Diz Artroskopisi Nedir ve Neden Uygulanır?

Diz artroskopisi, minimal invaziv cerrahi teknikler arasında yer alarak diz ekleminin detaylı incelemesini sağlayan bir tanı ve tedavi yöntemidir. Bu süreçte özel kamera ve küçük cerrahi aletler kullanılarak dizin içine erişim sağlanır. Böylelikle farklı sorunlar tespit edilip uygun tedavi yöntemleri uygulanabilir. Genellikle spor yaralanmaları, eklem hasarları veya ağrı şikayetlerinin tedavisinde tercih edilen bu yöntem, kısa iyileşme süresi ve düşük risk oranları ile öne çıkar.

Diz Artroskopisi Nedir?

Modern tıptaki diz eklemi ile ilgili problemleri teşhis ve tedavi etmek için kullanılan minimal invaziv cerrahi yöntemidir. Bu işlemde artroskop adı verilen ince, ışıklı ve kameralı bir cihazla diz eklemi içeriden görüntülenir. Eklemin detaylı incelenmesi için küçük bir kesiden giriş yapılır ve elde edilen görüntüler bir monitöre aktarılır. Böylece hem tanı koyma süreci hem de tedavi planlaması daha hassas bir şekilde gerçekleşir. Bu yöntem, açık cerrahiye göre daha az invaziv olması dolayısıyla, hastaların daha az ağrı hissetmesi, kısa iyileşme süreleri ve düşük komplikasyon riski ile cerrahlar ve hastalar için tercih edilen bir seçenek haline gelmiştir. İşlem sırasında sadece sorun tespit edilmekle kalmaz, aynı zamanda menisküs yırtıkları, bağ hasarları ve kıkırdak problemleri gibi pek çok ortopedik rahatsızlık da tedavi edilebilir.

Diz artroskopisi genellikle lokal, spinal ya da genel anestezi altında yapılır. Hangi yöntemin kullanılacağı, hastanın genel sağlık durumu ve cerrahinin kapsamına göre belirlenir. Cerrahi müdahale esnasında diz eklemine birkaç küçük kesiden artroskop ve gerekli cerrahi aletler yerleştirilerek doktorun eklem içindeki yapıları net bir şekilde görmesi ve müdahale etmesi sağlanır.

Diz Artroskopisi Neden Uygulanır?

Diz eklemi, karmaşık yapısı ve sık kullanımı nedeniyle zamanla hasar görebilir. Spor yaralanmaları, travmalar, yaşlanmaya bağlı dejenerasyonlar ve çeşitli hastalıklar dizde ciddi sorunlara yol açabilir. Artroskopi, bu sorunların kaynaklarını doğrudan eklem içinde gözlemleme ve hızlı müdahale imkânı sunar. Örneğin, menisküs yırtıkları, bağ hasarları, kıkırdak zedelenmeleri veya eklemde serbest dolaşan cisimler gibi durumlar diz artroskopisi ile kolaylıkla teşhis edilip tedavi edilebilir. Ayrıca daha önce uygulanan tedavi yöntemlerinin başarısını değerlendirmek amacıyla da kullanılabilir. Örneğin, fizik tedavi sonrası devam eden şikayetlerin kaynağını araştırmak ya da önceki cerrahi müdahalenin sonuçlarını incelemek için bu yöntem tercih edilebilir. Dizde sıvı birikimi gibi durumlar söz konusu olduğunda, sıvının kaynağına ulaşmak ve gerektiğinde biyopsi almak üzere de kullanılabilir. Kıkırdak hasarlarının onarılması, menisküs yırtıklarının dikilmesi veya çıkarılması, bağ rekonstrüksiyonu ve eklem temizliği gibi bazı tedavi süreçlerinde de bu yöntem kullanılır.

Diz Artroskopisi Hangi Hastalıklarda Kullanılır?

Özellikle mekanik problemler, spor yaralanmaları, dejeneratif eklem hastalıkları ve kronik ağrılar gibi durumların tedavisinde tercih edilir. Diz artroskopisi sayesinde teşhis süreci hızlanırken aynı işlem sırasında tedavi de yapılabilir. Diz artroskopisinin yaygın olarak kullanıldığı hastalıklar şunlardır:

• Menisküs Yırtığı: Dizde ani bir hareket veya travma sonucu meydana gelen menisküs dokusu yırtıklarının teşhisi ve tedavisi için kullanılır. Yırtığın dikilmesi, çıkarılması veya düzeltilmesi artroskopi ile gerçekleştirilir.
• Ön Çapraz Bağ (ACL) ve Arka Çapraz Bağ (PCL) Yaralanmaları: Sporcular arasında yaygın olan bu bağ yaralanmalarının onarılması veya yeniden yapılandırılması amacıyla diz artroskopisi tercih edilir.
• Kıkırdak Zedelenmeleri ve Dejenerasyonları: Travma, yaşlanma veya aşırı kullanım nedeniyle kıkırdak yüzeyinde oluşan hasarların onarılması veya temizlenmesi için uygulanır.
• Eklemde Serbest Cisimler (Loose Bodies): Travma ya da dejeneratif süreçler sonucu oluşan serbest kemik veya kıkırdak parçalarının çıkarılması artroskopi ile mümkündür.
• Diz Kireçlenmesi (Osteoartrit): İleri yaşlarda görülen diz kireçlenmesi durumunda eklemin temizlenmesi, ağrının azaltılması veya hastalığın ilerlemesinin yavaşlatılması için uygulanabilir.
• Sinovit: Eklemdeki sinovyal dokunun iltihaplanması durumunda teşhis koymak ve gerektiğinde sinovyal dokunun çıkarılması için artroskopi kullanılır.
• Patella (Diz Kapağı) Problemleri: Diz kapağı çıkıkları, aşınmaları veya düzensizliklerinde teşhis ve tedavi amacıyla tercih edilir.
• Eklem Enfeksiyonları: Diz eklemindeki enfeksiyonların tedavisinde, enfekte sıvının temizlenmesi ve eklemin detaylı incelenmesi amacıyla uygulanır.
• Eklem Kistleri (Baker Kisti): Baker kisti gibi diz arkasında sıvı dolu kistlerin tedavisinde, kistin içeriğini temizlemek veya drenaj yapmak amacıyla kullanılabilir.
• Diz Travmaları Sonrası: Geçirilen travmalar ya da kazalar sonrası dizde kalan hasarın incelenmesi ve tedavisi için tercih edilir.

Diz Artroskopisi Nasıl Uygulanır?

İşlem, genel, spinal veya lokal anestezi altında gerçekleştirilir ve hastanın durumuna en uygun anestezi yöntemi tercih edilir. Artroskopi süreci, planlı ve hassas bir şekilde birkaç temel aşamada uygulanır. İlk olarak, cerrahi alandaki enfeksiyon riskinin azaltılması için diz bölgesi steril bir şekilde temizlenir ve steril örtülerle izole edilir. Daha sonra dizin iç yapısına ulaşmak için birkaç küçük kesik yapılır. Bu kesikler genellikle 1 santimetreyi aşmaz ve dizin farklı bölgelerine yerleştirilir. Bu kesiklerden birine artroskop adı verilen ince, ışıklı ve kameralı bir cihaz yerleştirilir. Artroskop, diz ekleminin iç kısmını büyütülmüş bir şekilde cerraha gösterir. Diğer kesikler ise cerrahi malzemelerin yerleştirilmesi için kullanılır.

Artroskopi sırasında diz eklemi, steril bir sıvı ile doldurularak daha iyi bir görüş sağlanır. Bu sıvı, aynı zamanda diz içindeki dokuları nazikçe yıkayarak görünürlüğü artırır. Cerrah, monitör üzerinden eklemin iç yapısını ayrıntılı olarak inceler. Menisküs, bağlar, kıkırdak dokuları ve sinovyal zar gibi yapılar değerlendirilir. Eğer bir problem tespit edilirse, cerrah uygun cerrahi aletlerle tedavi sürecini gerçekleştirmekte. İşlem tamamlandığında, diz eklemi içerisindeki sıvı boşaltılır ve kesikler kapatılır. Bu kesikler genellikle kendiliğinden eriyen dikişlerle veya steril bantlarla kapatılır. Ardından bölge, steril bir bandajla sarılıp korunur. İşlem sonrası duruma göre hasta aynı gün taburcu edilebilir veya kısa bir süre hastanede gözetim altında tutulabilir.

Diz artroskopisi, düşük komplikasyon riski ve hızlı iyileşme süresi ile avantajlı bir yöntemdir. Ancak, işlem sonrasında belirli bir rehabilitasyon süreci gereklidir. Bu süreçte fizik tedavi programları ve doktorun önerilerine sadık kalmak önemlidir. Diz artroskopisinin başarı oranı, cerrahın deneyimi ve hastanın tedaviye uyumu ile doğrudan ilişkilidir. Bu nedenle, işlem öncesinde ve sonrasında doktor ile etkili bir iletişim sağlamak oldukça önemlidir.