Anestezi Nedir? Hangi Yöntemleri Vardır?

Anestezi, duyuların kaybolmasını ifade eden bir terimdir. Anestezi uygulayan ilaçlar ise anesteziklerdir.

Anestezi, duyuların kaybolmasını ifade eden bir terimdir. Anestezi oluşturan ilaçlar anesteziklerdir. Ameliyatlar veya belirli testler sırasında vücudun bazı bölgelerini uyuşturmak, hissizlik sağlamak veya hastayı uyutmak için kullanılır. Anestezi olmadan, ağrıya neden olabilecek tıbbi işlemlerin yapılamayacağı durumlar yaşanabilir; bu bağlamda hastalara konforlu tanı ve tedavi imkanı sunar.

En yaygın anestezi çeşitleri şunlardır: lokal ve genel anestezi:

Lokal anestezi; vücudun küçük bir bölümünün uyuşturulup hastanın bilincinin açık kaldığı, çevresinde olan bitenlerle ilgili farkındalığını koruduğu bir anestezi türüdür. Bu anestezi genelde küçük prosedürler için tercih edilir.

Genel anestezi; hastanın tamamen bilinçsiz olduğu, uyutulduğu ve uygulanan prosedür hakkında hiçbir şey bilmediği anestezi türüdür. Bu tür genellikle daha kapsamlı operasyonlarda kullanılır.

Hekimlerin anestezi uygulama yöntemleri, gereksinim duyulan anestezi türüne ve operasyonun niteliğine göre değişkenlik gösterir. Hekim, gerekli anestezi türüne bağlı olarak farklı uygulamalar gerçekleştirebilir. Bu uygulamalar arasında:

Enjeksiyon,
Inhalasyon,
Topikal Losyon,
Sprey,
Göz Damlası veya
Cilt Bandı ile anestezi yöntemleri yer almaktadır.

Anestezi öncesi değerlendirme nedir?

Anestezi işleminden önce, anestezi uzmanı hastayla bir görüşme gerçekleştirir. Bu görüşmede, hastanın tıbbi geçmişi ve mevcut kullandığı ilaçlar hakkında bilgi alınır. Genellikle anestezi öncesi yapılacak değerlendirme için şu bilgiler istenir:

Hastanın alerjik durumu,

Yüksek tansiyon, kalp rahatsızlıkları, diyabet, karaciğer veya böbrek hastalıkları, uyku apnesi ya da tiroid problemleri gibi sistematik sağlık sorunlarının varlığı ve bunların süresi,

Astım, KOAH, bronşit gibi solunum sistemi hastalıkları,

NSAİİ (Nonsteroid Antienflamatuar İlaç), steroid ilaç, insülin ya da ağız yoluyla hipoglisemik ilaç kullanımı,

Dolaşım sistemine dair bilgiler, kollar veya bacaklarda uyuşma veya güçsüzlük,

Bilinen bir kanama rahatsızlığı olup olmadıgı,

Hamilelik durumu ve

Geçmişte anestezi ilaçlarına karşı alerjik reaksiyon gösterip göstermediği gibi sorular anestezi uygulamaları öncesinde sıkça sorulmaktadır.

Ameliyat öncesinde, işlemle ilgili her türlü soru ve endişenizi hekiminizle paylaşmakta fayda vardır. Bu sayede anesteziden ve ameliyattan ne bekleyeceğiniz konusunda bilgi sahibi olarak operasyona girmiş olursunuz.

Anestezi yöntemleri nelerdir?

Uzman hekiminiz, uygulamanın türüne ve kapsamına bağlı olarak anestezi yöntemini seçer. Hekiminiz, mümkün olan seçenekleri sunduktan sonra gerekli anestezi yöntemini size açıklar. Karşılaşabileceğiniz anestezi yöntemleri şunlardır:

Lokal anestezi: Bu tür anestezi, vücudun küçük bir kısmını uyuşturur. Genellikle hekimler, bu tür anesteziyi katarakt ameliyatı veya cilt biyopsisi gibi küçük müdahalelerde tercih eder. Hastanın bilinci açıktır, yani hasta uyanıktır.

Sedasyon: “Alacakaranlık uykusu” adıyla da bilinir. Sedasyon, hastayı rahatlatarak uykuya geçirme aşamasına kadar götürür. İşlem sırasında hasta ile iletişim kurulması gerektiğinde, hasta uyanabilir. Yirmi yaş dişi çekimi, kalp kateterizasyonu ve bazı kolonoskopi gibi prosedürlerde sıklıkla tercih edilir. Bu anestezi yöntemi, hastanın işlemi hatırlamamasını sağlayabilir.

Bölgesel anestezi: Lokal anesteziden farklı olarak, hastanın vücudunun daha geniş alanındaki ağrıyı engeller. Örneğin doğum ağrısını hafifletmek için uygulanan epidural anestezi ve el ameliyatları için kullanılan kol bloğu, bölgesel anesteziye örnektir. Sedasyona ek olarak da uygulanabilir.

Genel anestezi: Bu anestezi türünde, hasta bilinçsiz hale gelir. Genel anestezi, uygulanan kişiyi ağrıya ve diğer uyaranlara karşı duyarsız hale getirir. Büyük cerrahi işlemler için oldukça faydalıdır.

Uzman hekim, duruma uygun gördüğünde farklı anestezi türlerini birleştirerek kullanabilir. Örneğin, bir ameliyat sonrasında ağrı yönetimi için genel anestezi ile birlikte bölgesel anestezi de tercih edilebilir.