Kurban Bayramı Nedir? Kökeni, Anlamı ve Önemi Nasıldır?
Kurban Bayramının Dinimizdeki Fazileti
Kurban Bayramı’nın anlamı, önemi ve kurban kesme ibadetinin dinimizdeki yeri, her yaştan okuyucumuz için bilgilendirici bir yazı olarak hazırlandı. Bu sayede Kurban Bayramı boyunca bir kul olarak üzerimize düşen tüm görevleri yerine getirmemiz mümkün olacak.
Manevi değerlerimize sahip çıkmanın en etkili yollarından biri, bu değerler hakkında konuşmaktır. Kurban Bayramı ile ilgili merak ettiğiniz ve yanıt bulmaya çalıştığınız tüm soruların cevaplarına bu yazıyı okuduktan sonra ulaşabilirsiniz. Şimdi, kurban nedir, neden kurban kesilir, bu ibadetin kökeni ve tarihçesi nedir, birlikte inceleyelim…
Kurban Nedir?
Kurban; Allah’a yaklaşmak, minnet duymak ve kulluk etmek amacıyla yapılan bir ibadettir. Belirli dini şartları yerine getiren hayvanların Allah rızası için kurban edilip ihtiyaç sahipleri arasında paylaşılması anlamına gelir.
Dinimizde Kurban Bayramı ibadeti dışında da farklı kurban türleri bulunmaktadır. Udhiyye, hedy, akika, zebiha gibi isimler bu türler arasındadır. Peki, kurban kelimesinin İslam dinindeki anlamı nedir?
Kurban kelimesinin İslam dinindeki tanımını TDV İslam Ansiklopedisi kaynağından, en doğru şekilde paylaşmak amacıyla aynen aktarıyoruz:
TDV İslam Ansiklopedisi
…
Kurbân kelimesi, dinî terminolojide Allah’a yaklaşmak amacıyla belli vakitte belirli türlerden hayvanların kesilmesi ve bu kurbanın kendisidir.
…
İslami literatürde, ibadet için kesilen hayvana udhiyye, kesim için öldürülen hayvana ise zebîha denir. Udhiyye ismi, kurban bayramındaki kesim zamanına atıfta bulunur.
“İbadet” anlamında ise nesîke, nüsük ve mensek terimleri de özelde kurbanı ifade eder.
Hac ve umrede kesilen kurbanlar ise “sunulan şey” anlamına gelen hedy terimi ile adlandırılır; yeni doğan çocuk için kesilen kurbana da akîka denir.
…
Kaynak: islamansiklopedisi.org.tr
Kurban Bayramı Nedir?
Kurban Bayramı, İslam inancına göre, Hicrî takvimin Zilhicce ayının 10. gününden başlayarak 4 gün boyunca kutlanan bir dini bayramdır. Kutlama süreci, Zilhicce ayının 9. gününe denk gelen Arefe günü ile başlar ve ardından Zilhicce’nin 10., 11. ve 12. günleri, ‘Eyyâm-ı nahr’ (Kesme günleri) olarak bilinen üç gün boyunca devam eder. Ayrıca, Kurban Bayramı, Müslümanların her yıl Mekke’de hac farizasını ifa ettikleri zamanı da ifade eder.
Kurban Bayramı, maddi durumu yetersiz olanlara et yardımında bulunarak Allah’a yaklaşma ve rızasını kazanma sürecidir. Dini ölçülere göre zengin sayılan Müslümanlar, kurban kesip bunu ihtiyaç sahipleriyle paylaşmakla yükümlüdür. Böylece inananlar, kurban aracılığıyla Allah yolunda kendi varlıklarını sunmaya istekli olur; bu ibadet ile Müslümanlar, Allah’a daha yakınlaşır ve insanlarla yardımlaşma yeteneklerini ortaya koyar.
Kurban Bayramı, bu ibadetin her yıl belirli günlerde gerçekleştirilmesidir. İbadet etmek isteyenler, emredilen koşulları taşıyan hayvanları Allah için keserek bu ibadeti yerine getirirler. Bu şekilde bir çeşit dini ve sosyal yardımlaşma gerçekleştirilmiş olur. Kurban kesme, ilahi dinlerin en önemli ibadetlerinden biridir ve insanlık tarihi kadar eskidir.
Kurban Bayramı Nasıl Ortaya Çıktı?
Kurban Bayramı, hicretin ikinci yılında, Kurban Bayramı nedir ve nasıl doğmuştur, sorusunu İbrahim Peygamber’in kıssasından yola çıkarak açıklayalım:
Hz. İbrahim’e rüyasında bir ses: “Ey İbrahim! Allah, oğlunu kurban etmeni emrediyor.” dedi.
Hz. İbrahim, oğluna: “Ben seni rüyamda Allah için kurban ediyordum.” diyerek rüyasını aktardı.
Hz. İsmail bu duruma: “Babacığım, sana emredileni yap.” yanıtını verdi.
Hz. İbrahim, oğlunu kurban edeceği anda Allah tarafından: “Ey İbrahim! Rüyana sadakat gösterdin; işte sana oğlunun yerine boğazlayacağın kurbanlık.” emredilmiştir.
İşte bu ibadet, günümüze kadar bu dini değerle korunmaktadır.
Hz. İbrahim ile Hz. İsmail arasında geçen bu olay, kutsal kitap Kur’an-ı Kerim’de şu şekilde aktarılmıştır:
Diyanet İşleri Başkanlığı Kur’an-ı Kerim
Sâffât Suresi 100-111. Ayet Tefsiri
﴾100﴿ “Rabbim! Bana iyilerden bir evlat ver!”
﴾101﴿ Bunun üzerine ona akıllı ve iyi huylu bir erkek çocuk müjdelenmiştir.
﴾102﴿ Çocuk, babasıyla iş tutacak yaşa gelince babası ona, “Yavrucuğum” dedi, “Rüyamda seni kurban ettiğimi gördüm; sen ne diyeceksin?” Dedi ki: “Babacığım! Sana emredileni yap; inşallah beni sabredenlerden bulacaksın.”
﴾103﴿ Her ikisi de (ilahi buyruğa) teslim olunca ve babası onu yüzüstü yatırınca,
﴾104﴿ “Ey İbrâhim!” diye seslendik;
﴾105﴿ “Rüyanı gerçekleştirdin.” İşte iyi insanları böyle ödüllendiririz.
﴾106﴿ Bu mutlak şekilde açık bir imtihandı.
﴾107﴿ Biz, onun (oğlunun canına) bedel olarak ona iri bir kurban verdik.
﴾108-109﴿ Onun hakkında, “İbrahim’e selam olsun!” ifadesini sonradan gelen nesillere bıraktık.
﴾110﴿ Evet, iyileri ancak böyle ödüllendiririz.
﴾111﴿ Çünkü o, bizim mümin kullarımızdandı.
…
Kaynak: kuran.diyanet.gov.tr
Özet olarak,
Kurban Bayramı’nın ne olduğu ve neden kurban kesildiği sorularının cevapları büyük ölçüde yardımlaşma, Allah’a yaklaşma ve ibadet üzerine yoğunlaşır.
Kurban Bayramı, sadece et kesilen bir bayram değil; yoksullara yardımın düşünüldüğü, birlik ve beraberliğin pekiştirildiği, Allah’a şükredilen dini bir ibadettir. Kurban edilen hayvanlar, kesilirken ihtiyaç sahiplerine ulaştırılacak şekilde bir bayramdır.
Kurban Bayramı, yardımlaşma ve manevi duyguların güçlenmesine önemli bir fırsattır. Kurban, usulüne uygun olarak gerçekleştirilmelidir; hayvana zarar vermemek, yaralamamak, hızlı hareket etmek ve mutlaka İslami kurallara uymak son derece önemlidir.
Kurban Kesmenin Anlamı ve Önemi
Kardeşliğin ve birliğin simgesi olan Kurban Bayramı, yardımlaşmanın en belirgin şekilde ortaya çıktığı bir dönemdir.
Sahih hadislerde Hz. Peygamber, kurban bayramında Allah katında en sevilen ibadetin kurban kesmek olduğunu, kesilen kurbanın hemen kabul olacağını ve kurban edilen her şeyin, hatta hayvanın boynuzu ve tırnağına kadar her şeyinin kişinin sevap hanesine yazılacağını belirtmiştir.
Kurban Bayramı ve kurban kesmenin niteliği konusunda Diyanet İşleri Başkanlığı’nın yaptığı açıklamalara göz atacak olursak; Kurban Bayramı’nın hükmü hakkında Din İşleri Yüksek Kurulu bilgilerini aktaralım:
Din İşleri Yüksek Kurulu
Soru: Kurban ibadetinin mahiyeti ve hükmü nedir?
Cevap: “Sözlükte yaklaşmak, Allah’a yakınlaşmaya vesile olan şey anlamlarına gelen kurban, dini bir terim olarak, Allah’a yaklaşmak ve O’nun rızasını kazanmak amacıyla, belirli şartlara sahip hayvanın usulüne uygun olarak kesilmesini ifade eder. Kurban bayramında kesilen kurbana udhiyye, hacda kesilen kurbana hedy denir.
Mezheplerin çoğuna göre udhiyye kurbanı kesmek sünnettir (İbn Rüşd, Bidâye, I, 429). Hanefî mezhebinde ise tercih edilen görüş kurbanın vacip olduğudur (Merğînânî, el-Hidâye, VII, 146).”
Kaynak: kurul.diyanet.gov.tr
Kurban Neden Kesilir?
Kurban kesimi, İslam dini açısından önemli bir ibadet ve yükümlülük olarak kabul edilir. İslam inancına göre, kurban kesmek Hz. İbrahim’in Allah’a teslimiyetinin ve imanının bir simgesidir. Peki, Müslümanlar neden kurban keser?
Kurban kesiminin sebepleri şu şekildedir:
İbadet
Kurban kesmek, Müslümanların Allah’a olan ibadetlerinden biridir. İbadetin amacı, Allah’a yakınlık kazanmak, O’na itaat etmek ve kendini Allah’a adamanın bir yolu olarak görülür.
İman ve Teslimiyet
Kurban kesmek, Hz. İbrahim’in Allah’ın emrine olan tam teslimiyetini ve imanın bir hatırlatıcısıdır. Müslümanlar, İbrahim’in izinden giderek Allah’ın emirlerine itaat etmekte ve sadakat göstermekte bir örnek oluşturur.
Paylaşma ve Dayanışma
Kurban kesmek, Müslümanlar arasında yardımlaşma ve dayanışma duygusunu güçlendirir. Kurban edilen hayvanın eti yoksul ve ihtiyaç sahipleriyle paylaşılır. Bu, zenginlerin toplumsal dayanışmayı artırma amacı taşır.
Sadaka ve Sevap Kazanma
Kurban kesmek, sadaka vermenin bir yolu olarak kabul edilir. Müslümanlar, kurban keserek Allah’ın rızasını kazanmayı ve sevap elde etmeyi amaçlar. Sadaka vermek, bireysel ve toplumsal yardımlara katkıda bulunmanın bir ifadesidir.
Kurban Bayramı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Kurban Nedir Kısa Tanımı?
Kurban, Allah’a yaklaşmak ve Allah rızasını elde etmek için İslam dininin uygun şartlara sahip hayvanı İslam kurallarına göre kesmek anlamına gelir.
Kurban Kesmenin Amacı Nedir?
Kurban kesmek, Allah’a yaklaşmak ve Onun rızasına ulaşmak amacını taşır. Dinen zengin olarak kabul edilen Müslümanlar, varlıklarının bir kısmını kurban için ayırarak ihtiyaç sahipleriyle paylaşır. Bu şekilde, imanlı kişiler gerektiğinde Allah için mal varlıklarını feda edebilir ve toplumsal olan yardımlaşmayı destekler, manevi doyum sağlar.
Kurban Kesmenin Dinî Hükmü Nedir?
Kurban kesmek, Kurban Bayramı döneminde vacip olan bir ibadettir. Kurbanlık hayvan temin etmek ve kesmek maddi bir yükümlülükten dolayı farz değildir. Dinen zengin sayılan Müslümanlar kurban kesmekle yükümlü olup, Kurban Bayramı’nda kurban kesmek vaciptir.
Peki, İslam inancına göre kimler zengin sayılır? En doğru bilgileri aktarmak için TDV İslam Ansiklopedisi’nden alınan açıklama şu şekildedir:
TDV İslam Ansiklopedisi
Konu başlığı: ZENGİNLİK
…
Bu nedenle zenginlik şu iki durumda ele alınmalıdır:
1. Kişinin her hangi bir türde nisab miktarı artıcı özelliği bulunan maldan birine sahip olmasıdır. Örneğin, nisab miktarı altını (20 miskal ≅ 85 gr.), gümüşü (200 dirhem ≅ 595 gr.) veya bunların karşılığı para ya da nisab miktarı hayvanı olan kişi zengin sayılmaktadır ve buna göre zekât vermekle yükümlüdür; ancak zekât almak için uygun değildir. Bir kişi aynı anda hem zekât veren hem de alan olamaz.
Bazı Hanefî fakihleri ise zenginlik ölçüsü olarak para nisabının göz önünde bulundurulmasını önermektedir. Onlara göre, 200 dirhem değerine eşit mal varlığı bulunmayan kişiler fakir görülür ve zekât alabilir. Ancak günümüzde sanayileşmiş gümüşün değeri altına göre düştüğünden, nisab-ı gınâ veya nisab-ı istiğnâ olarak altın nisabının esas alınması daha uygun bulunmaktadır.
2. Kişinin temel ihtiyaçları dışındaki artıcı nitelikte olan nisab miktarı mala sahip olmasıdır. Temel ihtiyaçlar ev, temel eşyalar, kıyafetler, araçlar vb. gibi kullanımdaki eşyaları kapsar. Bunların dışında stuck yararından fazla birikmesi olan, nisab miktarı gümüş veya altın değerinde varlığı olan kişiler zekât alamazlar; bunlar için sadaka vermek, fitre vermek ve kurban kesmek vaciptir.
Sonuç olarak, temel ihtiyaçlar dışında, nisab miktarına sahip olan kimseye zekât verilmez. Nisab miktarından az bir malı olan birine, geçimi ve geliri olsa dahi zekât verilebilir.
…
Kaynak: islamansiklopedisi.org.tr
Kurban Bayramı Tatili 9 Gün Oldu Mu?
Kurban Bağışı Nasıl Yapılır? Vakıf Bağış Ücretleri
Kurban Kesme Duası Nasıl Yapılır? Ayeti, Türkçesi
Resimli Kurban Bayramı Mesajları, En Güzel Hayırlı Dilekler
Kurban Bayramı Arefesi Ne Zaman, Tatil Mi? Oruç Tutulur Mu?
