Farenks ve Yutak Kanseri: Nedir, Belirtileri ve Tedavi Süreci

Farenks (yutak), burun ve ağız boşluğunun arkasında bulunur. Üst kısmı burun boşluğuyla bağlantılıdır (nazofarenks), alt ucu (hipofarenks) ise yemek borusuna devam eder. Yutak kanserleri arasında dil kökü, küçük dil, bademcik dokusu ve yutak arka duvarlarının kanserleri yer alır. Orofarenks ve hipofarenks kanserleri, nazofarenks kanserlerine göre oldukça nadirdir. Dünya genelinde her yıl yaklaşık 123.000 yeni orofarenks ve hipofarenks kanseri vakası olduğu tahmin edilmektedir.

Risk Faktörleri Neler?

Bu kanserlerde en önemli risk faktörleri arasında sigara ve alkol kullanımı ile viral enfeksiyonlar (örneğin, Human papilloma virüsü) bulunmaktadır.

Belirtiler Neler?

Belirtiler ağrı, yutma zorluğu ve takılma hissi şeklinde tanımlanabilir. Derin yayılım durumunda çene hareketlerinde kısıtlanma olabilir. Dil hareketsizliği ise konuşma ve yutma bozukluklarını, ağrılı yutmayı gündeme getirir. Bu bölgedeki kanserlerin %90’ı yassı epitel (skuamöz hücre) kanserleridir. Bademciklerde ise lenfoma gelişebilir; bu lenfomaların arasında Non-Hodgkin lenfoma daha sık görülür.

Tanı Nasıl Konur?

Tanı biyopsi ile konulur. Tümör yayılımını değerlendirmek için radyolojik incelemeler gerekebilir. Orofarenks kanserleri, ağız boşluğu kanserlerine kıyasla daha hızlı bir klinik seyir izler. Dil kökü ve yumuşak damak kanserleri boynun her iki tarafına yayılabilir. İlk bulgu olarak boyun lenf yayılımı %50 oranında görülebilir.

Hastalığın Evreleri Neler?

Evreleme, ağız boşluğu kanserlerinde olduğu gibi gerçekleştirilir.

Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi, tümörün büyüklüğüne göre yalnızca cerrahi veya cerrahi ile bir arada ışın tedavisi ve kemoterapi şeklinde olabilir. Ağız içi rezeksiyonu mümkün değilse, boyun veya alt çeneden yaklaşım gerekebilir. Boyunda lenf tutulumu olmasa bile, yüksek boyun yayılımı riski dolayısıyla tedavi planlamasına boyun da dahil edilmelidir. Lenfomalar için primer tedavi olarak ışın tedavisi ve kemoterapi önerilir.

Korunmak Mümkün Mü?

Alkol ve sigara tüketiminin bırakılması, sağlıklı beslenme ve sağlıklı yaşam için gerekli düzenlemelerin yapılması, tüm ağız içi ve boyun kanserleri gibi yutak kanserlerine karşı riskin azaltılması adına son derece önemlidir.