Üzümün Faydaları ve Üzüm Suyunun Yapılışı: Hangi Rahatsızlıklara İyi Gelir?

20/12/2024 Vitamin Rehberi 135 Görüntüleme

Üzüm, binlerce yıldan beri yetiştirilen, birçok medeniyette önemli bir yere sahip olan, lezzetli ve son derece faydalı bir meyvedir. Yeşil, kırmızı, siyah, sarı, pembe; çekirdekli veya çekirdeksiz birçok çeşidi bulunmaktadır. Üzüm, mükemmel bir lif, potasyum, vitamin ve mineral kaynağıdır. Özellikle içinde barındırdığı antioksidanlardan biri olan resveratrol, kanser, kalp hastalığı ve diyabet gibi kronik hastalıklara karşı koruma sağlar. Ayrıca hafızayı geliştiren özellikleri de vardır. Üzüm bunun yanı sıra kan şekerini dengeler, göz sağlığını destekler, kabızlık sorunu ile mücadele eder ve içerdiği minerallerle kemikleri güçlendirir. Genelde siyah üzümlerden elde edilen su, üzümdeki birçok besin maddesini içerir. Kalp sağlığını destekler ve kronik hastalıklara karşı bir koruma sağlar. Hem üzüm hem de suyu, içerdiği yüksek şeker ve kalori nedeniyle dengeli bir şekilde tüketilmelidir.

Üzümün Besin Değeri

Bir fincan (yaklaşık 150 gram) kırmızı veya yeşil üzümde aşağıdaki besinlerin bulunduğu belirtilmiştir:

C Vitamini hangi besinlerde bulunur? Faydaları ve eksikliği.

K vitamini: 22 mikrogram (mcg) (Günlük ihtiyacın %28’i)
Potasyum: 288 mg (Günlük ihtiyacın %8’i)
Kalsiyum: 15 mg
Demir: 0.54 mg
Bakır: Günlük ihtiyacın %10’u
Manganez: Günlük ihtiyacın %5’i
Fosfor: 30 mg

Üzüm, aynı zamanda A ve B vitaminleri ile birlikte lutein ve zeaksantin gibi antioksidanlar da içermektedir. Siyah üzümün kabuğu, bazı kronik hastalıklara karşı koruyucu olduğu bilinen fitokimyasal olan resveratrol bakımından zengindir.

Bunun yanı sıra, üzümde serbest radikal oluşumunu engelleyen flavonoidler; mirisetin ve kuersetin de bulunmaktadır.

Üzümün Faydaları

Zengin Antioksidan Kaynağıdır

Antioksidanlar, oksidatif strese neden olan ve hücrelere zarar veren serbest radikalleri engelleyebilen bitkisel bileşiklerdir. Oksidatif stres, diyabet, kanser ve kalp hastalığı gibi bazı kronik hastalıklara yol açabilir.

Üzüm, 1.600’den fazla faydalı bitkisel bileşeni ile son derece zengin bir antioksidan kaynağıdır. En yüksek antioksidan konsantrasyonu meyvenin kabuğu ve çekirdeklerinde bulunduğundan, siyah üzümler meyveye kırmızı rengini veren antosiyaninler dolayısıyla, diğer farklı türlerden daha fazla antioksidan içermektedir. (1)

Üzümde bulunan antioksidanlar, fermantasyon sırasında kaybolmadığı için, kırmızı şarap da bol miktarda antioksidan içerir.

Antioksidan nedir, ne işe yarar? Hangi besinlerde bulunur?

Üzüm Kansere Karşı Koruyucudur

Araştırmalar, üzümün içerisinde bulunan ve antioksidan özelliklere sahip resveratrolün enflamasyonu azaltarak kanser hücrelerinin gelişimini ve yayılmasını engelleyebildiğini ortaya koymaktadır. Özellikle kolon ve meme kanseri için koruyucu bir etki sağlayabilir. (2)

Resveratrol, siyah üzümün kabuğunda ve kırmızı şarapta yoğun bir şekilde bulunur. Ancak kırmızı şarap tüketiminde dengeli olmak gerekir; aşırı tüketim, kansere yakalanma riskini arttırabilir. Resveratrol’a ek olarak, üzümdeki antosiyaninler, kuersetin ve kateşinler, kansere karşı koruyucu etkilere sahiptir.

Üzüm Kalp Sağlığını Destekler

Üzüm, iyi bir potasyum kaynağıdır ve bir fincanında (yaklaşık 150 gram) 288 mg potasyum bulunur; bu da günlük ihtiyacın %6’sını karşılar. Bu mineral, sağlıklı kan basıncı seviyelerinin korunması için önemlidir. Potasyum eksikliği yüksek tansiyon, kalp hastalığı ve felç riskini artırır. (3)

Ayrıca siyah üzümde yer alan kuersetin ve resveratrol, kandaki kötü kolesterolü (LDL) düşürerek kardiyovasküler hastalık riskini azaltmaya yardımcı olabilir.

Kan Şekerini Dengeler ve Diyabete Karşı Korur

Üzüm, yüksek miktarda şeker içermesine rağmen, düşük bir glisemik indekse sahiptir (53 GI). Bu, kan şekerini ani olarak yükseltmediği anlamına gelir. Ayrıca üzümdeki bazı bileşikler kan şekeri seviyelerini düşürme etkisine sahiptir. Örneğin, resveratrol insülin duyarlılığını artırarak vücudun glikozu kullanabilme yeteneğini artırır ve böylece kan şekeri seviyelerini düşürür. (4)

Öte yandan, araştırmalar, siyah üzüme rengini veren polifenollerin tip 2 diyabeti önleyebileceğini göstermektedir. (5)

Kan şekeri nedir? Nasıl ölçülür? Yüksekliği ve düşüklüğü neden olur?

Göz Sağlığı İçin Önemlidir

Ayrıca, araştırmalar resveratrolün yaşa bağlı maküler dejenerasyon, glokom, katarakt ve diğer birçok göz probleminin korunmasında etkili olabileceğini göstermektedir.

Hafızayı Destekler

111 yaşlı yetişkin ile yapılan 12 haftalık bir çalışma, günde 250 mg üzüm takviyesi almanın dikkat, bellek ve dil becerilerinde önemli ölçüde bir artış sağladığını göstermiştir. Günde 1 bardak üzüm suyu bağlamında hafıza işlevlerini artırabilir. Sıçanlar üzerinde yapılan 4 haftalık bir çalışmada ise resveratrolün beyinde büyümeyi ve kan akışını artırdığı, öğrenme ve hafıza üzerinde olumlu etki sağladığı gözlemlenmiştir. (7)

Üzümün Cilde Faydaları

Üzüm çekirdekleri E vitaminince oldukça zengindir. E vitamini cilt hücrelerini besleyip nemlendirirken, saç derisine kan akışını artırarak saç dökülmesini önler. Ayrıca resveratrol, akne tedavisinde topikal olarak benzoil peroksit ile birlikte kullanılmaktadır.

Üzümün Diğer Faydaları

Kalsiyum, magnezyum, potasyum, fosfor, manganez ve K vitamini gibi kemik sağlığı için kritik olan mineraller içerir.
Üzümde yer alan antioksidanlar, bakteriyel ve viral enfeksiyonlara karşı korunma sağlar.
Resveratrol, yaşlanmayı geciktirir ve yaşam süresini uzatabilmektedir.
Enflamasyonu azaltarak diyabet, artrit gibi kronik hastalıkları önleyebilir.
Bol miktarda su ve lif içeriği ile kabızlığı önlemeye yardımcıdır.

Yaş Üzüm Neye İyi Gelir?

Üzümün içerdiği antioksidanlar, diyabet, kanser, kalp hastalığı gibi birçok kronik hastalığa karşı koruyucudur. Düşük glisemik indeksi sayesinde kan şekerini dengelemeye yardımcı olur. Hafıza yeteneklerini artırabilir ve kemik sağlığını destekleyen önemli mineraller içerir.

Kara Üzümün Faydası Nedir?

Kara üzüm, yeşil veya kırmızı üzüme göre daha fazla flavonoid içermektedir. Flavonoidler, siyah üzüme rengini veren ve vücudu kronik hastalıklara karşı koruyan güçlü antioksidanlardır. Düşük kalorili olup, içerdiği C ve A vitamini ile bağışıklığı ve göz sağlığını güçlendirir.

Kabızlık nasıl geçer? Kabızlığa iyi gelen doğal tedaviler.

Üzüm Suyu Nasıl Yapılır?

Malzemeler:

Yaklaşık 2-3 kg Concord üzümü (Yarım kg üzümden ancak yaklaşık 1 bardak meyve suyu elde edebilirsiniz)
Meyve suyunu başka üzüm türleriyle de yapabilirsiniz fakat siyah üzümü, rengi, lezzeti ve besleyiciliği nedeniyle tercih etmenizi öneririz.

Yapılışı:

Üzümleri su dolu büyük bir leğende güzelce yıkayın ve saplarını ayıklayın.
Suyunu döküp boşaltmış olduğunuz leğene, ayıkladığınız üzümleri ekleyin ve olgunlaşmamış ya da çürümüş olanları atın.
Üzümleri bir patates ezici yardımıyla ezin. Üzüm miktarınız çoksa, işlemi bölerek yapmanız gerekebilir.
Ezdiğiniz üzümleri büyük bir tencereye alın. Üzerini geçmeyecek kadar su ekleyin ve aralıklarla karıştırarak 10 dakika kadar pişirin. Pişirme sırasında üzümleri ezmeyi devam ettirin.

Havucun faydaları nelerdir? Havuç suyu nasıl yapılır, neye iyi gelir?

Başka bir büyük tencerenin üzerine büyük, ince gözenekli bir elek koyarak ya da tülbent ile kaplayıp bantla sabitleyin.
Karışımı iyice süzün.
Eğer tencerenin dibinde tortu kalmışsa, elek ya da tülbenti yıkayıp suyu tekrar süzün.
Meyve suyu soğuduktan sonra şişelere doldurup buzdolabında saklayın.

Hazırladığımız meyve suyuna koruyucu ya da şeker eklemediğimiz için en geç 1 hafta içinde tüketilmelidir. Aksi takdirde mayalanmaya başlayacaktır.

Üzüm Suyunun Faydaları

Genellikle siyah üzümden elde edilen meyve suyu, üzümün kabuğunda, meyvesinde ve çekirdeklerinde bulunan tüm besinleri, vitaminleri ve mineralleri içerir. Yağ ve kolesterol barındırmaz ve düşük sodyum düzeyine sahiptir. Ancak taze üzüm yemek, fazladan lif ve vitamin almanıza olanak tanır. Ayrıca yarım bardak şekersiz üzüm suyu 76 kalori içermektedir.

Üzüm Suyu Neye İyi Gelir?

İçerdiği antioksidanlar ile vücudu serbest radikallerden korunarak hücre hasarını önler. Bunun yanı sıra bu maddelerin sebep olabileceği kalp hastalığı veya kanser gibi kronik hastalıklara karşı koruma sağlar.
Özellikle siyah üzüm suyu, kan damarlarını güçlendirerek kanın pıhtılaşma riskini azaltır ve kan basıncını ile kolesterol seviyesini düzenleyerek kalp sağlığını korur.
Potasyum içeriği, vücudun fazla sodyumdan kurtulmasına yardımcı olarak, kan damarlarının duvarlarını gevşetir ve kan basıncını düşürür.
İdrar yolu enfeksiyonuna sebep olan bakteriler ile savaşarak enfeksiyon riskini azaltabilir.

Kayısının faydaları nelerdir? Kuru kayısı neye iyi gelir?

Üzüm Suyunun Zararları

Bir bardak üzüm suyu 36 gram şeker içerir ve neredeyse lif içermez; bu da kan şekerinin yükselmesine yol açabilir.
Kalori oranı yüksek olduğu için fazla tüketildiğinde kilo alımına neden olabilir. Günde yarım bardak üzüm suyu alımı yeterlidir.

Üzümün Zararları

Üzümlerde yüksek miktarda pestisit bulunması mümkündür. Bu nedenle organik olanlarını tercih etmenizi öneririz.
Üzümde bulunan potasyum, beta bloker kullanan kalp hastaları veya böbreklerde sorun yaşayan kişiler için zararlı olabilir.
Yüksek miktarda bulunan rezervatrol, kan inceltici (antikoagülan) ilaçların etkisini arttırabilir.

Taze ve kuru incirin faydaları nelerdir? İncir yaprağı ne işe yarar?

Ayrıca, üzümün bir olumsuz tarafı, küçük olması ve porsiyon sınırının zor belirlenebilmesidir. Aşırı miktarda tüketmek:

Kilo artışına sebep olabilir.
İçerdiği salisilik asit nedeniyle sindirim sisteminde lokal enflamasyona ve bunun sonucunda karın ağrısı, ishal ve şişkinliğe yol açabilir.
İrritabl bağırsak sendromu olan bireylerde (özellikle aç karnına) sorunlara neden olabilir.
İshal riskini artırabilir.

Şeker Hastaları Ne Kadar Üzüm Yemeli?

Üzüm, içerdiği sağlıklı şeker ve karbonhidratlar nedeniyle diyabet hastaları için güvenli olarak kabul edilmektedir; yine de diyabetik bireylere nazaran daha az tüketmeleri önerilir. Bir diyabet hastası için günde 30 üzüm yeterli olabilir. Ancak porsiyon ayarlaması yapabilmek için doktorunuza danışılmasını öneririz.