Kene Isırığı | Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi
Keneler, insan ve kuş gibi memelilerin kanıyla beslenen, örümceğe benzer parazitlerdir.
Kene Isırması Nedir?
Keneler, insan ve kuş gibi memelilerin kanını emen örümcek benzeri parazitlerdir. Ormanlık alanlar ve yüksek otlar, kenelerin doğal habitatlarıdır. Boyutları 1 mm ile 1 cm arasında değişir ve genellikle kırmızı-siyah tonlarındadır. Kenelerin bacak sayısı 6 veya 8 olabilir ve genellikle gözle görülemeyecek kadar küçüktür. Bu yüzden, başlangıçta fark edilmesi zordur. Ancak zamanla kanla beslenip büyüdüklerinde, tanınmaları daha kolay hale gelir. Kene ısırıldığında, hızlı bir şekilde çıkarmak için acele edilmemelidir; aksine, keneyi öldürmek ve kendiliğinden düşmesini beklemek, en az zararla bu durumu atlatmanın en doğru yoludur. Keneyi zorla çıkarmaya çalıştığınızda, kenenin tükürüğündeki alerjen maddelerin vücuda daha fazla yayılmasına neden olabilirsiniz.
Keneler, ısırdıkları canlılarda hastalıklara yol açabilecek bakteriler, virüsler ve çeşitli tek hücreli organizmalar barındırır. Kene ısırığı genellikle zararsızdır ve belirti oluşturmaz. Sadece ısırma anında küçük bir acı hissedebilirsiniz. Ancak, eğer ısırılan bölgede kızarıklık gibi başka belirtiler oluşursa, bu durum alerji veya enfeksiyona işaret edebilir. Böyle bir durumda, hızlı bir şekilde hastaneye gidip tedaviye başlanmalıdır. Kene ısırığı sonrası görülebilecek hastalıklar şunlardır:
- Lyme hastalığı: Borrelia bakterisinin neden olduğu bir enfeksiyon.
- Tularemi: Francisella tularensis bakterisinin neden olduğu, 3 günlük kuluçka süresinden sonra kendini gösteren bir hastalık.
- Ehrlichiosis: Kahverengi köpek kenesi olarak bilinir.
- Kayalık Dağlar: Isırıldıktan sonraki 5-10 gün içerisinde ortaya çıkabilir.
- Benekli humması: Özellikle Amerika’da görülen enfeksiyon hastalığıdır.
- Anaplazmoz: Hayvanlarda daha sık görülür.
- Babesiosis: Babesia bakterisinden kaynaklanır ve diğerlerine göre daha sık görülme eğilimindedir.
Kene Isırması Belirtileri
Kişiler kene tarafından ısırıldıklarını hemen fark etmeyebilirler. Genellikle ısırılan bölgede kaşıntı veya ağrı hissi ile bunu anlarlar. Kene ısırığı, vücutta mikroplar bulaştırabilir. Erken tespit durumunda, kene çıkarılarak bunların önüne geçilebilir. Kene ısırığı bazı belirtiler veya enfeksiyonlara neden olabilir. Bunlar genellikle şunlardır:
- Deride döküntü
- Kızarıklık
- Küçük sert bir yumru
- Yorgunluk
- Baş ağrısı
- Kaşıntı veya tahriş
- Ateş
- Titreme
- Karın ağrısı veya mide bulantısı
Kene Isırması Belirtileri Kaç Günde Ortaya Çıkar?
Keneler, ısırdıktan sonra deride yapışık bir şekilde 10 gün kadar yaşayabilirler. Bu süre zarfında beslenmeye devam ederek büyürler ve daha kolay fark edilir hale gelirler. Vücudun herhangi bir yerinde yerleşebilen keneler, bol kanın bulunduğu ve ısırmanın kolay olduğu yumuşak dokuları tercih ederler. Bu nedenle genellikle; boyun, saç derisi, bacak araları, dizlerin arkası ya da göbek deliğinde sıkça karşılaşılır.
Diğer parazitlerin aksine, keneler yalnızca bir kez ısırır. Çoğu kişi bu ısırık sonrası herhangi bir belirti yaşamazken, bazılarında hafif veya ciddi semptomlar görülebilir. Kenelerin neden olduğu semptomlar, sinek veya karınca ısırığına benzer şekilde tahriş, kaşıntı ve kızarma olabilir. Ancak bazıları, içeriklerindeki bakterileri konak hücreye bulaştırarak alerjik reaksiyonlara sebep olabilirler. Bu reaksiyonlar, ısırılma sonrası 3 ile 30 gün içinde vücudun farklı bölgelerinde ortaya çıkabilir. Isırılma sonrası hemen bir reaksiyon görülmemesi, kenenin bulaştırdığı patojenin vücutta bir kuluçka süresine sahip olmasından kaynaklanır. Bu süre bazı patojenler için 3 gün, bazıları için 2 hafta veya 1 ayı bulabilir.
Kene Isırması Durumunda Neler Yapılmalıdır?
Kene ısırması durumunda dikkat etmeniz gerekenler şunlardır:
- Herhangi bir işlem yapmadan önce ellerinizin ve kullanacağınız aletlerin temiz olduğuna emin olun.
- Keneler, sinek ve karıncalardan farklı olarak yalnızca bir kez ısırır ve derinin içine gömülürler. Eğer dışarıdan görünüyorsa, o bölgeyi silkeleyerek çıkarmaya çalışabilirsiniz.
- Eğer kene cilt düzeyinde ise, bir cımbız yardımıyla çok kuvvetli çekmeden keneyi vücuttan uzaklaştırmayı deneyin.
- Kenenin vücudun herhangi bir bölümünde kalmadığından emin olun.
- Isırılan bölgeyi su ile temizledikten sonra alkol bazlı bir dezenfektan ile iyice temizleyin.
- En kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurun.
- Eğer mümkünse, çıkardığınız keneyi dezenfektan ile öldürdükten sonra bir kapta saklayarak doktorunuza teslim edebilirsiniz. Doktorunuz, keneyi inceleyerek hastalık yayan bir tür olup olmadığını tespit edebilir ve durumunuzla ilgili daha fazla bilgi sahibi olabilir.
Kene Isırması Durumunda Neler Yapılmamalıdır?
- Keneye asla elinizle veya vücudunuzun diğer bölgeleriyle temas etmeyin. Bu, kenenin tükürüğündeki bakterileri sizlere bulaştırması anlamına gelebilir.
- Keneyi çıplak elle ciltten çıkarmaya çalışmayın. Deriyi parmaklarınızla sıkarak çıkarma girişiminde bulunmak, kenenin parçalanmasına neden olabilir.
- Keneyi koparmayın, parçalamayın ya da ezmeyin. Bu, kenenin tüm salgısının vücudunuza karışmasına ve ciddi hastalıklara yol açmasına neden olabilir.
- Keneyi çıkarmak için yalnızca su, sabun veya dezenfektan kullanın. Vazelin gibi maddelerden kaçının.
Son güncellenme tarihi: 04 Ekim 2024
Yayınlanma tarihi: 12 Eylül 2023