Düz Tabanlık: Tanımı, Belirtileri, Teşhis Yöntemleri ve Tedavi Seçenekleri

Düz tabanlık sorunuyla karşılaşan bireylerin ayak kemerleri ya oldukça düşüktür ya da hiç yoktur. Bu da bir ya da iki ayağın tamamen düz bir şekilde yere basabileceği anlamına gelir.

Düz tabanlık sorunu yaşayan bireylerin ayak kemerleri genellikle çok düşüktür veya tamamen yoktur. Bu durum, ayakların yere düz bir şekilde basmasına neden olabilir. Düz tabanlık, bir kişinin ayakta dururken, yürürken veya koşarken vücut duruşunu etkileyebilen bir durumdur. Çocuklarda görülebileceği gibi bu durum yetişkinlikte de devam edebilir.

Düz Tabanlık Nedir?

İnsan ayağı, 26 farklı kemiği bir arada tutan 33 eklemden oluşmaktadır. Ayak kemerlerinin sağladığı esneklik, ayağın tabana basarken yay görevi görmesine ve vücut ağırlığının ayak ve bacaklar arasında dengelenmesine yardımcı olur. Ancak bazı bireylerde bu esneklik yoktur. Düz tabanlık, ayak kemerinin normalden daha alçak olduğu durumları tanımlayan bir terimdir. Ayak genellikle kemer şeklindedir ve ayağın iç kısmının orta bölgesi yüksektir. İnsanlar çoğunlukla çocukken düz taban olduklarını bu yükseklik görünmediğinde fark ederler. Ancak, bu durum yetişkinlikte de ortaya çıkabilir. Düz tabanlık ağrılıysa veya başka sorunlar yaratıyorsa Tedavi gerektirebilir.

Düz Tabanlık Belirtileri Nelerdir?

Pek çok düz taban birey herhangi bir semptom yaşamazken, bazı düz taban türleri ciddi ağrılara neden olabilir. Düz tabanlar her zaman rahatsızlık yaratmaz. Bazen topuk, bacak gibi diğer vücut bölgelerinde de ağrıya yol açabilirler. Bunun nedeni, düz tabanların ayak ve bacakların hizalanmasını değiştirmesidir. Düz tabanla ilişkili olabilecek sorunlar şunlardır:

• Ayak veya bacakta kas ağrısı
• Ayak kemeri, ayak bileği, topuk veya dış ayakta ağrı
• Yürürken ağrı veya yürüyüşte değişiklik
• Ayak parmağının kayması
• Çocuklarda sık sık tökezleme veya düşme

Düz Tabanlık Neden Olur?

Çocuklarda yaş ilerledikçe ayak kemerleri oluşur. Bu kemerler ya yüksek ya da alçak olabilir. Alçak kemerler veya hiç olmayanlar düz tabanlığa yol açar. Bazı insanlar yaş ilerledikçe düz tabanlık geliştirebilir. Düz tabanlık, ayak kemerlerinin çocukluk döneminde sağlıklı gelişmemesinden kaynaklanabilir. Çocukların ayakları farklı hızlarda gelişir, çoğu çocuk yaklaşık 10 yaşına kadar belirgin bir kavis edinir. Ayaklardaki aşınma ve yıpranma, kemerlerin düşmesine neden olabilir; dolayısıyla düz tabanlık yaşla birlikte gelişebilir. Bazı çocuklar, genellikle esnek düz tabanlık sorunu yaşarlar. Esnek düz tabanlıkta, çocuk otururken veya parmak uçlarında dururken ayak kemeri görünebilir, ancak ayakta durduğunda bu kemer kaybolur ve ayak tamamen düz görünür. Çoğu çocuk esnek düz tabanlık sorununu ciddi semptomlar yaşamadan aşar. Düz tabanlık olmayan kişiler de zamanla aşınma ve yıpranma nedeniyle bu durumu yaşayabilir.

Düz Tabanlık Çeşitleri Nelerdir?

Düz tabanlık farklı türlerde görülebilir. Özellikle yaş ve neden olan faktörler, düz tabanlığın çeşidini belirler. Düz tabanlık türleri şunlardır:

• Esnek Düz Tabanlık: Bu en yaygın düz tabanlık türüdür. Genellikle çocuklukta başlar, yetişkinliğe kadar devam edebilir. Esnek düz tabanlık genellikle çocuklarda ağrı veya sertlik dışında semptom göstermez ve tedavi gerektirmez. Down sendromu, Marfan sendromu gibi doğuştan gelen bozuklukları olan çocuklarda ayak kemerini destekleyen bağlar zayıf olabilir ve bu nedenle esnek düz tabanlık gelişebilir.
• Sert Düz Tabanlık: Bu durumda ayak kemeri yoktur. Arka tibial tendonunun yırtılması, bu durumda yürürken kemer için gerekli stabilite ve desteği kaybettirir. Tendon yaralanması veya aşırı kullanım sonucu yırtılabilir, gerilebilir ya da iltihaplanabilir, bu da düz tabanlıkla sonuçlanabilir. Bu durum genellikle ağrı ile kendini gösterir; bu ağrı aktiviteler sırasında artar, basit hareketleri zorlaştırır ve yüksek etkili aktiviteleri yapmayı engelleyebilir. Sert düz tabanlık, hamile kadınlar ve 40 yaş üstü kişilerde daha sık görülür. Tendon hasarı erken aşamalarda belirlenirse, dinlenme, buz uygulaması, anti-inflamatuar ilaçlar ve fizik tedavi gibi cerrahi olmayan tedavilerle semptomları hafifletmek mümkündür.

Düz Tabanlık Teşhisi Nasıl Konulur?

Düz tabanlık, genellikle bireyin rahatsızlık hissetmesi ya da ayak düz olduğunu gözlemlemesi ile fark edilir, ancak altta yatan nedenlerin belirlenmesi için doktor muayenesi gerekebilir. Teşhis için yapılan muayeneler, ayağın yapısını değerlendiren fiziksel muayene ve görüntüleme testlerini içerebilir. Yoğun ayak ağrısı yaşayan bireylerde, sağlık uzmanı altta yatan nedenin belirlenmesine yardımcı olmak için görüntüleme testleri isteyebilir. Röntgen ve bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları, artrit teşhisi ve ayak kemiklerindeki açı ve dizilim bozukluklarını değerlendirmek için uygundur. Ultrason, yırtılmış tendon gibi yumuşak doku hasarlarının detaylı görüntülerini sunabilir. Manyetik rezonans görüntüleme (MRI), romatoid artrit, tendinit veya aşil yaralanması olan bireyler için detaylı kemik ve yumuşak doku hasar görüntüleri sağlayabilir. Doktor, genellikle kişiyi ayakta dururken değerlendirerek düz tabanlık teşhisi koyabilir. Ayrıca, ayakkabı muayenesi yaparak hatalı ayak yapısını görünür hale getirebilir. Düz tabanlık durumunda, ayakkabının tabanının iç kısmında, özellikle topuk bölgelerinde daha fazla aşınma gözlemlenir. Ayakkabının üst kısmı da tabana doğru eğilim gösterebilir. Ayak ucu testi, düz tabanın esnek mi yoksa sert mi olduğunu görmek için kullanılabilir.