Omurga Cerrahisi Nedir? | Anadolu Sağlık Merkezi
Omurga, baş ile kuyruk sokumu arasında uzanan ve vücut kütlesinin büyük bir bölümünü taşıyan kemikler, eklemler ve disklerden oluşan bir yapıdır.
Omurga, baş ile kuyruk sokumu arasında uzanan ve vücut kütlesinin büyük bir kısmını taşıyan kemik, eklem ve disklerden oluşan bir köprüdür. Yaşlılık, duruş bozuklukları, travmalar ve yapısal anormallikler gibi birçok durum omurgayı olumsuz etkileyebilir. Genellikle, omurga sorunları ilk olarak ağrı ile kendini gösterir ve tedavide öncelikle cerrahi olmayan yöntemler ve koruyucu uygulamalarla semptomların hafifletilmesi hedeflenir. Fakat bazı ciddi vakalarda omurga cerrahisi yapılması kaçınılmaz olabilir.
Omurga, baş ile kuyruk sokumu arasında uzanan ve vücut kütlesinin büyük bir kısmını taşıyan kemikler, eklemler ve disklerden oluşan bir köprü görevi görür. Merkezi sinir sisteminin önemli bölümlerinden biri olarak omuriliği barındıran omurga, toplamda 33 adet omurdan oluşur ve bunlardan 23’ü hareket kabiliyetine sahiptir. Sağlıklı bir omurga arka taraftan düz bir sütun gibi görünürken, yan taraftan bakıldığında kıvrımlı bir yapıya sahiptir. Yaşlandıkça, duruş bozuklukları veya travmalar gibi durumlar omurgayı etkileyebilir ve bu da çeşitli rahatsızlıklara yol açabilir. Tedavi genelde ağrı ile başlar ve cerrahi olmayan yöntemlerle semptomların hafifletilmesi hedeflenir, ancak bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Bu tür operasyonlar, omurga cerrahisi konusunda uzmanlaşmış doktorlar tarafından gerçekleştirilir.
Omurga Cerrahisi Nedir?
Omurga cerrahisi, omurgaya ilişkin hastalıkların cerrahi tedavi yöntemleri ile giderilmesiyle ilgilenen bir uzmanlık dalıdır. Omurgada oluşan yapısal, işlevsel veya mekanik sorunlar genellikle ağrı ve hareket kısıtlılığı, kuvvet kaybı ve his kaybı gibi belirtilerle kendini gösterir. Disk sorunları, omur eklemlerinde kireçlenme, omurga eğrilikleri, fıtıklar ve bazı doğumsal hastalıklar, tümör ve enfeksiyonlar omurgadaki olumsuzlukların sebeplerindendir. Bu alanda görev yapan cerrahlar, nöroloji, fizik tedavi ve rehabilitasyon gibi diğer tıbbi birimlerle işbirliği yaparak multidisipliner bir yaklaşım benimserler. Ameliyatlar, mevcut hastalığın ilerlemesini durdurmak ve belirgin bir iyileşme sağlamak amacıyla yapılır.
Omurga Cerrahisi Türleri Nelerdir?
Omurga, karmaşık bir yapıdır ve her bölgesinin cerrahi tedavi yöntemi büyük farklılıklar gösterebilir. Bu tarz sorunların çözümünde “Tecrübeli Doktorlar” ve “Teknolojik Altyapı” önemli rol oynar. Günümüzde pek çok cerrahi teknik mevcut, bunları şu ana başlıklar altında inceleyebiliriz:
Diskektomi ve Mikrodiskektomi
Disk herniasyonu veya bel-boyun fıtığı olarak bilinen durumlarda, omurlar arasında yer alan kıkırdak yastıklarının hasar görmesi, omuriliğe veya sinir köklerine baskı yapar. Bu fıtıklaşmanın cerrahi olarak çıkartılmasına ise “Diskektomi” denir. Minimal invaziv yöntemlerle yapılan versiyonu ise mikrodiskektomi olarak adlandırılır ve bu yöntem günümüzde altın standarttır.
Disk Protezi Yerleştirilmesi
Omurga cerrahı, hasar görmüş bir diskin çıkarılmasının ardından yapay disk (disk protezi) yerleştirir. Daha çok servikal (boyun) bölgedeki ameliyatlarda tercih edilse de, bazı hastalarda lomber (bel) bölgesindeki uygulamalar için de uygundur. Ameliyatın ikincil amacı, omurga hareket kabiliyetinin korunmasıdır.
Laminektomi
Spinal stenoz hastalarında, omurga kanalında daralma durumlarını tedavi etmek için gerçekleştirilen laminektomi, omurganın arka kısmındaki laminaların kısmi veya tamamen çıkarılmasıdır. Bu işlem, omurilik ve sinir köklerine uygulanan basının azaltılmasını sağlar.
Spinal Füzyon/Stabilizasyon
Omurga, binalar gibi, birbirleriyle karmaşık bağlarla bağlı 33 omurdan oluşur. Bazı hastalıklar, bu omurların işlevsel ve mekanik bütünlüğünü bozabilir. Spinal füzyon, iki veya daha fazla omurun kalıcı olarak birbirine bağlanması anlamına gelir ve omurga kırıkları, travmaları ve dejenerasyonları gibi durumlarda tercih edilmektedir.
Korpektomi
Korpektomi, bir veya birkaç omurun kısmi veya tamamen çıkarılmasıdır. Bu yöntem, genellikle omurun bütünlüğünü kaybettiği durumlarda, travma veya enfeksiyon gibi sebeplerle uygulanır. Alınan omurun yerine “Kafes” adında bir malzeme yerleştirir ve bu, omurga bütünlüğünü yeniden sağlamak adına yapılır.
Vertebroplasti
Vertebroplasti, omurga kırıklarında veya kanserin omurlara sıçradığı durumlarda, omur içerisine kemik çimentosu enjekte edilmesidir. İşlem, 2 mm çapında bir iğne ile omura kadar ilerleyerek, yemek kıvamında olan bu çimentonun enjekte edilmesi ile gerçekleştirilir.
Omurga Cerrahisi Riskleri
Omurga ameliyatları genellikle geri dönüşü olmayan uygulamalar içerir. Bu nedenle ameliyat kararı, uzman doktorlar tarafından çok yönlü bir değerlendirme sonrası verilmelidir. Ameliyat yapılacak hastalar, genellikle diğer tedavi yöntemlerinin başarısız olduğu ve hastalığın ilerlediği durumlar için uygun görülür.
Omurga cerrahisi de diğer cerrahi işlemler gibi bazı düşük olasılıklı riskler taşır. Bu riskler, genellikle uzman doktorlar tarafından minimize edilir ve hastalar ameliyat sürecinin olası sonuçları hakkında bilgilendirilir.
Omurga Cerrahisi Avantajları Nelerdir?
Omurga cerrahisi, şiddetli kas güçsüzlüğü, ağrı, his kaybı gibi ciddi sorunların tedavisinde etkili bir yöntemdir. Eğer bu sorunlar ameliyat dışı yöntemlerle çözülemiyorsa cerrahi müdahale gereklidir. Omurga cerrahisi, yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir. Uygun profildeki hastalarda minimal invaziv teknikler kullanılarak daha az komplikasyon riski ve hızlı iyileşme sağlanabilir. Bu nedenle, minimal invaziv teknikler sunan sağlık kuruluşları tercih edilmelidir.
Omurga Cerrahisi Dezavantajları Nelerdir?
Spinal füzyon ameliyatı, omurların birleştirilmesi ile gerçekleştirilen yaygın bir cerrahi operasyondur ve bu durum omurganın hareket kabiliyetini kısıtlayabilir. Ancak bu kısıtlama, günlük yaşam aktivitelerini çok etkilemez. Diğer bir risk ise kemiklerin tam olarak kaynamaması ve bu durumun nadir de olsa ikinci bir operasyona yol açmasıdır. Sigara kullanımı, bu komplikasyonun oluşma riskini artırabileceği için hastaların ameliyat sonrası sigarayı bırakmaları önemlidir.
Eğer omurganızı etkileyen ağrı, hareket kısıtlılığı veya his kaybı yaşıyorsanız bir sağlık kuruluşuna başvurarak muayene olmalısınız. Omurga hastalığı tespit edilirse, tedavi seçenekleri hakkında doktorunuzdan bilgi alarak daha kaliteli bir yaşam sürebilirsiniz.
