
Rahim Kanseri Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Endometrial kanser, rahim içinde bulunan hücrelerin anormal büyümesiyle başlayan bir kanser türüdür. Rahim, fetal gelişimin gerçekleştiği boş, armut şeklindeki pelvik bir organdır. Endometrial kanser, uterusun iç yüzeyini oluşturan endometrium adı verilen hücre tabakasında başlar. Bu tür kanser bazen rahim kanseri olarak da adlandırılmaktadır. Ayrıca, rahimde rahim sarkomu gibi farklı kanser türleri de oluşabilir, ancak bunlar endometrial kanserden çok daha nadirdir. Endometrium kanseri genellikle erken evrede teşhis edilir çünkü belirti verir. En yaygın ilk belirti düzensiz vajinal kanamadır. Rahim kanseri erken teşhis edilirse, cerrahi ile rahmin çıkarılması sıkça tercih edilen bir tedavi yöntemidir.
Rahim Kanseri Nedir?
Endometrial kanser diye bilinen rahim kanseri, kadın üreme sisteminde en yaygın görülen kanser türüdür. Rahim kanseri, rahim içindeki sağlıklı hücrelerin değişimi sonucunda tümör adı verilen bir kitle oluşturmasıyla başlar. Tümör ya kanserli ya da iyi huylu olabilir. Kanserli tümör kötü huyludur ve vücudun diğer bölgelerine yayılma potansiyeline sahiptir. İyi huylu tümörler ise genellikle yayılmazlar. Rahim kanserinin iki ana türü bulunmaktadır:
- Adenokarsinom: Bu tür rahim kanserlerinin büyük bir kısmını kapsar ve endometrium ile uterus iç yüzeyinden oluşur. Bu kanser genel olarak endometrial kanser olarak adlandırılır. Yaygın bir alt tür olan endometrioid karsinom vardır. Tedavi, tümörün derecesine, rahmin içine ne kadar yayıldığına ve hastalığın evresine göre değişir.
- Sarkom: Bu tür, rahim bezlerinin destek dokusunda veya rahim kası olan myometriumda gelişir. Sarkom, rahim kanserlerinin yalnızca %2 ila %4’ünü oluşturur.
Rahim Kanseri Neden Olur?
Araştırmacılar rahim kanseri nedenleri konusunda kesin bir bilgiye ulaşamamıştır. Rahim içindeki hücreleri etkileyen değişiklikler meydana gelir ve mutasyona uğramış hücreler kontrolsüz bir şekilde büyüyerek tümör oluşturabilir.
Bazı risk faktörleri rahim kanserine yakalanma olasılığını artırabilir. Rahim kanseri riskini artırabilecek faktörler arasında şunlar bulunmaktadır:
- Menopoz sonrası ya da 55 yaşından önce menopoza girme
- Kalınlaşmış rahim astarı (endometrial hiperplazi)
- Çocuk sahibi olmama
- Regl döneminin erken başlaması (12 yaşından önce)
- Yüksek tansiyon ya da diyabet hastalığı
- Aşırı kilolu ya da obez olma
- Ailede yumurtalık, rahim ya da bağırsak kanseri öyküsü
- Cowden sendromu ya da Lynch sendromu gibi genetik durumlar
- Önceki yumurtalık tümörleri veya polikistik yumurtalık sendromu geçirmiş olma
- Yalnızca östrojen hormon replasman tedavisi ya da doğurganlık tedavisi kullanma
- Geçmişte pelvise radyasyon tedavisi görme
- Meme kanserinin tedavisinde tamoksifen kullanma
Rahim Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Rahim kanseri belirtileri, başka pek çok durumla karışabileceği için dikkat edilmelidir. Bu durum özellikle üreme organlarını etkileyen diğer sağlık sorunları için geçerlidir. Alışılmadık ağrı ya da düzensiz vajinal kanama görüldüğünde, bir sağlık uzmanıyla görüşmek önemlidir. Doğru teşhisi almak, uygun tedavi için kritik öneme sahiptir.
Rahim kanseri belirtileri şunlardır:
- Menopoz öncesi dönemde vajinal kanama
- Menopoz sonrası hafif de olsa vajinal kanama veya lekelenme
- Alt karın bölgesinde ağrı ya da pelvik kramplar
- Menopoz sonrası ince beyaz veya berrak vajinal akıntı
- 40 yaşından büyüklerde aşırı uzun, ağır veya sık vajinal kanama
Rahim Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Rahim kanseri teşhisi için sağlık uzmanı belirtileri, risk faktörlerini ve aile geçmişini sorgulayabilir. Ardından fiziksel ve pelvik muayeneye geçilir. Doktor karnın şişip şişmediğini kontrol etmek için, karnı bastırırken iki parmağı vajina içerisine yerleştirebilir ya da vajina duvarlarını ayıran bir spekulum kullanabilir. Sağlık uzmanı rahim kanseri teşhisini doğrulamak için aşağıdaki testleri uygulayabilir:
- Kan testi: CA-125 testi, vücudunuzdaki belli bir miktar CA-125’in kanserle ilişkili olabileceğini gösterir.
- CT taraması, vücudun iç kısmının bir dizi ayrıntılı görüntüsünü oluşturur.
- MRI taramaları: Görüntü oluşturmak için radyo dalgaları ve güçlü bir mıknatıs kullanılır.
- Transvajinal ultrason: Uterusun görüntülerini elde etmek için vajinaya özel bir prob (pürüzsüz, yuvarlak bir cihaz) yerleştirilir.
- Endometrial biyopsi: Rahim ağzından (rahim açıklığı) ince ve esnek bir tüp yerleştirilerek bazı endometriyum hücreleri çıkarılır.
- Histeroskopi: Uterusa erişmek için vajina ve rahim ağzından uzun ince bir tüp yerleştirilir. Işıklı ve kameralı bu alet, rahmin ayrıntılı görüntülerini sunar.
- Dilatasyon ve küretaj (D&C): Rahim dokusunu çıkarmak amacıyla yapılan daha karmaşık bir işlem olup, ameliyathanede gerçekleştirilir.
Rahim Kanseri Evreleri Nelerdir?
Rahim kanseri evreleri ve derecelendirmesi, doktorların uygun tedavi yöntemini belirlemelerine yardımcı olur. Kanserin evresini belirlemek için kullanılan testler arasında göğüs röntgeni, CT taraması, kan testleri ve PET taraması (pozitron emisyon tomografisi) bulunmaktadır. Ameliyat gerçekleştirilene kadar kanserin evresi tam olarak belirlenemeyebilir.
Evreleme, kanserin boyutunu ve vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığını tanımlamak için bir yöntemdir. Endometrium kanserleri dört evreye ayrılır ve her biri artan tümör miktarını gösterecek şekilde A, B ve C gibi alt evrelere sahiptir.
- Aşama 1 (erken veya lokalize): Kanser yalnızca rahimde bulunmaktadır.
- Aşama 2 (bölgeselleşmiş): Kanser rahimden rahim ağzına yayılmıştır.
- Aşama 3 (bölgesel yayılım): Kanser rahim/rahim ağzının ötesine geçerek yumurtalıklara, fallop tüplerine, vajinaya veya pelvis ya da karındaki lenf düğümlerine yayılır.
- Aşama 4 (metastatik veya ilerlemiş): Kanser mesaneye, bağırsaklara veya rektuma, karın boyunca, kemiklere veya akciğerlere, ayrıca kasıktaki lenf düğümlerine yayılmıştır.
Derecelendirme, kanser hücrelerinin normal hücrelerle karşılaştırıldığında nasıl göründüğünü ve kanserin ne hızda büyüyebileceğini öngörmeye yardımcı olur.
- Derece 1 (düşük dereceli): Kanser hücreleri hafif anormal görünür ve yavaş büyür.
- Derece 2 (orta dereceli): Kanser hücreleri orta derecede anormal görünür ve orta hızda gelişir.
- Derece 3 (yüksek dereceli): Kanser hücreleri oldukça anormal görünür ve düşük dereceli kanserlerden daha hızlı büyüme eğilimindedir.
Son güncellenme tarihi: 07 Haziran 2024
Yayınlanma tarihi: 07 Haziran 2024