Böbrek Üstü Bezi Kanseri (Adrenal Kanser) Nedir?

Adrenal bez kanseri, böbreklerin hemen üstünde bulunan adrenal bezlerde gelişen nadir bir kanser türüdür. Adrenal bezler, vücudun sağlıklı işleyişi için gerekli pek çok hormon üretir. Bu hormonlar, vücudun çeşitli işlevlerini düzenler. Adrenal bez iki ana bölümden oluşur: hormonlar üreten korteks (dış kısım) ve hormonları depolayan medulla (iç kısım). Adrenal kanser genellikle korteks bölümünde başlamakta olup, hormon üretiminde dengesizliklere yol açabilir. Bu hastalık başlangıçta belirgin bir semptom göstermeyebilir, bu nedenle erken teşhis zorlukları bulunmaktadır. Kanser ilerledikçe, hormon üretimindeki düzensizlikler ve tümörün çevre dokulara etkileri gibi belirtiler görülebilir.

Böbrek Üstü Bezi Kanseri (Adrenal Kanser) Nedir?

Nadir bir şekilde görülen ve böbreklerin üst kısmında yer alan adrenal bezlerden kaynaklanan bu kanser türü, hormon üretiminden sorumlu olan iki küçük organın işlevini etkiler. Adrenal bezler, vücutta adrenalin ve noradrenalin gibi stres hormonu ile birlikte metabolizma, tuz dengesi ve bağışıklık sistemi gibi birçok önemli süreç için hormonlar üretir. Adrenal kanser, bu bezlerden birinde anormal hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasıyla ortaya çıkar. Genellikle adrenokortikal kanser (ACC) olarak adlandırılır ve adrenal bezin korteks kısmında başlar. Kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genetik faktörler ve bazı sağlık sorunları bu durumu tetikleyebilir.

Böbrek Üstü Bezi Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Böbrek üstü bezi kanserinin erken aşamalarında belirtiler belirmeyebilir. Ancak, hastalık ilerledikçe farklı belirtiler ortaya çıkabilecektir. Adrenal kanserin belirtileri, tümörün boyutu, yerleşimi ve hormon üretimi üzerindeki etkileriyle değişkenlik gösterebilir. Yaygın belirtiler şu şekildedir:

• Karın Ağrısı veya Şişlik: Böbrek üstü bezi kanseri, adrenal bezlerin karın içinde bulunması nedeniyle karın bölgesinde ağrı veya şişlik oluşturabilir.
• Hormon Düzensizlikleri: Adrenal bezlerdeki kanser, fazla hormon üretimini tetikleyerek vücut dengesini bozabilir.
• Aşırı Terleme ve Yüksek Tansiyon: Bu kanser türü, aşırı hormon üretimine yol açabilir; bu da baş ağrısı ve yüksek tansiyon gibi durumlarla beraber aşırı terleme oluşturabilir.
• Yorgunluk ve Zayıflık: Hormonal dengesizlikler nedeniyle genel halsizlik ve enerji kaybı yaşanabilir.
• Kilo Kaybı: İştah kaybı ve kilo kaybı kanserin etkisiyle meydana gelebilir.

Böbrek Üstü Bezi Kanseri Neden Olur?

Böbrek üstü bezi kanserinin kesin nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Ancak, bazı risk faktörlerinin bu hastalığı tetiklediği düşünülmektedir. Genetik faktörler adrenal kanserin oluşumunda önemli bir rol oynayabilir. Ailede adrenal kanser öyküsü olan kişilerde risk artışı gözlemlenebilir; ayrıca bazı genetik hastalıklar ve hormonal dengesizlikler de kanserin gelişme olasılığını artırabilir. Böbrek üstü bezi kanseri nedenleri şunlardır:

• Genetik Faktörler: Li-Fraumeni sendromu, Beckwith-Wiedemann sendromu ve von Hippel-Lindau hastalığı gibi genetik hastalıklar adrenal kanser riskini artırabilmektedir.
• Yaş ve Cinsiyet: Bu kanser türü genellikle 40-50 yaş arası bireylerde daha yaygındır. Erkek ve kadınlar arasında eşit dağılım gösterebilir.
• Ailede Adrenal Kanser Geçmişi: Ailede adrenal kanser vakası bulunması, riskin artmasına neden olabilir.
• Hormonal Düzensizlikler: Adrenal bezlerdeki hormon üretimini artıran bazı sağlık sorunları, kanser gelişimine yol açabilir.
• Çevresel Etkenler: Çevresel toksinler ve kimyasallar, kanser gelişiminde rol oynayan risk faktörleri arasında yer almaktadır.

Böbrek Üstü Bezi Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Teşhis genellikle fiziksel muayene ve çeşitli testlerin sonuçlarıyla yapılmaktadır. Doktor, karın bölgesinde şişlik ya da hassasiyet olup olmadığını kontrol eder. Ultrasonografi, karın bölgesindeki şişlikleri belirlemek için kullanılabilir. Kanserin büyüklüğünü, yerini ve diğer organlara yayılma olasılığını değerlendirmek için bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MR) önerilebilir. Ayrıca hormonal testler de teşhis süreçlerinde kullanım bulur. Karaciğer fonksiyon testleri ve diğer biyokimyasal testler, kanserin etkilerini değerlendirirken başvurulan yöntemlerdir. Ancak kesin teşhis, adrenal bezden alınan bir doku örneği ile doğrulanır.

Böbrek Üstü Bezi Kanseri Evreleri Nelerdir?

Böbrek üstü bezi kanseri evreleri, tümörün boyutu, çevre dokulara yayılma durumu ve kanserin vücuda yayılma oranını belirlemek için kullanılır. Bu evreleme tedavi planının oluşturulmasında ve prognoz hakkında bilgi sağlamada büyük öneme sahiptir. Evreler, tümör boyutu, bölgesel lenf nodlarına yayılım ve uzak organlara sıçrayış durumuna göre belirlenir:

• Evre I: Adrenal kanserin en erken aşamasıdır. Tümör, yalnızca adrenal bezde bulunur ve çevre dokulara, organlara veya lenf nodlarına yayılmamıştır. Bu evredeki kanserler genellikle cerrahi müdahale ile tamamen çıkarılabilir.
• Evre II: Tümör, adrenal bez içinde büyümeye devam etmekte ancak çevre dokulara veya lenf nodlarına yayılmamıştır. Bu, semptomların belirgin hale gelebileceği bir evredir.
• Evre III: Tümör, adrenal bezin sınırlarını aşarak çevreleyen dokulara ve lenf nodlarına yayılmıştır. Ancak, uzak organlara sıçramamıştır. Bu durum tedavi sürecini karmaşık hale getirebilir.
• Evre IV: Kanser, uzak organlara (akciğerler, karaciğer, kemikler vb.) yayılmıştır.