığında çoğu zaman belirtiler görülür:
- Yorgunluk
- Nefes darlığı
- Kas kasılmaları
- Mide bulantısı ve kusma
- Kalp ritminde bozulma
- Bilinç bulanıklığı
- Halsizlik ve uyuşukluk
Böbrek fonksiyonlarını da bozan potasyum fazlalığı bazı durumlarda felç ya da kalp krizi gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Potasyum seviyesi yüksek olan kişilerin potasyum zengini besinlerden uzak durmaları gereklidir.
Hiperkalemi durumunda, kandaki potasyum seviyesini düşürmeye yardımcı olan ilaçlar kullanılır ve potasyum bakımından fakir bir diyet önerilir.
Potasyum seviyesi kısa süreli olarak yükselebilir veya düşebilir. Ancak bu durumun sürekli olması durumunda, bir doktora başvurmalı ve potasyum değerlerini düzenli olarak kontrol etmeliyiz. İlaç tedavisi ya da diyet değişikliği gerekebilir. Ancak ilaç kullanımı doktor kontrolünde yapılmalıdır. Kendi başına takviye kullanımından kaçınılmalıdır.
