
Servikal Serklaj Nedir? | Anadolu Sağlık Merkezi
Gebeliğin 37. haftasından önce doğum riski taşıyan gebeler için uygulanan yöntemlerden biri, gebelik süresini uzatmak için yapılan işlemdir. Uzayan gebelik, bebeğin anne karnında daha uzun süre kalarak gelişimini tamamlamasına yardımcı olur. Bu işlem, kişinin durumuna bağlı olarak vajinal (transvajinal) veya karın üzerinden (transabdominal) açık veya laparoskopik yöntemlerle uygulanabilir. Uygulanan kişilerin yaklaşık %90’ında başarılı sonuçlar elde edilmektedir. Eğer önceki gebeliklerde düşük riski yaşandıysa, gebelik planlamadan önce uzman kişilerle görüşüp bir planlama yapılması önerilir.
Servikal Serklaj Nedir?
Rahim ağzında yetersizlik nedeniyle erken doğum riskini engellemek amacıyla rahim ağzının kapalı tutulmasını sağlayan bir cerrahi işlemdir. Bu süreçte doktor, genişlemiş rahim ağzına birkaç dikiş atarak kapalı kalmasını sağlar. Bu işlem, servikal dikiş olarak da bilinir ve bebeğin anne karnında daha fazla süre kalarak sağlıklı bir şekilde gelişmesini sağlar.
Servikal Serklaj Kimlere Uygulanır?
Gebelik döneminde bebek doğuma yaklaşırken serviks (rahmin vajinaya bağlanan kısmı) genişler. Bazı kadınlarda rahim ağzının yetersizliği nedeniyle çok erken veya hamilelik öncesinde genişleme olabilir. Bu durum, erken doğum riskini artırdığı için çeşitli önlemler alınmalıdır. Servikal serklajın kimlere uygulanabileceği şu şekildedir:
- Leep gibi rahim ağzına yapılan işlemler sonucunda rahim ağzı genişleyen kadınlar
- Anormal şekilli rahim ağzı nedeniyle düşük riski taşıyan kadınlar
- Rahim ağzında hasar bulunan kadınlar
- Daha önce servikal serklaj uygulanmış kadınlar
- Daha önce 34. haftadan önce doğum yapmış kadınlar
- Daha önce rahim ağzının genişlemesi nedeniyle düşük gerçekleştirmiş kadınlar.
Bu belirtilere sahipseniz bir doktora danışmanız önerilir. Doktor, eğer servikal serklaj uygunsa, genellikle gebeliğin 12-14. haftasında uygulanmasını tavsiye eder. Aksi halde, gebelik ilerledikçe rahim ağzı inceleyeceği için işlem yapılamaz.
Servikal Serklaj İşlem Öncesi Yapılması Gerekenler Nelerdir?
Servikal serklaj, rahim ağzına uygulanacak bir cerrahi işlemdir ve öncesinde dikkat edilmesi gereken noktalar bulunmaktadır:
- İşlem öncesi mutlaka doktor muayenesi ile hastanın sağlık geçmişi değerlendirilmelidir.
- Hamilelik ve rahimle ilgili önceki sorunlar hakkında doktora bilgi verilmelidir. Olası komplikasyonlar değerlendirilmelidir.
- Enfeksiyon durumu açısından servikal mukus veya amniyosentez ile amniyotik sıvı örneği alınarak incelenebilir.
- Vajinal ultrason ile muayene edilmelidir.
- Doktor, işlemden bir hafta önce cinsel ilişkiden uzak durulmasını isteyebilir.
- İşlem öncesi hastanın soruları yanıtlanmalı ve rahatlaması sağlanmalıdır.
Servikal Serklaj Nasıl Yapılır?
Servikal serklaj işlemi sırasında bacaklar açık ve ayaklar üzengi üzerinde olacak şekilde muayene masasına uzanılır. Ağrı hissedilmemesi için hasta lokal veya epidural anestezi alır. İşlem sırasında ağrı oluşmaması amacıyla gerekli ağrı kesici takviyesi yapılır. Lokal anestezi uygulandığında rahim ağzında geçici bir rahatsızlık hissi olabilir. Anestezi etkili olduktan sonra doktor, gerekli cerrahi aletlerle rahim ağzını sıkıca diker ve zayıf noktayı güçlendirir.
Servikal Serklaj İşlem Sonrası Ağrı Hissedilir mi?
İşlem sonrası birkaç gün boyunca hafif kanama, kramp, ağrı ve lekelenme olabilir. Hissedilen ağrılar genelde adet döneminden uzun sürmemelidir ve doktorun önerdiği ağrı kesicilerle yönetilebilir.
İyileşme sürecinde idrar yaparken yanma hissi olabilir; bu da kişiden kişiye değişiklik göstermektedir.
Uzun süre ve yoğun kanama, ağrı veya lekelenme görülmesi durumunda hemen doktora başvurulmalıdır.
Servikal Serklaj İşleminin Risk Faktörleri Nelerdir?
Servikal serklajın riskleri, kişiden kişiye değişiklik gösterir. Hastanın durumu göz önüne alındığında, işlemin avantajları ile riskleri değerlendirilmelidir. İşlemin dikkate alınması gereken riskleri şunlardır:
- Enfeksiyon
- Rahim ağzında meydana gelebilecek hasar
- Kanama
- Dikişlerin kayması
- Membranın erken yırtılması
- Membran yırtılırsa erken doğum riski
- Erken doğum gerçekleşirse dikişlerin henüz iyileşmemesi durumunda rahim ağzında yara veya rahmin yırtılması gibi komplikasyonlar olabilir.
Servikal Serklaj İşlem Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
İşlem sonrası komplikasyon riski nedeniyle hastanın birkaç saat hastanede kalması gerekebilir. Eğer komplikasyon yoksa aynı gün taburcu edilir.
Doktor, enfeksiyon riskini azaltmak için uygun antibiyotik tedavisi verebilir ve bu ilaçların düzenli alınması önerilir.
İyileşmesi için hastanın dinlenmesi önemlidir. Doktorun tavsiyelerine göre yaklaşık 10 gün cinsel ilişki, egzersiz ve ağır kaldırma işlemlerinden kaçınılması gerekmektedir. İşlemden bir gün sonra günlük aktivitelere dönmek mümkündür.
Yüksek ateş, kötü kokulu vajinal akıntı, düzenli kasılmalar, alt karın ağrısı veya aşırı kanama gibi durumlar oluşursa, hemen doktora başvurulmalıdır.
Hamilelik ve servikal serklaj süreci düzenli doktor randevuları ile takip edilmelidir.
Sık Sorulan Sorular
Ülkemizde yaygın bir sorun olan rahim ağzı zayıflığı nedeniyle sık yapılan bir işlemdir. İşlemi yaptırmak isteyenlerin kafasındaki soru işaretlerini gidermek amacıyla sık sorulan bazı sorular bulunmaktadır:
Servikal Serklaj İşlemi ile Hamilelik Ne Kadar Uzar?
Bu işlemin başlıca amacı, erken doğumu önleyerek hamilelik süresini uzatmaktır. Hamilelik süresi ortalama 5 haftaya kadar uzatılabilir. Bu süre, kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. 5 haftadan önce doğum başlarsa, serklaja son verilebilir.
Servikal Serklaj Sonrası Muayene Süreci Nasıldır?
Servikal serklaj işlemi sırasında ve sonrasında hasta sürekli izlenmelidir. Doktor önerisine göre kullanılan ilaçlar ve düzenli ultrason kontrolleri yapılmalıdır. Herhangi bir komplikasyon oluşmaması adına hastane kontrolleri aksatılmamalıdır.
Son güncellenme tarihi: 12 Aralık 2023
Yayınlanma tarihi: 12 Aralık 2023