Titreme Hastalığı (Esansiyel Tremor): Belirtiler ve Tedavi Yöntemleri

Titreme hastalığı, esansiyel tremör olarak bilinir ve el, kol veya vücudun diğer kısımlarının titremesiyle kendini gösteren bir durumdur. Bu hastalığın görülme sıklığı yaşla birlikte artar ve genellikle 10 ile 19 veya 50 ile 59 yaşları arasında daha yaygındır. Esansiyel tremor, dünya genelinde insanların yaklaşık %1’ini etkilerken, 60 yaş üzerindeki bireylerde bu oran %5’e kadar yükselebilmektedir. Tehlikeli bir hastalık olmamakla birlikte, tedavi edilmediğinde günlük yaşam aktivitelerine engel olabilir. Farklı tedavi yöntemleri mevcuttur ve bunlar kişinin durumuna göre seçilebilir. Esansiyel tremor yavaş bir ilerleme gösterir, bu nedenle hastalığın hayatı olumsuz etkilemeye başlaması uzun yıllar alabilir.

Esansiyel Tremor (Titreme Hastalığı) Nedir?

Esansiyel tremor, vücudun bazı bölümlerinin titremesine yol açan bir hareket bozukluğudur. Bu titreme, kişinin kontrolü dışında gerçekleşir ve tedavi edilmediği takdirde, kişi bu durumu engelleyemez. Titreme, el, kol veya bacak gibi uzuvların yanı sıra baş ve ses telleri gibi vücudun farklı bölgelerinde de görülebilir.

Hastalık tehlikeli olmasa da yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. İleri dönemlerde, bireylerin yeme, içme ve giyinme gibi temel ihtiyaçlarını karşılaması zorlaşabilir.

Esansiyel Tremor (Titreme Hastalığı) Belirtileri Nelerdir?

Esansiyel tremor, vücudun titremesiyle kendini gösterdiği için en belirgin belirtisi titremedir. Bu titreme bazı durumlarla birlikte şu şekillerde ortaya çıkabilir:

• Yazma ve çizme gibi aktivitelerde zorluk
• Konuşurken titreyen ses tonu
• El, kol, kafa ve gövdede ritmik hareketler
• Çatal ve bıçak gibi aletleri kullanmakta zorluk

Esansiyel tremor, farklı şekillerde görülebilir ve genellikle belirli koşullar altında ortaya çıkar. Titreme biçimleri ve sebep olan durumlar şunlardır:

• Aksiyon Titremesi: Genellikle bir nesneye uzanma gibi hareketler sırasında meydana gelen titremedir.
• Postüral Titreme: Vücudun belirli bir pozisyonda kalmasıyla oluşan titremedir; örneğin kolları yukarı kaldırıp beklemek.

Bu hastalık genellikle vücudun her iki tarafını etkileyebilir, ancak bir tarafın daha fazla etkilenmesi yaygındır.

Esansiyel Tremor (Titreme Hastalığı) Neden Olur?

Esansiyel tremorun kesin nedenleri henüz tam olarak bilinmemektedir, ancak uzmanlar beyin yapısındaki değişikliklerin etkili olabileceğini belirtmektedir. Bu hastalığın kişilerinin yarısı, aile içinde benzer hastalık öyküsü olan bireylerdir, bu nedenle genetik geçiş gösterdiği söylenebilir. Bir ebeveynin esansiyel tremora neden olabilecek bir gen mutasyonunu aktarması durumunda, bireyin hastalığa yakalanma olasılığı %50’dir.

Bu hastalık bulaşıcı değildir ve sadece genetik veya kendiliğinden ortaya çıkan bir durumdur.

Esansiyel Tremor (Titreme Hastalığı) Nasıl Teşhis Edilir?

Esansiyel tremor, sağlık uzmanları tarafından hastalığın belirtilerine ve nörolojik muayeneye dayanarak teşhis edilir. Kesin tanı koymak için kullanılan bir test veya görüntüleme yöntemi mevcut değildir. Genellikle titremeye neden olabilecek diğer hastalıkların belirtilerini dışlayarak teşhis konur. Bu süreç kan testleri veya görüntüleme gibi yöntemleri içerebilir.

Diğer hastalıkları ortadan kaldırmaya yardımcı olan testler şunlardır:

• Kan testleri
• Bilgisayarlı tomografi
• Genetik test
• Manyetik rezonans görüntüleme (MRI)
• Pozitron emisyon tomografisi (PET)

Esansiyel tremor ile benzer belirtiler gösteren bazı hastalıklar şunlardır:

• Parkinson hastalığı
• İnme
• Multipl skleroz
• Hipertiroidi
• Travmatik beyin hasarı

Esansiyel Tremor (Titreme Hastalığı) Tedavisi Nedir?

Esansiyel tremor için kesin bir tedavi bulunmamaktadır, ancak hastalığı tetikleyen nedenler ortadan kaldırıldığında tedavi mümkün olabilir. İlaçlar, yardımcı cihazlar, botulinum toksini, derin beyinde stimülasyon ve odaklanmış ultrason gibi tedavi yöntemleri mevcuttur. Diğer tedavilere yanıt vermemesi durumunda, derin beyin stimülasyonu ve odaklanmış ultrason önerilir.

• İlaçlar: Tedavi için tek başına veya kombinasyon halinde kullanılabilir; örneğin propranolol (anksiyete tedavisinde kullanılan bir beta bloker) ve primidon (nöbet önleyici).
• Uyarlanabilir cihazlar: Titreme kontrolü için tasarlanmış cihazlar, periferik sinir uyarımı ve titreşim cihazları gibi ürünler.
• Botulinum Toksini: Bu ilaç kas içine uygulanarak, kas hareketini geçici olarak durdurur ve titremeyi azaltır.
• Derin Beyin Stimülasyonu: Elektriksel uyarı sağlayan bir cihazın yerleştirilmesi ile yapılan cerrahidir; bu, titremeye neden olan kaslardaki sinyalleri keser.
• Odaklanmış Ultrason: Beyindeki titremeye yol açan dokuyu yok etmek için yüksek frekansta ses dalgaları kullanılır; bu, günlük yaşam kalitesini artırır.

Bu tedavi yöntemleri, hastanın durumu ve kişisel ihtiyaçlarına göre uyarlanır. Tedavilerin yan etkileri olabilir; bu nedenle hekim, potansiyel olumsuzlukların en aza indirilmesi için süreci yönetecektir. Hastalık ve tedavi sürecinin sağlıklı ilerlemesi için sürekli hekimle iletişim içinde olunmalıdır.