Anjiyo, tedavi değil, tanı yöntemi olarak kullanılır

Kalp damarlarının görüntülenmesinde hâlâ en güvenilir yöntem olarak kabul edilen anjiyo, kalp damar hastalıklarının teşhis ve tedavisinde kritik bir rol oynamaktadır. Koroner damarlardaki daralma veya tıkanıklıkları tespit ederek tedavi yöntemini belirlemek için uygulanan anjiyonun bir tedavi yöntemi değil, tanı yöntemi olduğunu belirten Anadolu Sağlık Merkezi Kardiyoloji Uzmanları, anjiyo ile ilgili merak edilen soruları yanıtlıyor…

Koroner anjiyografi nedir?

Herhangi bir damar sistemindeki kan akımını, darlık veya tıkanıklık gibi sorunların mevcut olup olmadığını gösteren bir görüntüleme yöntemidir. Tüm damarlar için anjiyografi uygulanabilir. Kalp damarlarını incelemek amacıyla yapılan anjiyo, koroner anjiyografi olarak adlandırılır. Koroner anjiyografi sayesinde, damar sertliği nedeniyle koroner arterlerin hangi bölümlerinin ne kadar daraldığı veya tıkandığı tespit edilir.

Anjiyo bir tedavi değil, bir görüntüleme yöntemi mi?

Evet, koroner anjiyografi aslında tedavi yönteminin belirlenmesini sağlayan bir görüntüleme tekniğidir.

Kime anjiyo yapılabilir, kime yapılamaz?

Kalp damarlarında daralma veya tıkanma olduğu düşünülen tüm hastalara koroner anjiyografi yapılabilir. Örneğin, göğüs ağrısı çekenler ve efor testinden olumlu sonuç alanlar ile kalp krizi geçiren hastalar.

Anjiyo kararı hemen alınır mı?

Kalp damarlarında darlık bulunduğu düşünülüyorsa, anjiyografi yapılması planlanır.

Kullanılan maddeye karşı alerji durumu söz konusu olabilir mi?

Anjiyografide kullanılan opak madde iyot içeren bir madde olduğundan, iyot alerjisi olan bireylerde alerji riski bulunmaktadır.

Anjiyo öncesinde hangi testlerin yapılması gerekir?

İşlem öncesinde kan sayımı ve üre-kreatinin değerlerinin belirlenmesi önemlidir. Ayrıca kanama riski ve opak maddenin böbrek fonksiyonlarını etkileme ihtimali vardır. Özellikle böbrek yetersizliği olan hastalar için riskli grup oluşturularak daha sıkı kontrol sağlanır.

Anjiyo öncesinde yemek yiyebilir miyiz?

İşlem öncesinde 3-4 saatlik bir açlık gerekmektedir.

Düzenli ilaçlar için ne yapılmalı?

Hastalar diğer ilaçlarını kullanmaya devam edebilir ancak kan sulandırıcı ilaçlar komplikasyon riskini artırdığından, bu ilaçların kesilmesi gerekmektedir.

Anjiyo işlemini kim yapar?

İşlemi kardiyologlar gerçekleştirmektedir.

Anjiyo nasıl uygulanır?

Bu işlemde kasık bölgesinde küçük bir kesik yapılır, kasık damarına iğne ile girilir ve kılavuz tel damar içine yerleştirilir. Bu tel aracılığıyla kateterlerin ilerlemesi için 15-20 cm’lik plastik kılıflar yerleştirilir ve damar sistemine giriş sağlanır. Koroner anjiyografi sırasında, kateter vasıtasıyla kalbi besleyen koroner damarlara görünürlük kazandıran kontrast madde verilir. Damarların görüntüleri aynı anda filme kaydedilir.

Anjiyoda anestezi kullanılıyor mu?

Anjiyo yapılacak hastanın genel anestezi alması gerekmemektedir. İşlem yapılacak bölge lokal anestezi ile uyuşturulur. Gerekirse balon ve stent gibi tedavi edici cihazlar da kateterler aracılığıyla uygulanarak koroner darlıklar giderilebilir.

Anjiyo ne kadar sürer?

İşlem yaklaşık 10-15 dakika sürmektedir. İşlemin ardından atardamar içindeki tüp çekilirken, kanamanın olması için bir süre baskı uygulanır. Kanamanın durduğu teyit edildikten sonra sıkı bir pansuman yapılır. Eğer kasıktan giriş yapılmışsa, 5-6 saat dinlenme, koldan giriş yapılmışsa 1-2 saat gözlem gerekmektedir; ardından hasta taburcu edilir.

Anjiyo sırasında hasta acı hisseder mi?

Genellikle hastaların rahatlaması için sakinleştirici bir ilaç verilmekte, çoğu hasta işlem sırasında ağrı hissetmez. Ancak bazı hastalar hafif bir acı duyduklarını ifade edebilirler. İşlem yapılacak bölge, lokal anestezik bir madde ile uyuşturulmakta ve bu sırada bir iğne batması kadar ağrı hissedilmektedir.

Anjiyo sonrası hasta ağrı hissedebilir mi?

İşlem tamamlandıktan sonra kateter çekilirken, girişim yapılan atardamardan kanama olmaması için kasık bölgesine baskı uygulanması gerekmektedir. Bu baskı nedeniyle bel bölgesinde ağrı yaşanabilir. Ayrıca kanamanın durmaması için kasık bölgesine kum torbaları koyularak hastanın sırt üstü yatması istenir.

Anjiyodan sonra hastanın karşılaşabileceği durumlar nelerdir?

İşlem sırasında ortaya çıkabilecek sorunlar genelde damar giriş yeriyle ilgilidir. Örneğin, bacak damarlarında tıkanıklık durumlarında, kasık damarlarının plaklı, daralmış olması ya da kateterlerin ilerlemesini engelleyen tıkanıklıklar olabilir. Aşırı kilolu olan hastalarda damarın derin konumda olması ve yağ kitlesinin altında olması nedeniyle, hem damara girilmesi zorlaşabilir hem de işlem sonrasında kanamanın durdurulmasında zorluk yaşanabilir. Kanama bazen cilt altında oluşabilir; bu da kan birikimlerine ve tüm bacakta morarmalara yol açabilir. Bu komplikasyonların görülme sıklığı yüzde 2 ila 8 arasında değişmektedir.

Anjiyo sonuçları kalp hastalıkları hakkında yeterli bilgi verir mi?

Anjiyo, kalp damarlarında darlık olup olmadığını gösterir. Ayrıca kalbin sol karıncığının kasılma fonksiyonu hakkında bilgi edinmeye yardımcı olur. Ancak başka kalp hastalıkları hakkında yeterli bilgi veremez.

Anjiyodan ne kadar süre sonra cerrahi müdahale yapılabilir?

Bu durum hastalığın türüne ve şiddetine bağlıdır. Örneğin, dinlenmeye rağmen ilaç tedavisi ile göğüs ağrısı yaşayan hastaların acil cerrahi müdahaleye ihtiyaçları olabilir.

İkinci bir anjiyo gereksinimi olduğunda, iki anjiyo arasında ne kadar zaman geçmelidir?

Gerekirse ikinci anjiyo hemen yapılabilir.

Anjiyografinin yol açabileceği komplikasyonlar

• Girişim yapılan damarla ilgili kanama, damarın tıkanması, toplardamarla atardamar arasında fistül oluşumu. Bazen bu damarlar için cerrahi müdahale gerekebilir.

• Girişimde kullanılan opak maddeye karşı alerji

• Opak maddeye bağlı böbrek yetmezliği

• Anjiyo yapılan damar boyunca delinme, yırtılma

• Kalp damarının yırtılması

• Kalp krizi riskine yol açabilecek ciddi ritim bozuklukları (ventrikül fibrilasyonu)

• Anjiyo kateteriyle birlikte damarlardan pıhtı atması veya damar sistemine ilaç verilmesi sırasında hava girmesi sonucu inme riski.