Su Çiçeği: Tanımı, Belirtileri, Bulaşma Yolu ve Tedavi Yöntemleri

Su çiçeği, ciltte kırmızı döküntüler ile kendini gösteren bulaşıcı bir hastalıktır. Genellikle çocuklarda görülse de her yaştan bireyi etkileyebilir. Ortaya çıkan kızarıklıklar zamanla içinde irin bulunan kabarcıklara dönüşebilir. Diğer belirtileri arasında yüksek ateş, baş ağrısı, vücut ağrıları, halsizlik ve iştah kaybı yer alabilir. Su çiçeği belirtileri, enfekte olduktan yaklaşık 10-21 gün sonra ortaya çıkmaya başlar ve hafif ya da orta şiddette seyreder. En yaygın bulaşma yolu solunum yoluyla gerçekleşirken, doğrudan temas veya enfekte yüzeylere dokunma yoluyla da bulaşabilmektedir. Genellikle ev ortamında tedavi edilebilir ve semptomları hafifletmek amacıyla ateş düşürücü ve kaşıntı giderici ilaçlar kullanılabilir.

Su Çiçeği Nedir?

Su çiçeği, tıbbi adıyla varicella, varicella-zoster virüsünün sebep olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Su çiçeği, kaşıntılı ve kırmızı deri lezyonlarına neden olur ve bu lezyonlar zamanla iltihaplanabilir. Belirtiler, virüs ile enfekte olunduğunda ortalama 21 gün içinde ortaya çıkar ve deri döküntüleri başlamadan önceki 48 saat içinde başkalarına bulaştırılabilir. Genellikle çocuklar arasında görülse de her yaştan bireyi etkileyebilir. Su çiçeği oldukça bulaşıcıdır ve solunum yoluyla hızla yayılabilir.

Su Çiçeği Belirtileri Nelerdir?

Su çiçeğinin en belirgin belirtisi kırmızı deri döküntüleridir, ancak bu döküntülerden yaklaşık 2 gün önce genel bir rahatsızlık hissi ortaya çıkar. Belirtiler çocuklar ve yetişkinler için benzerlik gösterir ve genellikle hafif ya da orta şiddette geçebilir. Su çiçeği belirtileri arasında şunlar bulunabilir:

• Yüksek ateş
• Vücut ağrıları
• Yorgunluk, halsizlik
• İştah kaybı
• Baş ağrısı
• Sinirlilik

Yukarıda belirtilen semptomlardan 2 gün sonra deri döküntüleri ortaya çıkmaktadır ve bu döküntüler 3 aşama halinde gelişir:

1. aşama:

• Ağız içi ve genital bölge etrafında yayılabilen, ağrılı ve kaşıntılı deri kabarcıkları oluşur.
• Döküntüler cilt tonuna göre pembe, kırmızı veya daha koyu renk tonlarında olabilir.

2. aşama:

• Kabarcıklar hafifçe sıvı ile dolarak aşırı kaşıntılı hale gelir.

3. aşama:

• Kabarcıklar kurumaya ve kabuklaşmaya başlar.

Su çiçeği belirtileri genellikle hafif seyreder ve birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Ancak küçük çocuklarda ve bağışıklık sistemi zayıf bireylerde daha ağır semptomlar görülebilir. Bu nedenle belirtiler durumunda mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Su Çiçeği Neden Olur?

Su çiçeği, varisella-zoster virüsünden kaynaklanan bulaşıcı bir hastalıktır. Bu durum, virüse maruz kalındığında veya enfekte bir kişi ile temas halinde gelişir. Kabarcıklar oluşmadan 48 saat öncesine kadar ve döküntüler kuruyana kadar bulaşma riski vardır. Su çiçeğine neden olan bazı faktörler şunlardır:

• Öksürme
• Hapşırma
• Tükürükle temas
• Kabarcıklara doğrudan temas

Ek olarak, su çiçeği için bazı risk faktörleri şunlardır:

• 12 yaşından küçük olmak.
• Okul, kreş veya bakım evlerinden birinde bulunmak veya çalışmak.
• Kanser veya HIV gibi hastalıklardan kaynaklı bağışıklık sisteminin zayıf olması.
• Hamile olmak.
• Daha önce su çiçeği geçirmemiş olmak.
• Aşı olmamak.

Su çiçeği geçiren veya aşı olan kişiler, bu virüse karşı antikor geliştirir ve hastalık yeniden nadiren görülür. Ancak virüs uyku halinde kalabilir ve yıllar sonra zona (herpes zoster) meydana gelebilir.

Su Çiçeği Nasıl Teşhis Edilir?

Su çiçeği, belirgin deri döküntüleri ve kaşıntı nedeni ile genellikle klinik muayene ile teşhis edilir. Bu duruma, yüksek ateş, halsizlik ve iştah kaybı gibi soğuk algınlığını anımsatan diğer belirtiler de eşlik edebilir. Doktorlar ayırt edici tanı için bazı laboratuvar testlerine de başvurabilir.

Gebelikte Su Çiçeği

Su çiçeği genellikle çocukluk çağında geçen bir hastalıktır ve hamile kadınlarda nadiren görülür. Ancak, hamilelik döneminde su çiçeği görülmesi anne ve bebeğe zarar verebilecek riskler oluşturabilir. Olası riskler arasında düşük, erken doğum veya düşük kilolu bebek doğumu yer alabilir. Gebelik, çok hassas bir dönem olduğundan, su çiçeği belirtileri veya teması durumunda acilen doktora başvurulmalıdır.

Su Çiçeğinden Korunma Yolları Nelerdir?

Su çiçeği hastalığından korunmanın en etkili yolu aşılama yaptırmaktır. Aşı, su çiçeği virüsünden koruma sağlayabilir ve semptomları ile şiddetini azaltabilir. Fakat su çiçeği bulaşıcı bir hastalık olduğundan tamamen korunmak her zaman mümkün olmayabilir. Aşağıdaki yöntemler, su çiçeğinden korunma açısından fayda sağlayabilir:

• Enfekte kişiden uzak durmak: Su çiçeği olan bir kişi ile doğrudan temas etmemek veya aynı ortamda bulunmamak bulaş riskini azaltır. Ancak zorunlu olduğunda koruyucu maske takmak, eldiven kullanmak, ortamı sık sık havalandırmak ve hastanın dokunduğu yüzeyleri dezenfekte etmek gerekebilir.
• Hijyen kurallarına uymak: Ellerini sık sık yıkamak, su çiçeği virüsünden korumanın yanı sıra diğer bulaşıcı hastalıklardan da korunmak için önemlidir.
• Bağışıklık sistemini güçlü tutmak: Dengeli ve yeterli beslenmek, uyku düzenine dikkat etmek, egzersiz yapmak ve stresten uzak durmaya çalışmak baǵışıklık sistemini güçlendirir. Güçlü bir bağışıklık, su çiçeği ve diğer enfeksiyonlara karşı koruma sağlar.
• Su çiçeği aşısı: Aşı, varicella zoster virüsüne karşı koruma sağlar ve semptomların sıklığını azaltır. Su çiçeği aşısı, çocuklara 12-15. aylarda ve 4-5 yaşında 2 doz şeklinde uygulanmaktadır ve rutin aşı programında vardır.

Yukarıda belirtilen yöntemler su çiçeğinden korunmada yardımcı olabilir. Ancak su çiçeği aşısı veya korunma yolları için mutlaka bir sağlık uzmanına danışmak gereklidir.