Hamilelikte Mide Yanmasının Nedenleri ve Giderme Yöntemleri nelerdir?
Hamilelikte mide yanması, dünya genelinde birçok insanın karşılaştığı en yaygın sorunlardan biridir. Yemek borusu ile midenin birleşim noktasında, mide ve yemek borusu arasında bir kapakçık bulunur. Bu kapak, ağızdan anüse doğru açılır ve midedeki asidin yemek borusuna geçişini engeller. Ancak, midedeki asit içeriği yemek borusuna doğru hareket ettiğinde mide yanması meydana gelir. Hamilelik sırasında, midenin içeriği yemek borusuna doğru akarak tahrişe yol açabilir. Kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyecek yapısal değişiklikler görüldüğünde mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır. Bu durum, ülkeler arasında farklılık göstermekle birlikte, hamile kadınların ortalama %30 ile 50’sinde görülmektedir.
Hamilelikte Mide Yanması Belirtileri Nelerdir?
Hamilelikte mide yanması, genellikle yağlı ve baharatlı yiyecekler tüketildiğinde, aşırı miktarda çikolata yendiğinde veya taze sıkılmış meyve suları içildiğinde ortaya çıkar. En sık görülen belirti, yemekten hemen sonra boğaza kadar yayılan yanma hissidir. Bu durum, midenin içeriğinin ağza doğru ilerlemesine neden olarak yutmayı güçleştirir. Hamilelikle ilişkili mide yanması belirtileri arasında şunlar bulunmaktadır:
- Mide bulantısı ve kusma
- Yemek yerken erken doyma hissi
- Midede yanma
- Hıçkırık
- Yutkunurken ağrı
- Kronik öksürük
- Geğirme hissi
- Kabızlık
- Ağızda acı ya da ekşi sıvıların gelmesi
- Huzursuzluk ve halsizlik, herkeste aynı düzeyde olmayabilir
- Midede şişkinlik
- Göğüs kemiği, göğüs ve karın üst bölgesinde ağrı
- Uyurken yemek borusunda asit hissi, öksürük ve boğulma ile uyanma
- Nadir durumlarda ses kısıklığı ve boğaz ağrısı
Bu semptomlar sürekli değil, aralıklarla ortaya çıkabilir. Ancak hamilelikte mide yanması genellikle hamileliğin son üç ayında görülür ve doğumdan sonra kaybolur.
Hamilelikte Mide Yanması Neden Olur?
Hamilelikte mide yanması, her zaman olmamakla birlikte bazı günlerde meydana gelir. Bunun nedenleri, hormonal ve mekanik etkilere dayanmaktadır. Genç yaşta hamile kalan, geçmişte diğer gebeliklerinde mide yanması problemi yaşamış, hamilelik öncesinde hafif mide yanması belirtileri gören ve birden fazla hamilelik geçiren kadınlarda görülme oranı daha fazladır. İleri yaşlardaki hamileliklerde mide yanması durumu daha nadirdir. Dolayısıyla, gebelik yaşı ve gebelik öncesi mide yanması belirtileri yaşın ilerlemesi ile değişkenlik göstermektedir. Ayrıca tüp bebek uygulamaları ile hamile kalan kadınlarda da mide yanması sıklığı artmaktadır. Hamilelik dönemindeki hormonal değişiklikler, mide ve yemek borusu kapakçığında gevşemeye yol açar ve yemek borusunun hareketliliğini azaltarak yiyeceklerin mideye daha yavaş ulaşmasına yardımcı olur. Rahmin büyümesi, özellikle 26. haftaya kadar midenin üzerine baskı yaparak midedeki asidin yemek borusuna kaçmasına neden olur, bu da mide yanmasına etki eder.
Hamilelikte Mide Yanması Tedavisi
Hamilelikte mide yanması durumunda, annenin ve bebeğin sağlığı için bilinçsizce ilaç alınmamalı; öncelikle bir doktora danışılmalıdır. Doktora başvurmanın amacı, bebeğe zarar vermeden anneye yardımcı olmaktır. Anneyle ilgili şikayetin durumuna göre ilaçlı veya diyet ve yaşam tarzı değişikliği ile bir tedavi planı oluşturulur. Şikayet hafifse, dengeli bir beslenme düzeni ile rahatsızlık önlenebilir. Bu beslenme planı, protein alımını artırarak yağ oranı yüksek yiyecekleri en aza indirmeyi hedefler. Büyük porsiyonlar yerine 3 saatte bir ve az miktarda yemek yemek önerilir. Eğer diyet tedavisi etkili olmazsa, ilaç tedavisine başlanır ve kullanılan ilaç hastanın durumuna göre belirlenir. Hamilelikte mide yanması için uygulanan genel tedavi yöntemleri şunlardır:
- Diyet ve yaşam tarzında değişiklikler
- Asit yoğunluğuna karşı kullanılan ilaçlar
- Midede asit salınımını azaltan ilaçlar
- Proton pompa durdurucuları
- Bitkisel tedaviler
Hamilelikte mide yanması yaygın bir durumdur ancak uygun tedavi yöntemleri ile bu sorun en aza indirilebilir.
Hamilelikte Mide Yanması Tedavisinde Kullanılan İlaçlar Nelerdir?
Hamilelikte yeterli beslenme ve yaşam tarzı sağlandıktan sonra bir iyileşme olmazsa, ilaç tedavisine geçilebilir. Hafif semptomları olan hamile kadınlarda genellikle emilimi düşük, ucuz ve erişilebilir antiasitler veya sukralfat gibi suda çözünebilen ilaçlar tercih edilir. Hamilelikte mide yanması tedavisinde doktor kontrolünde kullanılan ilaçlar şunlardır:
- Midede asit oluşumunu engelleyen ilaçlar
- Asit pompası durdurucuları
- H2 reseptör durdurucuları
- Düşük sodyumlu antiasitler (asit yoğunluğunu azaltan)
Bu ilaçlar sayesinde hafif, orta veya şiddetli mide yanması problemleri en aza indirilebilir.
Hamilelikte Mide Yanmasına Ne İyi Gelir?
Hamilelikte bazı yiyecekler ve ilaçlar mide yanmasını artırırken, diğerleri bu sorunu hafifletmektedir. Genel olarak hamilelikte mide yanmasına iyi gelen gıdalar şunlardır:
- Çiğ badem, asit seviyesinin düşük olduğu bir kuruyemiştir;
- Yüksek lif ve pektin içeren muz, düşük asit seviyesine sahiptir;
- Yulaf ezmesi de yüksek lif içeriğine sahiptir;
- Normal süt, yüksek yağ oranı nedeniyle mide yanmasını artırabilir, ancak ılık ve yağsız ballı süt az miktarda kalsiyum ve protein içerir;
- Sindirim sistemine iyi gelen zencefil, az miktarda kullanıldığında mide yanmasına fayda sağlar; fakat aşırı kullanımı sorunu artırabilir.
Bu gıdalar, az miktarlardaki doğal bileşenleri ile asitliği dengeleme ve mideyi rahatlatma etkisi gösterir. Mide yanması problemi yaşıyorsanız, bir uzman hekime başvurmayı unutmayın ve sonrasında bu basit yöntemleri deneyerek sorununuzu en aza indirebilirsiniz.
Hamilelikte Mide Yanması Evde Doğal Yöntemlerle Nasıl Geçer?
Hamilelikte mide yanması sık rastlanan bir durumdur ve genellikle ilaç kullanımından önce beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleri önerilir. Bu sorunu önlemek veya etkisini azaltmak için evde uygulanabilecek bazı önlemler bulunmaktadır:
- Midenin aşırı şişmemesi için günde 2 veya 2,5 litreden fazla sıvı içmemek, sıvı alımını ara öğünlerle birlikte yapmak ve bu sıvıların sıcaklığının ortalama olmasına dikkat edilmelidir;
- Çiğ soğan ve sarımsak gibi yiyeceklerin az tüketilmesi;
- Krema, mayonez, soslar ve kaymak gibi yağlı yiyeceklerden kaçınılması;
- Hamur işleri ve susam tüketiminin azaltılması;
- Az yağlı sütler ve sütlü tatlıların tercih edilmesi;
- Reflüye yol açabilecek çikolata, domates, turunçgiller, meyve suyu, nane, yağlı ve baharatlı yiyeceklerden kaçınılmalıdır;
- Bir seferde mümkün olduğu kadar az yemek yenmelidir;
- Yatılan veya oturulan pozisyona özen gösterilmeli; doğru duruş ile yatarken sol tarafa yatılmalıdır;
- Yatmadan 2-3 saat önce yeme içme kesilmelidir;
- Başınız yataktan 10-15 cm yukarıda olmalıdır;
- Kafein içeren içeceklerden (kahve, çay) uzak durulmalıdır;
- Yavaş yemek yenmeli ve yiyecekler iyi çiğnenmelidir;
- Kilo alımının fazla olmamasına dikkat edilmelidir;
- Gazlı içeceklerden uzak durulmalıdır.
Eğer hamilelikte mide yanması problemi yaşıyorsanız, doktorunuza danışabilir ve hekiminizden alacağınız öneriler doğrultusunda evde doğal yöntemlerle sorununuzu hafifletebilirsiniz. Doğal yöntemlerin etkisiz olduğu durumlarda ağrılı mide yanması için doktorunuza başvurarak uygun tedavi seçeneklerinizi değerlendirebilirsiniz.