
Halluks Valgus: Tanımı, Ameliyat Süreci ve Sonrası Hayat
Halluks valgus, halk arasında baş parmak çıkıntısı olarak bilinen, genellikle orta yaşlardan itibaren ortaya çıkan ve baş parmağın içe dönmesi sonucu meydana gelen bir rahatsızlıktır. Baş parmak içe doğru döndüğünde, bu parmaktaki tarak kemiği dışa doğru kayarak ayakta şekil bozukluğu yaratır. Bu dışa dönüklük, hem ayakta hem de ayakkabı içinde ağrıya yol açar. Hastalık ilerledikçe, hastalar yürüyüş esnasında da halluks valgus nedeniyle ağrı ve rahatsızlık hissederler. Ayrıca baş parmak çevresinde su birikmesi ve dolaşım bozukluğuna bağlı iltihap ve şişlikler de görülebilir. Ayak tabanını sağlıklı bir şekilde basamayınca duruş bozukluğu ve nasır gelişimi meydana gelir ve bu da farklı rahatsızlıklara neden olabilir.
Halluks Valgus Belirtileri Nelerdir?
Halluks valgus, ayakta ortaya çıkan pek çok hastalıktan belirgin bir şekilde ayrılan belirtilere sahiptir. Bu sayede, hastalığın erken aşamalarda muayene edilmesi ve teşhis edilmesi mümkündür. Belirtiler şunlardır:
- Şekil bozukluğu: Baş parmağın içe dönmesi, ayağın yapısını ve şeklini bozar. Halluks valgusun en belirgin belirtisidir.
- Nasır: Ayak baş parmağı altında ve çevresinde basınca bağlı nasırlaşma başlar.
- Ağrı: Baş parmaktan başlayan ağrı, sızı şeklinde ayağa yayılır ve tüm vücutta hissedilir hale gelir.
- Kızarıklık: Özellikle dar ve sivri uçlu ayakkabı giyildiğinde kızarıklık belirginleşir. Bu durum, acı ve şişlik yaratır.
- Huzursuzluk: Şekil bozukluğu, nasır ve kızarıklık gibi nedenlerle kişide yürüyüş bozukluğu, rahatsızlık ve yaşam kalitesinde azalma gerçekleşir. Hareket kısıtlılığı huzursuzluğa yol açar.
Halluks Valgus Çıkıntısı Neden Olur?
Halluks valgusun en önemli nedeni genetik olarak aile bireylerinden geçiş göstermesidir. Genellikle dar ve yüksek topuklu ayakkabı giyen bireylerde görülür, ancak geniş ve düz tabanlı ayakkabı giyenlerde de rastlanabilir. Halluks valgus, erkeklerden ziyade kadınlarda daha yaygındır. En sık görülen hasta grupları şunlardır:
- Düz taban problemi olanların halluks valgus riski artar.
- Yüksek kavis şikayeti olan kişilerde de başparmak çıkıntısı oluşma ihtimali vardır.
- Aşil tendonu kısalığı yaşayan bireylerde halluks valgus riski yüksektir.
- Kilo sorunu olan, dolayısıyla ayağın üzerine daha fazla baskı yapan kişilerde şekil bozukluğu bariz hale gelebilir.
- Belirli romatizmal problemlere sahip bireylerde de halluks valgus daha sık ortaya çıkar.
- Kalça ve diz eklemi anomalileri de baş parmağın çıkıntı yapmasına yol açabilir.
Halluks Valgus Ateli
Halluks valgus ateli, baş parmaktaki çıkıntıyı düzeltmek için kullanılan bir üründür. Kişinin ayak yapısına ve ölçüsüne göre ayarlanabilen bu ürün, kullanılabilirliği artırır. Özellikle şekil bozukluğu evrelerinde kullanılması olumlu sonuç sağlar. Cırtlı veya yapışkanlı ateller, baş parmak ucunu ideal anatomik konuma yönlendirerek düzelme sağlar; ancak düzenli kullanım şarttır. Gece ateli olarak bilinen valgus ateli çoğunlukla gece kullanılır, ancak gün içinde kullanım süresinin artırılması da faydalıdır. Kullanım öncesinde gerekli ortopedik ve fizik tedavi muayenelerinin ardından hekim tavsiyeleriyle kullanılmalıdır.
Halluks Valgus Tanısı Nasıl Konulur?
Halluks valgus tanısının konulabilmesi için fiziksel muayene zorunludur. Hem hastalığın oluşturduğu özel şekil bozukluğu hem de açı ve eğrilik, doktor muayenesi ile tespit edilir. Hastanın çıplak ayakla durması, anatomik yapının ve duruş açısının gözlemlenmesi açısından kritik öneme sahiptir. Ayrıca hasta öyküsü alınır; genellikle uzun süre ayakta kalındığında artan ağrı şikayeti olduğu görülmektedir. Aşırı kilo ve yoğun topuklu ayakkabı giyme gibi faktörler, bu şikayetleri artırır. Kesin tanı yöntemi olarak röntgen istenir; filmlerdeki kemik ve eklem yapısının görünümü, halluks valgus teşhisi için en net yöntemdir.
Halluks Valgus Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Halluks valgus tedavisinde farklı yöntemler uygulanabilir. Tedavi şekilleri hastalığın evresine ve gelişimine göre değişir ve ortopedi uzmanı hekim tarafından belirlenir. Tedavi seçenekleri şunlardır:
- Valgus Ateli: Hastalığın ilk aşamalarında en sık tercih edilen yöntemdir. Baş parmağının ideal anatomik yapısını kazanmasını sağlar. Düzenli kullanım, başarılı sonuçlar elde edilmesine yardımcı olur. Sürecin ortopedi doktoru tarafından takip edilmesi ve kontrollerin aksatılmaması önemlidir.
- Yaşam Stili Değişimi: Ağrısız ve yürüyüş rahatlığı olmayan bireyler için ufak değişiklikler kalıcı iyileşme sağlayabilir. Topuklu ayakkabı giymekten kaçınmak, dar ayakkabı tercih etmemek, ilk evredeki halluks valgus için büyük iyileşmeler yaratabilir.
- Fiziksel Aktivite: Baş parmağa yönelik yapılan egzersizler, şekil bozukluğunu ters yönde düzeltmeyi amaçlar. Bu egzersizler düzenli uygulandığında, kemik ve eklem yapısının ideal görünüm kazanmasına yardımcı olur.
- Silikon Aparatlar: Halluks valgusun ilk evrelerinde, baş parmağı rahatsız etmeyen ve çıkıntıyı azaltan silikon aparatlar oldukça konforlu ve faydalıdır. Bu aparatlar, baş parmağı ideal konumuna yakınlaştırmayı amaçlar.
- Ortez: Halluks valgusda ortezler genellikle akşamları kullanılır. Baş parmağı gerekli şekilde zorlayarak şekil bozukluğunu düzeltmeyi hedefler. Böylece acı hissiyatı olmadan kalıcı bir iyileşme sağlanır.
- Kemik Törpüleme Yöntemi: Bu yöntem, ikinci basamak tedaviye ihtiyaç duyan hastalarda uygulanır. Yoğun cerrahiden kaçınılarak, yalnızca ayak baş parmağındaki çıkıntıya müdahale edilir. Silikon aparatlar ve ortezlerle sonuç alınamayan hastalar için geçerlidir.
- Osteotomi: Halluks valgus, ilerlemiş ve birinci ve ikinci basamak tedavilere yanıt vermeyen bireyler için cerrahi seçenek mevcuttur. Halluks valgus ameliyatına osteotomi denir. Bu işlemlerle, ayakta oluşan bunyon ortopedi cerrahisi tarafından alınır ve ilave olarak baş parmak doğru hizalanır.
Halluks Valgus Ameliyatı Sonrası Yaşam
Halluks valgus ameliyatı sonrası dinlenme süreci kritik bir önem taşır. Genellikle alçıya ihtiyaç duyulmaz; hastalar özel sargı ve ayakkabı ile hekim aksini belirtmedikçe erken dönemde yürümeye başlayabilir. Sargının nemlendirilmemesi ve hijyen koşullarına dikkat edilmesi gerekir. Enfeksiyon riskini önlemek amacıyla, hekim kontrolünde antibiyotik tedavisi uygulanabilir. Süreç sonunda hastalar, ağrı hissetmeden ve ayakkabılarında baskı olmadan normal yürüyüşe dönebilirler. Siz de halluks valgus tedavisi hakkında daha fazla bilgi almak ve size özel tedavi planı ile iyileşmek için kurumumuza başvurun ve randevu alın.
Son güncellenme tarihi: 06 Temmuz 2023
Yayınlanma tarihi: 06 Temmuz 2023