
Makattan Kan Gelmesinin Nedenleri | Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi
Makattan kan gelmesi durumu, alt gastrointestinal sisteme bağlı olabileceği gibi perianal bölge yani makat ve çevresinden de kaynaklanabilir.
Makattan kan gelmesi şikayeti genellikle alt gastrointestinal sistemle ilişkili olabilir ama perianal bölgeden de kaynaklanabilir. Kanamanın şiddeti çoğunlukla kanamadaki etkene bağlı olarak değişir. Bazı vakalarda, kişi istirahat sırasında sızıntı şeklinde bir kanama yaşayabilirken, bazen dışkılama sırasında da meydana gelebilir. Genellikle kişi, kanamayı temizlenme sırasında veya iç çamaşırında lekelenme ile fark eder.
Kalın bağırsağın son kısmında dışkının depolandığı bölge rektum olarak adlandırılır. Tıp dilinde rektal kanama olarak tanımlanan bu durum, yaşam kalitesini olumsuz etkileyen rahatsızlıklardan biridir. Kişi, makatından kan gelmesini çoğunlukla dışkılama sırasında hisseder; ancak bazen tuvalet kağıdında ya da iç çamaşırında lekeler şeklinde de görebilir.
Toplumda yaygın bir şekilde karşılaşılan makattan kanama, pek çok önemli sağlık probleminin habercisi olabilir. Bu nedenle dışkıda kan varlığı durumunda, kanamanın nedeninin araştırılması son derece önemlidir. Rektal kanama genellikle hemoroid, anal fissür, irritabl bağırsak sendromu, kalın bağırsak polipleri gibi hastalıkların belirtisi olabileceği gibi kolon ve rektum kanserleri ile de ilişkilendirilebilir. Dolayısıyla makattan kan gelmesi durumunu kendiliğinden geçirmesini beklemek, altta yatan hastalığın ilerlemesine, tanı ve tedavinin gecikmesine sebep olabilir. Makattan kan gelmesi belirtilerine geçmeden önce sıklıkla sorulan “Rektal kanama nedir?” sorusunu yanıtlamak gerekmektedir.
Makattan Kan Gelmesi Nedir?
Makat bölgesindeki sorunlar genellikle kişinin çekinceleri nedeniyle dile getirilmez. Beslenme ve tuvalet alışkanlıklarında değişiklikler meydana getirip, yaşam kalitesinin düşmesine neden olabilecek bu durum ciddi sağlık problemlerinin belirtisi olabilir. Bu yaygın şikayetlerin kaynağını doğru bir şekilde belirleyebilmek ve erken tanı koymak için hekim muayenesini ertelemek ya da şikayetlerin geçmesini beklemek doğru bir yaklaşım değildir.
Makattan kan gelmesi durumu, alt gastrointestinal sistemle bağlantılı olabileceği gibi perianal bölgeden de kaynaklanabilir. Kanamanın şiddeti genellikle kanamaya yol açan etkene bağlı olarak değişir. Bazı durumlarda, istirahat hâlindeyken sızıntılı kanama meydana gelebilirken, bazen dışkılama sırasında da görülebilir. Genelde kişi, kanamayı temizlenme sırasında ya da iç çamaşırında lekelenme ile fark eder.
Makattan Kan Gelmesi Nasıl Olur?
Makattan kan gelmesi, altta yatan hastalığın türü ve şiddetine göre farklı şekillerde kendini gösterebilir. Kanama sırasında kişi bazen ağrı hissedebilir. Gaitada veya dışkıda kan sıklıkla çizgi şeklinde görünür. Kanama, dışkılama esnasında damlama şeklinde ya da kişinin temizlenmesi esnasında tuvalet kağıdında pıhtılı ya da taze kan şeklinde de olabilir. Genellikle makattan kan gelmesi, kabızlık veya hemoroid gibi durumlarla ilişkilidir; ancak bazen daha ciddi sağlık sorunlarının ön habercisi de olabilir.
Rektal kanama, kişinin yakın çevresine ya da doktora bahsetmekten çekindiği bir rahatsızlıktır. Ancak bu herkesin karşılaşabileceği bir sağlık problemi olduğu unutulmamalı ve muhakkak hekime danışılmalıdır. Makattan kan gelmesine yol açan hastalığın erken tanısı, tedavi şansını artırabilir.
Makattan Kan Gelmesi Belirtileri Nelerdir?
Makattan kan gelmesi ya da rektal kanamanın en sık görülen belirtisi, klozette, tuvalet kağıdında ya da dışkıda kan bulunmasıdır. Kanamanın şiddeti ve rengi, hastalık hakkında bilgi verebilir. Bu nedenle kişinin dışkısında, tuvalet kağıdında ya da iç çamaşırında kan görmesi durumunda dikkatli olması önemlidir. Makattan kan gelmesi genellikle şu şekillerde gözlemlenir:
- Parlak Kırmızı Kan: Alt gastrointestinal sistem, kolon ya da rektuma ait kanamaların göstergesi olabilir.
- Koyu Kırmızı Kan: Genellikle ince bağırsakta ya da kalın bağırsağın üst kısmında meydana gelen kanamaların işaretidir.
- Siyah Kan: Katran kıvamında görülen siyah kanama, mide ya da ince bağırsağın üst kısmındaki kanamaları gösterebilir.
Rektal kanamanın yanı sıra kişide karın ağrısı, rektal ağrı, bayılma hissi, baş dönmesi, kramp ya da baş ağrısı varsa derhal hekime başvurulmalıdır.
Makattan Kan Gelmesinin Nedenleri Nelerdir?
Makattan kan gelmesi, birçok farklı sağlık sorunundan kaynaklanabilir. Rektal kanamanın rengi ve şiddeti, neden hakkında sınırlı bilgi sunar. Bu nedenle makattan kan gelmesi durumunda kişinin hekime danışması gerekmektedir. Hekim, kişinin öyküsünü dinledikten sonra fizik muayene yapar. Gerekli durumlarda ek tetkikler ile kanamaya yol açan hastalık tanısı koyularak uygun tedaviye başlanır. Kişinin çekinceleri nedeniyle hekime gitme sürecini geciktirmesi, altta yatan hastalığın kötüleşmesine ve tedavinin zorlaşmasına yol açabilir. Makattan kan gelmesine yol açan hastalıklar arasında şunlar sayılabilir:
Hemoroid
Hemoroid, anal kanalda yer alan damarların genişlemesiyle karakterize bir rahatsızlıktır. İç ve dış hemoroid olmak üzere iki türü bulunan bu rahatsızlık, genellikle kabızlık veya ishal gibi bağırsak alışkanlıklarındaki değişim, sedanter yaşam tarzı, gebelik, alkol tüketimi ve kolon kanseri gibi nedenlerle gelişebilir. Halk arasında basur olarak bilinen hemoroid, makat bölgesinde kanama, ağrı, şişlik ve kaşıntı gibi semptomlara neden olur. Hemoroid varlığında tuvalette, tuvalet kağıdında veya gaitada parlak kırmızı kan görülebilir. Genellikle 45 ila 65 yaş arası bireylerde sıkça rastlanan bu rahatsızlığın tedavisi, hemoroidin evresine ve neden olduğu şikayetlere göre değişir.
Anal Apse
Makat dokusunda meydana gelen apseler, bölgede şişkinliğe yol açabilir. Makattan kan gelmesi, ağrı, yanma, kaşıntı ve / veya iltihaplı akıntıya neden olan anal apseler genellikle ishal ve diyabet gibi hastalıkların sonucunda oluşur. Crohn hastalığı ve tüberküloz gibi daha ciddi rahatsızlıklar da bu duruma yol açabilir ve tedavi süreci genellikle apsenin drene edilmesi ile gerçekleştirilir. Bazı durumlarda hastalık tekrarlayabilir.
Anal Fissür
Makat çıkışında oluşan yaralar olarak bilinen anal fissür, halk arasında makat çatlağı olarak da adlandırılır. Bu rahatsızlık, Crohn hastalığı, ülseratif kolit, gebelik ve doğum gibi çeşitli sebeplerle meydana gelebilir. Anal fissür, makattan kan gelmesine, dışkılama sırasında ve sonrasında şiddetli yanma hissine neden olur. Hem kadınlar hem de erkekler tarafından yaşanabilir. Genellikle dışkılama sırasında hissedilen cam kırıkları gibi kesilme veya yırtılma hissiyle karakterizedir. Anal fissür varlığında genellikle tuvalet kağıdında lekelenme şeklinde kan görülür. Kabızlığa karşı önlem almak ve beslenme alışkanlıklarını düzenlemek anal fissürden korunmanın yolları arasındadır. Tedavi genellikle ilaçla yapılır, ancak bazı vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir.
Huzursuz Bağırsak Sendromu
İrritabl bağırsak sendromu veya spastik kolon olarak tanımlanan bu rahatsızlık, bireylerde sıklıkla ishal, kabızlık, makattan kan gelmesi, kilo kaybı, dışkıda mukus bulgusu ve şişkinlik hissi gibi yakınmalara neden olur. Hastalığın kesin nedeni bilinmemekle birlikte, hormonal değişiklikler, stres ve beslenme gibi etkenlerin etkili olduğu kabul edilir. Huzursuz bağırsak sendromundan korunmak için sağlıklı, düzenli beslenmek ve stresten uzak durmak önerilmektedir. Ayrıca, kişiye özel oluşturulan egzersiz programları da fayda sağlayabilir. Hastalığın tedavisi, genellikle diyet değişimi ve bağırsak hareketlerini düzenleyici ilaçlarla gerçekleştirilir.
Kolon Polipleri
Kalın bağırsak polipleri, kalın bağırsağın iç yüzeyinde bulunan anormal dokulardır. 50 yaş üstü bireylerde sık görünmekte olup, 70 yaş üzerinde daha fazla rastlanır. Erkeklerde daha fazla görülen kolon polipleri, makattan kan gelmesi, dışkı renginde değişiklik, kabızlık, ishal ve / veya karın ağrısı gibi semptomlara yol açabilir. Genellikle kanama eğiliminde olan bu polipler, dışkıda, tuvalet kağıdında veya iç çamaşırında kan gözlemlenmesine neden olur. Sıklıkla Crohn hastalığı, ülseratif kolit, obezite, sedanter yaşam tarzı, sigara ve alkol kullanımıyla ilişkilidir. Hastalığın önlenmesi için yaşam tarzının değiştirilmesi önerilir; tedavisi ise genellikle cerrahidir. Kolon polipleri tedavi edilmediğinde kolon kanseri gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Makattan Kan Gelmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Makattan kan gelmesi, tek başına bir hastalık değil, farklı bir hastalığın belirtisidir. Bu nedenle tedavi, altta yatan hastalığa bağlı olarak farklı şekillerde uygulanır. Eğer kişinin makatından kan gelmesi durumu varsa, erken tanı ve tedavi için çekinmeden hekime başvurması son derece önemlidir.
Eğer siz de makattan kan gelmesi şikayetiniz varsa en kısa zamanda bir sağlık kuruluşuna başvurarak tedavi olmalısınız.