Kuru Öksürüklere İyi Gelenler: Kuru Öksürükten Nasıl Kurtulursunuz?

Kuru öksürük, mukus içermeyen bir öksürük türüdür. Soğuk algınlığı ve grip gibi enfeksiyon hastalıklarının yanı sıra, toz ve polen gibi alerjenler de kuru öksürlüğe sebep olabilir. Bazı durumlarda, kuru öksürük, pnömotoraks (akciğer çökmesi) gibi ciddi sağlık sorunlarına da işaret edebilir. “Kuru öksürük nasıl geçer?” ve “Kuru öksürüğe ne iyi gelir?” gibi konular, yazının ilerleyen kısımlarında detaylı bir şekilde ele alınacaktır.

Kuru Öksürük Nedir?

Kuru öksürük, mukus içermeyen ve genellikle boğazda rahatsızlık hissi ile ortaya çıkan bir öksürük çeşididir. Balgamlı öksürük ise genellikle soğuk algınlığı veya grip gibi solunum yolu enfeksiyonları sırasında görülür. Uzmanlara göre, balgamlı öksürük, solunum yollarındaki balgamın temizlenmesini sağlar; bu durum onu prodüktif (verimli) bir öksürük olarak adlandırılmasının temel nedenidir. Ancak kuru öksürükte mukus üretimi olmadığı için solunum yollarından balgam çıkışı da gerçekleşmez. Bu nedenle, kuru öksürük nonprodüktif (verimsiz) bir öksürük olarak tanımlanır.

Kuru Öksürük Neden Olur?

Öksürük, solunum yollarını temizlemeye yardımcı olan önemli bir reflekstir. Ara sıra gerçekleşen öksürükler genellikle zararsız kabul edilir. Ancak, geçmeyen kuru öksürük, reflü, kalp yetmezliği, akciğer kanseri ve pnömotoraks gibi sağlık sorunlarına işaret edebilir. Kuru öksürük, akut ve kronik olmak üzere iki temel gruba ayrılır. Akut kuru öksürük, genellikle soğuk algınlığı veya grip gibi enfeksiyon dönemlerinde görülürken, kronik kuru öksürük, astım veya alerji gibi diğer sağlık sorunlarından kaynaklanabilir. Kuru öksürüğün başlıca nedenleri şunlardır:

• Solunum yolu enfeksiyonları: Soğuk algınlığı ve grip, üst solunum yollarını etkileyen viral enfeksiyonlardır. Enfeksiyon sürecinde genellikle balgamlı öksürük gözlemlenir. Ancak, solunum yollarındaki iltihaplanmanın tamamen iyileşmesi zaman alabilir ve bu süreç, çeşitli kimyasallar gibi tahriş edici maddelere karşı hassasiyeti artırabilir, bu da kuru öksürüğe neden olabilir.
• Covid-19: Yeni tip korona virüs tarafından tetiklenen Covid-19 hastalığı, grip ve soğuk algınlığı gibi viral bir enfeksiyondur; bu süre zarfında genellikle kuru öksürük gözlemlenir.
• Alerjik rinit: Bağışıklık sistemi, toz, polen ve evcil hayvan tüyü gibi alerjenlere karşı anormal tepkiler verebilir. Alerjik rinit, bu durumun sonucunda gelişen bir sorundur ve başlıca belirtilerinden biri kuru öksürüktür.
• Astım: Solunum yollarında iltihaplanma ile karakterize olan astım, en yaygın kuru öksürük nedenlerindendir.
• Tahriş edici maddelere maruziyet: Çeşitli kimyasalların solunması, solunum yollarında tahrişe ve dolayısıyla kuru öksürüğe yol açabilir.
• Gastro-özofageal reflü: Bazı durumlarda, kuru öksürük, gece yatarken veya yemek yerken artar; bu, mide sıvısının yemek borusuna geri kaçtığı reflü belirtisi olabilir.
• Pnömotoraks: Akciğer çökmesi olarak bilinen pnömotoraks, yaralanma veya travma sonucu meydana gelir ve akciğerleri çevreleyen plöre boşluğunda hava birikmesine yol açar. Bu durum, akciğerlerin sıkışmasına neden olarak kuru öksürüğe yol açabilir.
• Akciğer embolisi: Kan pıhtısının vücudun herhangi bir damarından koparak akciğerlere ulaşması durumu, damarlarda tıkanıklığa sebep olabilir ve nefes darlığı, kuru öksürük gibi belirtiler gösterebilir.
• KOAH: Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı, akciğerdeki hava keseciklerinin zamanla tıkanması sonucu gelişir ve kuru öksürüğe yol açabilir.
• Kalp hastalıkları: Kalp yetmezliği gibi kalp sorunları da kuru öksürlüğe neden olabilir.

Bu maddelerin yanı sıra, akciğer kanseri, verem ve uyku apnesi gibi sağlık sorunları da kuru öksürlüğe sebep olabilir.

Kuru Öksürüğe Ne İyi Gelir?

Kuru öksürüğün tedavisi, nedenine bağlı olarak değişir. Öksürük, başlı başına bir hastalık değildir; başka bir hastalığın belirtisidir. Bu nedenle, tedavi için öncelikle altta yatan neden belirlenmeli ve tedavi edilmelidir. Uzmanlar, yetişkinlerde kuru öksürük için ilaç veya alternatif tıbbi destek ürünleri önerebilir. Kuru öksürüğü hafifletme konusunda şu yöntemler işe yarayabilir:

• Özellikle su olmak üzere sıvı tüketimini artırmak,
• Boğazı rahatlatmak için pastil gibi ürünler kullanmak,
• Bal yemek (1 yaşın altındaki çocuklara verilmemelidir),
• Ortam havasını nemlendirmek,
• Ilık duş almak veya buhar banyosu yapmak,
• Sağlıklı bir beslenme düzenine dikkat etmek,
• Toz, polen ve evcil hayvan tüyü gibi alerjenlere maruziyeti azaltmak.

Yukarıda verilen yöntemlerin etkili olmadığı ve nefes darlığı, hırıltı, yüksek ateş veya göğüs ağrısı gibi belirtilerin eşlik ettiği durumlarda, en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak önemlidir.

Bebeklerde ve Çocuklarda Kuru Öksürüğe Ne İyi Gelir?

Bebekler ve çocuklar, soğuk algınlığı ve grip gibi enfeksiyon hastalıklarına karşı daha savunmasızdırlar. Bu nedenle, bebeklerde ve çocuklarda öksürük yaygındır. Enfeksiyonlar, alerji ve astım gibi sorunların yanı sıra, kimyasallara maruziyet de kuru öksürüğün başlıca nedenleri arasındadır. Yetişkinler için çeşitli tedavi ürünleri mevcut olsa da, 4 yaşın altındaki çocuklarda bu ürünlerin kullanımı önerilmez. Ebeveynler, genellikle doğal yöntemler ararlar. Bebeklerde ve çocuklarda kuru öksürüğe iyi gelebilecek yöntemler şunlardır:

• Alerji kaynaklarından kaçınmak,
• Buhar banyosu yaptırmak,
• Bebekleri sık sık emzirmek,
• Çocuklarda sıvı tüketimini artırmak,
• Ortam havasını nemlendirmek,
• Odayı düzenli olarak havalandırmak,
• Çocuklara doktorun önerdiği miktarda bal yedirmek (Bebeklere bal verilmemelidir; ciddi sonuçlar doğurabilir).

Yukarıda belirtilenler, bebekler ve çocuklarda kuru öksürük için evde uygulanabilecek yöntemlerdir. Fakat öksürüğün uzun sürmesi veya nefes darlığı, hırıltı, yüksek ateş gibi belirtilerle beraber görülmesi durumunda, en kısa sürede sağlık kuruluşuna başvurmak önemlidir.

Kuru Öksürüğe Evde Uygulanabilecek Yöntemler Nelerdir?

Kuru öksürüğün altında ciddi bir sağlık sorunu yoksa, evde denenecek bazı yöntemler öksürüğü hafifletebilir. Buna göre, kuru öksürüğe yönelik evde uygulanabilecek yöntemler şunlardır:

• Bal: Yetişkinlerde ve 1 yaş üstü çocuklarda bal, antibakteriyel özellikleri sayesinde öksürüğe iyi gelebilir.
• Zerdeçal: Antienflamatuar, antibakteriyel ve antiviral özelliklere sahip zerdeçal, kuru öksürüğe yardımcı olabilir.
• Nane: İçeriğindeki mentol, boğazın rahatlamasına yardımcı olur ve kuru öksürüğü hafifletebilir; nane çayı olarak tüketilebilir.
• Zencefil: Antibakteriyel ve antienflamatuar özellikleri ile bilinen zencefil, çay olarak veya bal ile birlikte tüketilebilir.

Ayrıca, buhar banyosu yapmak, sağlıklı ve dengeli beslenmek, bol sıvı almak da öksürüğü hafifletmeye yardımcı olabilir. Ancak, kuru öksürüğün bazı durumlarda ciddi sağlık sorunlarının göstergesi olabileceğini unutmamak önemlidir. Bu sebeple, kuru öksürük şikayetiniz varsa, uzman bir doktordan randevu almayı ve gerekli kontrolleri yaptırmayı ihmal etmeyin.