Astigmatizm: Tanımı, Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Astigmat, korneanın şeklinin farklılıklarından kaynaklanan yaygın bir görme bozukluğudur. Bu durum, gece görüşünde zorluk veya bulanık görme gibi belirtilere yol açabilir. Astigmatizmde göz merceği veya kornea düzensiz bir eğriliğe sahiptir. Kornea veya mercekteki bu düzensizlik, ışığın retinada kırılmasına neden olabilir. Astigmat, hipermetrop (yakın görüşteki sorun) veya miyop (uzak görüşteki sorun) ile birlikte de görülebilir. Astigmatizmi düzeltmek için bir göz doktoru tarafından gözlük ya da lens önerilebilir. Ayrıca, cerrahi tedavi yöntemleri de mevcuttur.

Astigmat Nedir?

İdeal göz küresi yuvarlak bir top şeklindedir ve böylece göze gelen ışık eşit şekilde bükülür. Ancak, korneanın yuvarlaklık kaybetmesi durumunda ışık bir yöne daha fazla kırılır. Sonuç olarak, uzaktaki nesneler bulanık görünür.

Astigmat, göz şeklinin normalden daha fazla kavisli olduğunu ifade eden tıbbi bir terimdir. Bu durum, göze giren ışığın düzensiz bükülmesine ve mesafe fark etmeksizin görme kalitesinin etkilenmesine yol açar.

Astigmatizm, kornea veya mercekteki problemlerle ilişkilidir; korneada bir kusur varsa kornea astigmatizması, mercekte bir bozulma varsa merceksi astigmatizma oluşur.

Astigmat Belirtileri Nelerdir?

Astigmat belirtileri kişiden kişiye değişebilir. En sık görülen belirti bulanık görmedir. Bunun dışında aşağıdaki semptomlar da görülebilir:

• Geceleri görmede zorluk,
• Gözde ağrı, yanma veya rahatsızlık,
• Baş ağrısı,
• Gözü kısarak bakma ihtiyacı,
• Çift görme.

Bu belirtilerden bir veya birkaçının görülmesi durumunda, altta yatan nedenin erken teşhisi ve tedavisi açısından bir sağlık kuruluşuna danışmak önemlidir.

Astigmat Neden Olur?

Astigmatizmanın nedeni tam olarak bilinmemektedir. Göz kapaklarının kornea üzerinde fazla baskı oluşturması ya da genetik faktörler de etkili olabilir. Astigmat doğuştan olabileceği gibi, doğum sonrası gelişim dönemlerinde de oluşabilir.

Ayrıca, göz yaralanmaları veya göz ameliyatları sonucu da bulanık görme gibi problemler ortaya çıkabilir. Keratokonus adı verilen nadir bir durum da astigmatizmaya neden olabilir; bu durumda kornea incelir ve dışa doğru çıkıntı yapar.

Astigmat Dereceleri Nelerdir?

Astigmatizma, görme kalitesini etkileyen bir kırılma bozukluğudur ve ciddiyeti astigmatizma ciddiyet ölçeği ile ölçülür. Bu ölçek hafiften (1,00 diyoptri altı) aşırıya (3,00 diyoptri üstü) kadar değişir. Astigmat dereceleri şu şekildedir:

• Hafif Astigmatizma: 1,00 diyoptri veya daha düşük değerlere sahiptir. Bu durumda belirtiler genellikle gözlemlenmez ve tedaviye ihtiyaç duyulmaz.
• Orta Astigmatizma: 1,00 ile 2,00 diyoptri arasında değerlendirilir; görünüm için düzeltici lens veya lazer ameliyatı genellikle gerekebilir.
• Şiddetli Astigmatizma: 2,00 ile 3,00 diyoptri arasında değerler, günlük yaşamı etkileyen ciddi semptomlar yaratabilir.
• Aşırı Astigmatizma: 3,00 diyoptri veya daha yüksek değerlere sahiptir; tedavi gereklidir.

Astigmat Kimlerde Görülür?

Astigmat, bebeklikten yetişkinliğe kadar çeşitli yaş gruplarında görülebilir. Ailede astigmat öyküsü veya diğer göz hastalıkları gibi risk faktörleri bulunmaktadır:

• Aile geçmişinde astigmatlık veya keratokonus,
• Korneanın hasar görmesine yol açan durumlar,
• Miyop veya hipermetrop gibi diğer göz sorunları,
• Katarakt ameliyatı geçirmiş olmak.

Bu tür faktörler, bireylerde astigmat oluşumuna katkıda bulunabilir.

Astigmat Tedavisi

Astigmat tedavisinde, durumun şiddetine ve bireysel özelliklere göre farklı yöntemler uygulanır. Hafif astigmatizmada gözlük veya lens kullanımı yeterli olabilir. Kullanılan gözlük camları, bulanık görmeyi engelleyen özel bir eğriliğe sahiptir.

Daha şiddetli durumlarda ise, gaz geçirgen sert kontakt lensler tercih edilebilir. Bu lensler ile kornea yeniden şekillendirilir ve belirli aralıklarla kullanılan lenslerin bu yeni şeklin korunması için gerekli olduğu bilinir.

Ayrıca, şiddetli astigmatizmada cerrahi yöntemler de kullanılabilir. Lazer göz ameliyatları (LASİK veya PRK), gözün ışığı daha iyi odaklayabilmesi için korneayı yeniden şekillendirir. İşlem sırasında göze uygulanan damlalarla anestezi yapılır ve steril bir cihazla korneada ince bir flep oluşturulur.

Astigmat, gözün kornea veya merceğindeki eğrilik sorunlarından kaynaklanan bir görme bozukluğudur. Belirtileri bulanık görme, çift görme, göz yorgunluğu ve gece görüşünde güçlük olarak kendini gösterebilir. Düzenli doktor kontrolleri, astigmatın erken teşhisi ve tedavisi için kritik öneme sahiptir.