Gül Hastalığı (Rosacea) Nedir? Nedenleri Nelerdir?

Gül hastalığı (roza hastalığı), yüzde uzun süreli kızarıklığa yol açabilen yaygın bir cilt rahatsızlığıdır. Genişlemiş kan damarlarına ve küçük, irin dolu şişliklere yol açabilir. Bazı semptomlar haftalarca veya aylarca devam edebilir, ardından bir süreliğine kaybolabilir. Roza hastalığı, akne, dermatit veya diğer cilt sorunları ile karıştırılabilir. Roza hastalığı için kesin bir tedavi bulunmamaktadır. Ancak ilaç kullanımı, nazik cilt bakımı ve tetikleyicilerden kaçınarak kontrol altında tutulabilir.

Gül Hastalığı (Roza Hastalığı) Nedir?

Roza hastalığı, ciltte kızarıklığa ve içinde irin bulunan küçük şişliklere yol açan bir cilt rahatsızlığıdır. Akne veya diğer cilt problemleri ile benzerlik gösterebilir. Belirtiler cildin rengine bağlı olarak değişir. Kızarma genellikle açık tenli kişilerde daha belirgin olup, kahverengi veya siyah tenli bireylerde daha zor fark edilebilir. Bu durum, daha koyu tenli kişilerin doğru bir tanı almasını zorlaştırır. Roza hastalığının dört farklı türü vardır ve birden fazla türün semptomlarına sahip olabilirsiniz. Roza türleri şunlardır:

• Eritematotelenjiektatik roza: Yüzde kalıcı bir kızarıklığa neden olur ve cildin altındaki küçük kan damarları genişleyerek görünür hale gelir. Semptomlar genellikle geçicidir. Tedavi edilmediği takdirde, kızarıklık şiddetlenebilir ve kalıcı hale gelebilir.
• Papülopüstüler roza: Kırmızı, şişkin sivilcelere ve irin dolu “beyaz noktalara” neden olur. Genellikle alında, yanaklarda ve çenede görülür, fakat saçlı deri, göğüs veya boynu da etkileyebilir.
• Phymatous roza: Nadir görülen bu türde cilt kalınlaşır ve yaralar oluşabilir. Genellikle burun bölgesini etkileyerek, burunun şişkin, engebeli ve bazen de rengi bozulmuş bir görünüm kazanmasına yol açar.
• Oküler roza: Gözleri etkileyerek, tahriş, kanlı veya sulanmış görünmelerine neden olur. Göz kuruluğu hissedebilir ve göz kapaklarında kistler oluşabilir.

Gül Hastalığı (Roza Hastalığı) Neden Olur?

Roza hastalığının kesin nedeni bilinmemekte ancak olası gül hastalığı nedenleri şunlardır:

• Kan damarlarını, bağışıklık ve sinir sistemini etkileyen koşullar.
• Mikroskobik cilt akarları (Demodex): Burun ve yanaklarda bulunan doğal bir mikroskobik akar olup, aşırı varlığı roza semptomlarına yol açabilir.
• pylori bakterisi enfeksiyonlara neden olabilir. Araştırmalar bu enfeksiyonu geçiren bireylerde roza hastalığının gelişebileceğini göstermektedir.
• Katelisidin proteini cildin enfeksiyonlara karşı korunmasında görev alır. Eğer bu protein düzgün çalışmazsa, roza semptomları görülebilir.

Gül Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Gül hastalığı belirtileri kişiden kişiye büyük farklılıklar gösterebilir. Çoğu zaman, tüm olası belirtiler aynı anda ortaya çıkmayabilir. Görülmesi muhtemel gül hastalığı belirtileri şunlardır:

• Yüzde kızarıklık ve yanma: Roza, yüzün daha kolay kızarmasına neden olabilir. Zamanla, cildinizin kırmızı kaldığını fark edebilirsiniz. Cilt renginize bağlı olarak, kızarıklık hafif ya da daha pembe veya mor görünebilir.
• Görünür damarlar: Burun ve yanaklarda bulunan küçük kan damarları büyür ve kırılır. Bu damarlar, örümcek damarları olarak adlandırılır. Cilt renginize bağlı olarak, bu damarlar bazen belirsiz ve görünmesi zor olabilir.
• Şişlikler: Roza hastalığına sahip birçok kişide yüzde akneye benzeyen sivilceler meydana gelir ve bu şişlikler bazen irin içerebilir. Göğüs ve sırt bölgelerinde de görülebilir.
• Yanma hissi: Etkilenen alanın cildi sıcak ve hassas hissedebilir.
• Göz problemleri: Rozalı bireylerde kuru, tahriş olmuş ve şiş gözler yaşanabilir. Bu duruma oküler roza denir. Göz semptomları, cilt semptomlarından önce, sonra veya aynı anda ortaya çıkabilir.
• Genişlemiş burun: Zamanla roza, burundaki cildin kalınlaşmasına neden olabilir ve burunun daha büyük görünmesine yol açabilir. Bu duruma rinofima denir ve genellikle erkeklerde daha sık görülür.

Gül Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?

Gül hastalığı teşhisi, belirtilerin ve semptomların uzman bir doktor tarafından dikkatlice incelenmesi ve tıbbi geçmişin gözden geçirilmesi ile yapılır. Psoriasis ya da lupus gibi diğer rahatsızlıkların ayırt edilmesi için çeşitli testler yapılabilir. Bunun dışında, roza hastalığını teşhis etmek için özel bir test bulunmamaktadır. Muayene için başvurduğunuz doktor, cilt hastalıkları konusunda uzmanlaşmış bir dermatoloğa yönlendirme yapabilir.

Gül Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?

Gül hastalığının tedavi süreci, her birey için farklılık gösterir ve semptomları hafifletmeye ya da azaltmaya ve kötüleşmelerini önlemeye yöneliktedir. Gül hastalığı tedavi yöntemleri şunları içerebilir:

• İlaçlar: Roza semptomlarını kontrol etmeye yardımcı olmak için çeşitli ilaçlar kullanılabilir. Reçeteli ilaçların türü, semptomlara bağlı olarak değişir.
• Lazer tedavisi: Genişlemiş kan damarlarının görünüşünü iyileştirebilir ve roza nedeni ile ortaya çıkan uzun süreli kızarıklıkları azaltabilir. Genellikle bu semptomlar için bir krem veya hap yönteminden daha etkilidir. Lazer tedavisi, görünür damarları hedef alarak en iyi sonuçları bronzlaşmamış, kahverengi veya siyah olmayan ciltlerde verir. Tedavinin etkileri haftalar içinde görülebilir ve cildinizin yeniden sağlıklı görünümünü korumak için tekrar tedavi gerekebilir.
• Cerrahi prosedürler: Şiddetli vakalarda, doktorunuz rinofima ile ilişkili burun şeklindeki anormallikleri düzeltmek için ameliyat önerebilir.
• Yaşam tarzı değişiklikleri: Semptomları kötüleştiren etkenlerden kaçınmak etkili olabilir. Güneş koruyucu sıkça uygulanmalıdır. Roza hastaları, titanyum dioksit, çinko veya her ikisini içeren güneş kremlerini tercih edebilir. Bunlar, mineral bazlı ya da fiziksel güneş kremleri olarak adlandırılır. Ayrıca, yüzü çok fazla ovalamadan, sabunsuz bir temizleyici kullanmak ve yeterli nemlendirme sağlamak önem taşır.
• Alternatif tıp: Yüze nazik masaj yapmak, roza semptomlarını hafifletebilir. Parmaklar kullanarak, yüzün ortasından başlayıp kulaklara doğru dairesel hareketler uygulanabilir. Stres belirti şiddetini artırıyorsa, stres yönetimi yöntemleri uygulanabilir; derin nefes alma ve meditasyon gibi.
• Kozmetikler: Roza hastalığının etkilerini gizlemek için çeşitli kozmetikler kullanılabilir. Kızarıklığı dengelemek için yeşil bazlı makyaj veya yeşil tonlu fondöten tercih edilebilir. Bu makyaj, pembe veya turuncu tonlardan kaçınılarak doğal sarı tonlara sahip fondötenle desteklenmelidir.

Gül Hastalığı Bulaşıcı Mıdır?

Gül hastalığı bulaşıcı değildir, yani bu hastalığa başka birinden geçme olasılığı yoktur. Kalıtsal (genetik) olabileceğine dair bazı kanıtlar mevcuttur. Roza hastalığı bulaşıcı ya da tedavi edilebilir bir durum olmasa da, tıbbi müdahalelere ve yaşam tarzı değişikliklerine pozitif şekilde yanıt verebilir. Semptomların şiddeti bireyden bireye değiştiğinden, en uygun uzun vadeli tedavi planının oluşturulabilmesi için bir doktora danışmak önemlidir.