Strep A Enfeksiyonu Nedir? | Anadolu Sağlık Merkezi

Strep A Enfeksiyonu; Grup A Streptokok (GAS) bakterileri tarafından tetiklenen hastalıklardır. Bu enfeksiyonlar geniş bir yelpazeye sahiptir; bazıları hafif ve kolayca tedavi edilebilirken, diğerleri daha ciddi seyir edebilir. Her hastalıkta olduğu gibi, Strep A enfeksiyonu öncesinde alınacak önlemler, hastalığı tedavi etmekten daha etkilidir.

Strep A Enfeksiyonu Nasıl Bulaşır?

Grup A Streptokok bakterileri, solunum yolu veya direkt temas yoluyla vücuda geçebilir. Bulaşma yollarını bilmek, korunma açısından fayda sağlar. Kişiler şunlarla enfekte olabilir:

• Solunum damlacıklarını soluyarak,
• Bakteri içeren yüzeylere dokunduktan sonra ağız veya burunlarına dokunarak,
• A grubu strep bakterisi taşıyan bir kişinin kullandığı bardağı veya tabakları kullanarak,
• Doğrudan temas yoluyla hastalığı kaparak.

Ayrıca, cilt yaralarının A grubu strep bakterileriyle kontamine olmasıyla da hastalık yayılabilir. İnsanlar, bu yaralara dokunarak veya yaralardan sızan sıvılarla temas ederek de enfekte olabilirler.

Strep A Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?

Strep A Enfeksiyonunun tanısı ve sağlıklı bireylerin bu hastalıktan kaçınabilmesi için belirtileri bilmek önemlidir. Strep A enfeksiyonu olan kişiler her zaman belirti vermeyebilir; bu, bulaştırıcılıklarının olmadığı anlamına gelmez. Boğaz ağrısı olan hastalar, genellikle semptom göstermeyenlerden daha fazla bulaşıcıdır. İşte Strep A enfeksiyonlarının yaygın belirtileri:

• Yüksek ateş, lenf bezlerinde şişlik veya yaygın vücut ağrıları gibi grip benzeri semptomlar,
• Boğaz ağrısı (Strep enfeksiyonu veya bademcik iltihabı),
• Pürüzlü cilt döküntüleri (Kızıl hastalığı),
• Cilt yaraları (impetigo),
• Ciltte ağrı ve şişlik (selülit),
• Şiddetli kas ağrıları,
• Mide bulantısı ve kusma.

Strep A enfeksiyonları, çocuklarda daha sık görülür; ancak bu, yetişkinler için risk oluşturmadığı anlamına gelmez. Bu nedenle, çevresindeki kişilerde bu semptomlar varsa, ister çocuk ister yetişkin olsun, önlemler alınmalıdır. Çoğu Strep A enfeksiyonu ciddi değildir ve antibiyotiklerle tedavi edilebilir; ancak nadiren de olsa ciddi sorunlara yol açabilir. İnvaziv grup A streptokoklar (iGAS) bu vakaları tetikleyebilir.

Strep A Enfeksiyonları Nelerdir?

Grup A Streptokok bakterileri, hafiften ciddiye çeşitli cilt, yumuşak doku ve solunum yolu enfeksiyonlarına yol açabilir. Bunlar şunlardır:

• Bademcik iltihabı,
• Boğaz ağrısı,
• Kızıl (Sıklıkla çocuklarda görülen, genellikle kırmızı lekelerle seyreden bakteriyel enfeksiyon),
• İmpetigo (Sıklıkla çocukları etkileyen yüzeysel deri enfeksiyonu),
• Erizipel (Bir tür selülit),
• Selülit (Deri enfeksiyonu),
• Zatürre.

Nadir durumlarda, hastalar aşağıdakiler gibi streptokok sonrası komplikasyonlar yaşayabilir:

• Romatizmal ateş,
• Glomerülonefrit (bakteriyel bağışıklık tepkisinin kalp ve böbrek hastalıklarına yol açması),
• İGAS (İnvaziv grup A streptokok) enfeksiyonları.

A Grubu Streptokok bakterilerinin neden olduğu enfeksiyonlar, nadiren İGAS (invaziv grup A Streptokok) enfeksiyonlarına dönüşebilir. İGAS enfeksiyonları şunlardır:

• Bakteriyemi (kan dolaşımı enfeksiyonu),
• Septik artrit (bakteriyel eklem enfeksiyonu),
• Menenjit (beyin zarının iltihabı),
• Nekrotizan fasiit (derinin altındaki yumuşak dokuların ölümünü içeren ciddi enfeksiyon),
• Streptokokal toksik şok sendromu (düşük tansiyon ve çoklu organ yetmezliği ile giden hızlı ilerleyen sistemik sendrom).

İGAS enfeksiyonları genellikle yaşlılarda, 5-15 yaş arası çocuklarda veya damar içi uyuşturucu kullanımı, alkolizm, zayıf bağışıklık durumu veya kanser gibi risk faktörleri olan bireylerde görülür.

Strep A Enfeksiyonunda Tanı

Strep A enfeksiyonu belirtileri bulunan bireylerde tanı iki farklı yöntemle konulabilir. İlk yöntem, boğazdan sürüntü alınarak yapılan boğaz kültürüdür; bu, kesin sonuçlar verir. Ortalama bekleme süresi 24-48 saattir. Hızlı bir alternatif olarak Strep A Testi de yapılabilir.

Strep A Testi Nedir?

Strep A testi, hızlı bir antijen testidir. Antijen testleri, antijen-antikor reaksiyonlarına dayanan, uygulanması ve yorumlanması kolay tanı testleridir. Bu testle kısa sürede sonuç alınır; ancak her zaman güvenilir olmayabilir. Kişi hasta olsa bile test sonucu negatif çıkabilir. En sağlıklı sonuç için, boğaz kültürü ile birlikte yapılmalıdır. Boğaz kültürü, bazı enfeksiyonları hızlı testin gözden kaçırabileceği durumlarda dahi saptayabilir.

Çocuklar ve gençler için, tedavi edilmeyen Strep A boğaz enfeksiyonu romatizmal ateşe yol açabileceği için kültür yapılması gereklidir. Yetişkinlerde ise negatif hızlı test sonucuna rağmen boğaz kültürü genellikle gerekmez; çünkü yetişkinlerin strep boğaz enfeksiyonu sonrası romatizmal ateşe yakalanma riski düşüktür.

Ancak, negatif sonuç almanıza rağmen Strep A enfeksiyonu belirtileriniz varsa, doktorunuz boğaz kültürü istemek isteyebilir. Her enfeksiyonda olduğu gibi, Strep A enfeksiyonunun tanı ve tedavisinde bulaşıcılığı azaltmak ve potansiyel sorunlardan kaçınmak için bir sağlık kuruluşuna başvurmayı düşünebilirsiniz.

Strep A Enfeksiyonu Korunma Yöntemleri

Her hastalıkta olduğu gibi, Strep A enfeksiyonlarında da önlemler almak daha sağlıklıdır. Grup A Streptokok, kişiler arası yakın temas, solunum damlacıkları ve doğrudan cilt teması ile yayılır. Enfeksiyon riskini azaltmak için aşağıdaki önlemleri alabilirsiniz:

• Ellerinizi 20 saniye boyunca sabunla iyice yıkamak,
• Öksürme ve hapşırma durumunda tek kullanımlık mendil kullanmak ve ardından elleri yıkamak,
• Kendinizi hasta hissettiğinizde başkalarından uzak durmak,
• Kontamine yiyecekleri, kapları, bardakları, tuvaletleri, çarşafları veya havluları paylaşmamak,
• Gribal enfeksiyon gibi hastalığı olan kişilerin, Strep A enfeksiyonu geliştirmesini önlemek için grip aşısı yaptırması ve COVİD-19 önlemlerine uyması önemlidir.

Her ne kadar risk altındaki bireylerin Strep A enfeksiyonuna yakalanma olasılığı daha yüksekse, kalabalık ortamlardaki (okul, kreş, askeri kışlalar gibi) yaşlılar, çocuklar ve bağışıklık sistemi baskılanmış kişilere özel dikkat gösterilmelidir.

Strep A ile ilgili semptomlarınız varsa, en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurmayı ihmal etmeyin.