
Boyun Fıtığı Cerrahisinde Yenilikçi Yöntem: Disk Protezi Uygulaması
Günlük yaşamı olumsuz etkileyen boyun ağrılarının nedenleri arasında yer alan ve bazen kollara veya parmak uçlarına kadar yayılan ağrı, uyuşukluk ve güçsüzlük gibi belirtilerle ortaya çıkan boyun fıtığının cerrahi tedavisinde son yıllarda yenilikçi bir yaklaşım dikkat çekiyor. Özellikle cerrahi gerektiren hastalarda kullanılan ve boynun doğal hareketlerini taklit etme yeteneğine sahip disk protezleri, sunduğu avantajlarla öne çıkan bir tedavi yöntemi. Konuyla ilgili detaylar için Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Bölümü Direktörü Prof. Dr. Mehmet Çağlar Berk’in görüşlerine başvurduk. Boyun fıtığında kullanılan disk protezleri nasıl bir yöntemdir, her hastada uygulanabilir mi, klasik boyun fıtığı cerrahisinden farkları nelerdir? Bu ve benzeri soruların yanıtlarını bu yazımızda bulabilirsiniz.
Fıtık Nasıl Oluşur?
Boyun ağrıları, özellikle masa başında çalışan bireylerde sıkça görülen bir problemdir. Bu ağrılar, omurgamızın en hareketli bölgesi olan boynumuzda bir boyun fıtığını işaret edebilir. Sürekli tekrarlayan, basit ağrı kesicilerle geçmeyen ağrılar, günlük yaşamı kısıtlayacak boyutlara ulaşmışsa, bir uzmandan kesin tanı almak önemlidir. Omurgamızı oluşturan kemikler arasında bulunan “disk” adı verilen yapılar, kemiklerin arasındaki mesafeyi korurken, omurgamıza esneklik, hareket ve yük taşıma yeteneği sağlar. Disk, jöle kıvamındaki iç yapısı sayesinde esnekliğini korur. Ancak yaşa bağlı protein ve su kaybı nedeniyle elastik özelliklerini kaybedebilir, bu da boyundaki her diskin taşıma kapasitesini azaltır ve fıtık oluşumuna yol açar. Genellikle boyun ve belde görülen fıtık, sinirlere baskı yaptığında ağrı, uyuşukluk ve güçsüzlük gibi belirtilerle kendini gösterir. Çocuklarda nadir görülen boyun fıtığı, 30-50 yaş aralığında daha yaygınken, yaş ilerledikçe dejeneratif sorunlar artar.
Boyun Fıtığının Nedenleri
- Yaşla birlikte disklerin esneklik ve yük taşıma kabiliyetinin azalması.
- Ağır kaldırma ve sert boyun hareketleri.
- Trafik kazaları ve düşme gibi travmalar, omurga yaralanmaları.
- Modern yaşamda akıllı teknolojilerin kullanımı sırasında oluşan duruş bozuklukları.
Tanı ve Tedavi Süreci
Tanı için hastanın şikayetleri ve detaylı muayene süreci büyük önem taşır. Şikayetlerin ne zaman başladığı, ne sıklıkta görüldüğü gibi soruların yanıtı, doğru teşhis için kritik öneme sahiptir. Tanıda, hem omurgayı hem de diskleri detaylı bir şekilde inceleyen MR görüntülemesi kullanılmaktadır. Bazı durumlarda (kırık, çatlak, romatizma şüphesi varsa) bilgisayarlı tomografi veya röntgen istenebilir. Ayrıca, bazı hastalar için EMG gibi sinir iletim testleri yapılabilmektedir. Boyun fıtığının tedavisinde hem cerrahi dışı hem de cerrahi seçenekler mevcuttur. Cerrahi dışı tedavi yöntemleri arasında ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlar, fizik tedavi, kayropraktik tedavi ve enjeksiyonlar yer alır. Son yıllarda disk protezleri tedavi seçenekleri arasında dikkat çekmektedir.
Boyun Fıtığında Disk Protezi Nedir?
Boyun fıtığında cerrahi tedavi amacı, sinir köküne uygulanan mekanik baskıyı ortadan kaldırmaktır. Bu baskı kaldırıldığında, sinir dokusunda daha sonraki dönemlerde ortaya çıkabilecek hasarların önlenmesi hedeflenir. Tedavi gecikirse, hastanın ameliyattan faydalanmaması olasıdır. Dolayısıyla, her hastaya en uygun tedavi yönteminin belirlenmesi hayati önem taşır. Cerrahi tedavi, boynun ön veya arka kısmından yapılabilir. Arka tarafdan yapılan ameliyatlar, sinir iken yapılan baskının mikrocerrahi tekniklerle giderilmesini sağlamaktadır. Ön taraftan yapılan cerrahi işlemlerde ise disk tamamen çıkarılır ve sinirlere ulaşılır. Daha sonra iki omurga arasında bir boşluk oluştuğunda, hastanın vücudundan alınan bir kemik parçası veya yapay kafesler kullanılır. İyileşme için 2-3 ay beklenir. Bu tür bir cerrahiden sonra, boynun hareket kabiliyeti her bir seviyede 10-20 derece azalabilir.
Günümüzde, disk protezleri sayesinde boyun fıtığı cerrahisinde hem erken dönemde hareket kabiliyeti korunmakta hem de komşu segment hastalığı riski azaltılmaktadır. Bu protezler, vücut tarafından kabul edilen, alerjik reaksiyon yaratmayan malzemelerden üretilmiştir.
Prof. Dr. Mehmet Çağlar Berk ve ekibi, Anadolu Sağlık Merkezi’nde başarılı boyun fıtığı ameliyatları gerçekleştirmektedir. Bu sayede hastalar, en kısa sürede günlük hayatlarına dönebilir ve boyun hareketliliğini koruma fırsatı bulur.
Ameliyat Süresi
Disk protezinin yerleştirilmesi ortalama 1-1.5 saat sürmektedir. Hastalar genellikle bir gün hastanede kalıp, ertesi gün taburcu olurlar. İlk 1-2 hafta içinde dinlenmeleri ve sert boyun hareketlerinden kaçınmaları önerilir. Sonrasında, hastalar normal yaşantılarına dönebilirler. Ameliyattan sonra, boyun hareketlerinin kısıtlanmasına gerek kalmayacağı için, genellikle sert boyun korsesine ihtiyaç duyulmaz.
Bel Fıtığında Kullanılabilir mi?
Bel fıtığında da protez uygulamaları bulunmaktadır; ancak henüz boyun fıtığındaki kadar yaygın bir şekilde kullanılmamaktadır.
Her Hastaya Uygulanabilir mi?
Servikal disk protezleri, günümüzde yaygın bir şekilde tercih edilmektedir. Ancak bazen, hastanın boyun anatomisi bu protezler için uygun olmayabilir ve bu durumda başka tedavi yöntemleri değerlendirilebilir.
Son güncellenme tarihi: 06 Mart 2024
Yayınlanma tarihi: 06 Mart 2024