Karın Zarı Kanseri Nedir? Belirtileri Nasıl Kendini Gösterir?

Tıp literatüründe periton kanseri olarak adlandırılan karın zarı kanseri, karın boşluğunu saran zarın (periton) kanserleşmesi durumudur. Karın zarı, karın içindeki organları koruyan ve onları yerinde tutan ince bir zar tabakasıdır. Bu kanser türü genellikle peritonun iç yüzeyindeki hücrelerden kaynaklanmaktadır. Karın zarı kanseri, nadir görülen ve çoğunlukla geç teşhis edilen bir kanser türüdür. Periton kanseri genellikle başka kanser türlerinin yayılması sonucu metasta yapan bir kanser olarak ortaya çıkar, ancak nadiren de primitif (ilk) kanser olarak gelişebilir.

Karın Zarı Kanseri Nedir?

Periton, karın içindeki organları koruyan ve onların yer değiştirmesini önleyen ince ve esnek bir zar katmanıdır. Periton kanseri, çoğunlukla karın zarı hücrelerinin kontrolsüzce çoğalması ile başlar. Bu hücreler zamanla karın bölgesine yayılır ve tümörler oluşturur. Nadir görülen bir kanser türü olan karın zarı kanseri, genellikle diğer kanser türlerinin karın bölgesine yayılması sonucunda gelişen metastatik kanserdir. Bununla birlikte, periton kanseri nadiren de olsa bir primer (ilk) kanser olarak ortaya çıkabilir. Başlangıçta genellikle belirgin bir semptom göstermediği için hastalık çoğu zaman geç teşhis edilir. İlerledikçe semptomlar ortaya çıkar ve karın ağrısı, şişlik, kilo kaybı gibi genel kanser semptomlarıyla kendini gösterir. Periton kanseri, mesotelyoma adı verilen bir kanser türü ile sıkça karıştırılmaktadır, çünkü her ikisi de karın zarı dokusundan kaynaklanır. Mesotelyoma genellikle akciğer zarı ve kalp zarını etkilerken, periton kanseri yalnızca karın zarı ile ilgilidir.

Karın Zarı Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Genellikle erken evrelerde belirgin semptomlar göstermez. Bu nedenle çoğu hasta hastalık ilerledikçe durumlarının farkına varır. Karın zarı kanserinin belirtileri, kanserin yayıldığı alana ve büyüklüğüne bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Başlangıçta hastalar hafif sindirim problemleri veya karın bölgesinde rahatsızlık hissi yaşayabilirler. Ancak hastalık ilerledikçe daha ciddi belirtiler ortaya çıkmaktadır. Karın zarı kanseri belirtileri şunlardır:

• Karın Ağrısı ve Şişlik: Karın zarı kanserinin en yaygın belirtilerinden biri ağrı ve şişlik hissidir. Kanserli hücrelerin periotona yayılması, organların baskı altında kalmasına ve dolayısıyla rahatsızlık hissine yol açabilir. Bu şişlik, ilerleyen dönemlerde belirginleşir.
• İştahsızlık ve Kilo Kaybı: Kanserin ilerlemesi ile birlikte iştah kaybı görülebilir. Bu durum, vücutta düzensiz bir metabolizma ve mide bulantısı ile birleşerek kilo kaybına yol açar. İstemli olmayan kilo kaybı, kanserin yayılma ve vücudun besin işleme yeteneğinin bozulduğunun bir göstergesi olabilir.
• Sindirim Sorunları: Karın bölgesindeki şişlik, tümörlerin sindirim sistemini sıkıştırması neticesinde kabızlık, şişkinlik, mide bulantısı ve kusmaya neden olabilir. Bu belirtiler özellikle yemeklerden sonra daha belirgin hale gelebilir.
• Yorgunluk ve Halsizlik: Karın zarı kanseri, vücudun genel sağlığını etkileyebilir ve hastalar sürekli bir yorgunluk ve halsizlik hissi yaşayabilir. Bu durum, kanserin neden olduğu metabolik bozukluklar ve vücudun enerji üretme kapasitesinin azalmasından kaynaklanabilir.
• Ağızda Kötü Tat ve Nefes Darlığı: Kanserin etkisiyle ağızda kötü bir tat ve nefes darlığı gibi semptomlar görülebilir. Bu belirtiler, hastaların beslenme düzenini daha da zorlaştırabilir.
• Sarılık (Cilt ve Gözlerde Sararma): Karaciğerin etkilenmesi sonucu, vücutta bilirubin birikimi yaşanabilir. Bu durum cilt ve gözlerde sararmaya (sarılık) yol açabilir. Sarılık genellikle ileri evrelerde görülen bir belirti olarak ortaya çıkar.
• Sıvı Birikimi (Asit): Kanserin karın zarına yayılması, karın boşluğunda sıvı birikmesine neden olabilir. Bu, karın bölgesinde büyük bir şişlik ve rahatsızlık hissi yaratır. Ayrıca, bu sıvı birikimi nefes darlığı ve bacaklarda ödem (şişlik) gibi belirtilere yol açabilmektedir.
• Ağrının Artması: Kanser büyüdükçe, karın ağrısı da şiddetli hale gelebilir. Özellikle kanser çevre dokulara yayıldığı durumlarda, ağrı dayanılmaz bir düzeye ulaşabilir.
• Kanama: Karın zarındaki kanserli hücreler, çevre dokulara baskı yaparak kanamalara ve enfeksiyonlara sebep olabilir. Bu durum dışa vurulan kanamalarla (örneğin, dışkıda kan) ya da iç kanama şeklinde kendini gösterebilir.

Karın Zarı Kanseri Neden Olur?

Çoğu zaman başka organlardaki kanserlerin karın bölgesine yayılması ile ilgilidir. Karın zarı kanserinin kesin nedeni tam olarak bilinmese de, çeşitli genetik, çevresel ve hormonal faktörlerin bu hastalığın gelişiminde rol oynadığı düşünülmektedir. Primer karın zarı kanseri genellikle periton hücrelerinde meydana gelen genetik mutasyonlar sonucu kontrolsüz büyüme ile başlar. Zamanla bu hücreler kanserleşir ve periton üzerinde yayılma gösterir. Bunun yanı sıra, karın zarı kanseri çoğunlukla başka organlardan yayılan kanserler nedeniyle gelişmektedir. Örneğin, yumurtalık, mide, kolon veya pankreas kanseri, zamanla karın zarına yayılabilir ve periton kanserine yol açabilir. Bazı genetik faktörler bu kanser türlerinin gelişme riskini artırabilir. Ailede karın zarı kanseri veya diğer kanser türleri öyküsü olan bireylerde bu hastalığın görülme olasılığı daha yüksektir. Ayrıca bazı hastalıklar ve bağışıklık sistemi problemleri de karın zarı kanseri gelişiminde etkili olabilir. Hormonal faktörler, özellikle menopoz sonrası dönemde kadınlarda hormon düzeylerindeki değişiklikler, bazı kanser türlerinin riskini artırabilir. Kanserli hücrelerin karın zarı ile temas ettiğinde daha fazla çoğalması, bu bölgenin pürüzsüz ve elastik yapısının, kanserli hücreler için uygun bir ortam sunmasına neden olabilir.

Karın Zarı Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Genelde erken evrelerde belirgin semptomlar göstermediği için tanısı zor olabilir. Bu nedenle çoğu zaman hastalık ilerlemiş aşamalara geldiğinde fark edilir. Karın zarı kanseri tanısı, hastanın belirtileri ve klinik muayene sonuçlarına dayanarak çeşitli testler ve görüntüleme yöntemleri ile konulabilir. Teşhis süreci genellikle birden fazla aşamadan oluşmaktadır. İlk aşamada doktor, hastanın tıbbi geçmişini alır ve belirtiler hakkında bilgi edinir. Eğer karın ağrısı, şişlik, kilo kaybı gibi şüpheli belirtiler mevcutsa, bu durum doktorun karın zarı kanseri olasılığını değerlendirmesine neden olabilir.

Karın Zarı Kanseri Evreleri Nelerdir?

Tümörün büyüklüğünü, çevre dokulara ve organlara yayılma derecesini belirlemek için genellikle dört aşamaya ayrılır. Bu aşamalar şunlardır:

• Evre I: Tümör sadece peritonda (karın zarı) mevcuttur ve çevre dokulara, organlara veya lenf nodlarına yayılmamıştır. Bu evrede hastalık genellikle lokalizedir ve cerrahi müdahale ile tedavi edilebilir. Erken tanı durumunda tedavi oranı oldukça yüksektir.
• Evre II: Tümör, periton zarından başlayarak çevre karın dokularına ve lenf nodlarına yayılabilir. Fakat, kanser henüz uzak organlara sıçramamıştır. Bu evrede cerrahi müdahale ile tümörün çıkarılması mümkündür, ancak ek tedavi yöntemleri (kemoterapi, radyoterapi) de gerekli olabilir.
• Evre III: Kanser, periton dışındaki çevre organlara, dokulara ve lenf nodlarına yayılmıştır. Ancak, henüz uzak organlara sıçramamıştır.
• Evre IV: Kanser, peritondan başlayarak uzak organlara (akciğerler, karaciğer, kemikler gibi) sıçramış ve daha geniş bir alanda yayılmaya devam etmektedir. Evre IV, karın zarı kanserinin en ileri aşamasıdır ve tedavi genellikle paliyatif (semptomları hafifletmeye yönelik) olur.