Hipermetropi: Nedir, Belirtileri, Nedenleri ve Nasıl Giderilir?

Hipermetrop, bir görme bozukluğu olup, gözlerinizin uzaktaki nesnelere nazaran yakın nesnelere odaklanmada zorluk yaşamasını ifade eder.

Hipermetrop Nedir?

Hipermetrop, genellikle yakın görme problemi olarak bilinse de, ilerleyen yaşlarda hipermetroplar, uzağı da net bir şekilde göremeyebilirler. Yani, hipermetrop sadece yakın görmedeki bir sorun olmamakla birlikte, uzak görüşle kıyaslandığında yakındaki nesneleri görmekte daha fazla zorluk yaşarlar.

Hipermetropi durumunu anlamak için öncelikle normal bir gözün çalışma biçimini kavramak önemlidir. Gözün odaklama görevinden büyük ölçüde kornea ve lens sorumludur. Kornea, gözün ön yüzeyini oluşturan şeffaf bir yapıdır. Lens, göz içindeki ışığı odaklamak için şekil değiştiren bir yapıdadır. Kornea ve lens, gelen ışığı kırarak retina adı verilen ağ tabakaya odaklanmalarını sağlar. Retina, gözün arka kısmında yer alır. Görsel bilgiyi alıp, beyne ileten optik sinire sinyal gönderir. Doğru biçimdeki lens ve korneanın sağladığı mükemmel odaklama ile net görüntüler elde edilir. Ancak, korneanın şekli anormal ise, göz doğru bir şekilde odaklanamaz.

Gözlerin yaklaşan nesnelere odaklanma kabiliyetine göre değişen hipermetrop dereceleri mevcuttur. Eğer yakın nesnelere net bir şekilde göremiyorsanız veya yakın okumada baş ağrıları yaşıyorsanız, hipermetrop olabilirsiniz.

Hipermetrop Neden Olur?

Gözleriniz ışık ışınlarını odakladığında, gördüğünüz nesnenin görüntüsünü beyine iletir. Hipermetrop olduğunda, ışık ışınları gerektiği gibi odaklanamaz. Bulanık görmenin sebebi gözünüzün ön-arka mesafesinin normalden daha kısa olması ya da odaklama gücünün zayıflaması olabilir. Bu durumda, görüntü retinanın arkasında, yanlış bir noktada oluşur; bu da özellikle yakın odaklanmada zorluklara yol açar.

Hipermetrop Belirtileri Nelerdir?

Hipermetrop olduğuna dair belirtiler şu şekildedir:

• Yakındaki nesnelere odaklanamama
• Baş ağrısı
• Bulanık görme
• Gözlerde yorgunluk
• Okuma sonrası yorgunluk veya baş ağrısı

Eğer gözlük veya kontakt lens kullanmanıza rağmen bu belirtiler devam ediyorsa, yeni bir reçeteye veya tedaviye ihtiyacınız olabilir. Doktorunuza danışmanız önemlidir.

Hipermetrop Teşhisi Nasıl Konulur?

Hipermetrop teşhisi için gereken tek şey temel bir göz muayenesidir. Doktorunuz, karşınıza bir çizelge koyup okumanızı isteyebilir. Ayrıca ışığın retinanızdan nasıl yansıdığını kontrol edebilmek için bir retinoskop adı verilen cihaz da kullanılabilir veya otomatik ölçümlerin yapıldığı otorefraktometre cihazları tercih edilebilir. Gözlük ya da lens reçetesi belirlenirken, phoropter adı verilen bir test cihazı veya deneme gözlüğü de kullanılabilir.

Yetişkin Göz Muayeneleri

Görme sorunu yaşamayan yetişkinlerin, 40 yaşından itibaren düzenli göz muayenesi yaptırması gerekmektedir. 40-54 yaş aralığında her 2-4 yılda, 55-64 yaş aralığında her 1-3 yılda ve 65 yaşından itibaren ise her 1-2 yılda bir göz muayenesi önerilmektedir.

Diyabet, yüksek tansiyon gibi sağlık sorunlarınız varsa veya ailenizde görme sorunları yaşayan bireyler varsa, 40 yaşına kadar beklemeden düzenli göz muayenelerine başlamalısınız.

Hipermetrop Tedavisi Nasıl Olur?

Hipermetropiyi tedavi etmenin amacı, ışığın retinaya doğru şekilde odaklanmasını sağlamaktır. Hipermetroplar net bir yakın görüş için aşağıdaki tedavilere ihtiyaç duyabilirler:

• Gözlük
• Kontakt lens
• Refraktif cerrahi (lazer ameliyatları)

Reçeteli Lensler

Genç bireylerde tedavi her zaman zorunlu değildir. Gözlerdeki kristal lensler, durumu düzeltecek kadar esneklik gösterebilir. Hipermetrop derecenize bağlı olarak, yakın görüşü geliştirmek için reçeteli lenslere ihtiyaç duyabilirsiniz; bu durum, özellikle yaş ilerledikçe ve lenslerin esnekliği azaldıkça önem kazanır.

Reçeteli lensler, korneanın eğriliğini düzeltmeye yardımcı olur. Gözlükler, hipermetropinin etkilerini giderme konusunda etkili ve güvenli bir yoldur. Kontakt lensler ise göze tam oturur ve farklı tasarım ve materyallerle (yumuşak, sert veya gaz geçirgen gibi) mevcutturlar.

Refraktif Cerrahi

Miyop ve astigmat gibi bazı durumlarda uygulanabilen refraktif cerrahi, belirli bir derecedeki hipermetrop için de geçerli olabilir. Bu cerrahi tedavi, korneanın eğriliğini yeniden şekillendirme işlemi ile hipermetropi düzeltmesini içerir.

Refraktif cerrahi yöntemleri şunlardır:

• Lazer destekli korneanın yerinde şekillendirilmesi (LASIK): Bu işlemde, göz cerrahı korneaya ince bir flap oluşturur. Sonrasında, hipermetropiyi düzeltmek için lazer kullanılır. LASIK ameliyatında iyileşme süreci genellikle hızlıdır ve diğer kornea işlemlerine göre daha az rahatsızlık hissedilir.
• Lazer destekli subepitelyal keratektomi (LASEK): Cerrah, korneanın dış koruyucu tabakası olan epitel üzerinde değişiklik yapar, ardından korneanın dış katmanını yeniden şekillendirmek için lazer kullanır.
• Fotorefraktif keratektomi (PRK): LASEK’ten tek farkı, cerrahın epitel tabakayı tamamen çıkararak korneayı yeniden şekillendirmek için lazer kullanmasıdır. Epitel tekrar oluşur, ancak korneanın yeni şekline uygun şekilde.
• SMILE yöntemi mevcut olup, henüz hipermetroplar için uygulanmamaktadır.

Hipermetrop ile Ortaya Çıkan Belirtiler Nelerdir?

Hipermetrop olan bireyler, genellikle genç yaşlarda uzak görmede sorun yaşamazlar. Ancak yakın aktiviteler sırasında baş ağrısı, yorgunluk, konsantrasyon bozukluğu, odaklanma zorluğu, okurken çabuk yorulma ve aşırı yorgunluk gibi belirtiler yaşayabilirler. Çocuklarda gözlerde kayma ve görme tembelliği de görülmektedir.

Hipermetropluk Nasıl Önlenir?

Hipermetropun önlenebileceği bir durum değildir; ancak gözlerinizi korumak adına alabileceğiniz önlemler vardır. Sorunların erken teşhisi için düzenli göz muayeneleri yaptırmalısınız.

• Yüksek tansiyon veya diyabet gibi görme sağlığınızı etkileyebilecek kronik hastalıklarınız varsa, düzenli doktor kontrolü yapmalısınız.
• Göz problemleriniz için (glokom vb.) doktorunuzun tedavi planına uymanız önemlidir.
• Görmenizde aniden değişiklik olursa ya da gözlerde ağrı, akıntı veya kızarıklık varsa doktorunuza başvurun.
• İyi aydınlatma sağlayarak göz yorgunluğunu en aza indirin. Gün içinde gözlerinizi dinlendirmeyi unutmayın. Her 20 dakikada bir, 20 saniye boyunca 20 metre uzağa bakarak gözlerinize mola vermek faydalıdır.
• Gözlerinizi güneşten korumak için UV korumalı güneş gözlüğü kullanmayı ihmal etmeyin.
• Göz yaralanmalarına karşı dikkatli olun. Spor yaparken, kesim yaparken ya da maddelerle ilgili çalışırken koruyucu gözlük takın.
• Sağlıklı beslenmeye özen gösterin. Yeşil yapraklı sebzeler ile omega-3 yağ asitleri içeren balıkları diyetinize eklemek, göz sağlığı için faydalıdır.
• Sigara içmekten kaçının; hem genel sağlık hem de göz sağlığı için tehdit oluşturur.

Eğer gözlerde ağrı olsun ya da olmasın, aniden göremezseniz, puslu veya çift görmeniz varsa mutlaka doktorunuza danışın ve göz muayenesi yaptırın. Göz sağlığınızı ihmal etmeyin.