fbpx
Gıdalar

Domates Sebze mi yoksa Meyve mi?

Domates, anavatanı Güney Amerika olan, meyvesi yenebilen patlıcangiller ailesinden otsu bitki türüdür. ABD’de 1893 yılında mahkeme sebzelerle birlikte saklanıp yenildiğinden onu sebze diye sınıflandırmıştır fakat gerçekte bir meyvedir. İtalyanların sarı renginden ötürü altın elma olarak adlandırdığı domatesin adı İspanyolca tomateden gelmektedir.

Tüm dünyada ve ülkemizde yaygın bir şekilde yetiştirilmekte olan domatesin boyu 200 cm kadar çıkabilmektedir. Bir çok çeşidi bulunan domates bitkisi genellikle desteklenmeden büyüyemeyen, etli, üzeri pütürlü ve çok dallı kalın bir gövdesi vardır. Genelde kırmızı olarak bilinen domates, sarı ve beyaz çeşitleri de vardır. Bu meyveler bahçelerde üretildiği gibi, seracılık sayesinde tüm yıla yayılarak seralarda da yetiştirilir.

Taze olarak bol bol yenilip, salata ve yemeklere katılan domates, salçası yapılarak da kullanılır. Suyu meyve suyu olarak da kullanılabilir. Yeşil domatesin bazı yerlerde turşusu ve reçeli de yapılmaktadır.

1 adet orta boy domates; 22 kalori, 1g protein 3,7mg omega 3 ve 98,4mg omega 6 yağ asidi, 5g karbonhidrat ve 3g şeker içerir.

Ayrıca A, C, E, K, B6, niasin, folat vitaminleri ile; manganez, magnezyum, bakır, demir, kalsiyum ve fosfor mineralleri içerir.

Vitamin zengini domates

Bir domates ile günlük C vitamini ihtiyacınızın yaklaşık yüzde 40’ını karşılayabilirsiniz.

İçerdiği A vitamini ile bağışıklığınızı ve cilt sağlığınızı korumaya yardım ederken. K vitamin ile kemiklere destek olur.

Domateste doku gelişimi ve gebelik sağlığı için önemli olan folat vitamini de bulunur.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR  Şeftali: Lezzeti, Faydaları ve Tüketimi

Domatesin içerdiği potasyum kan basıncı kontrolü ve kalp sağlığı için oldukça önemlidir. 

Domates göz sağlığı için gerekli beta karoten de içermektedir.

Domatese rengini veren ‘kırmızı güç’ likopen

Likopen; domates, greyfurt ve karpuz gibi yiyeceklere kırmızı rengi veren bir maddedir. Özellikle pişirildiğinde etkisi artan likopen güçlü bir antioksidandır ve diyabet, kalp hastalıkları ve kalp krizi riskini düşürmeye yardımcı olur.

Domatesin Faydaları

·         Kalp sağlığı korur

·         Kanser riskini azaltır.

·         Cildi güneşin zararlarından korur

·         Göz sağlığını korur

·         Kabızlığa yardımcı olur.

·         Kan şekerini dengeler

·         Hamileler için mükemmel bir folat kaynağıdır

En Çok Bilinen Domates Çeşitleri

1. Çeri domates 

Çeri domatesler yuvarlak, ısırabileceğiniz büyüklükte ve ısırdığınızda patlayacak kadar su içeren domates çeşididir. Salatalara veya tek başına atıştırmalık olarak yemek için mükemmel bir seçimdir.

2. Üzüm domates 

Üzüm domatesler, çeri domateslerin yaklaşık yarısı kadardır. Çok fazla su içermezler ve dikdörtgen bir şeklesahiptirler. Bir üzüm domates (8 gram) sadece 1 kaloriye sahiptir. Çeri domates gibi, üzüm domatesleri de salatalara ekleyebilir veya tek başına atıştırmalık olarak yiyebilirsiniz.

3. İtalyan erik domatesi (Roma domatesi) 

Roma domatesleri çeri ve üzüm domateslerden daha büyüktür. Ancak dilimleyerek yemek veya yemeklerde kullanmak için o kadar büyük değildir.Doğal olarak tatlı ve suludur, bu özelliği sayesinde onlardan konserve veya sos yapabilirsiniz. Ayrıca salatalarda popülerdir.

4. Biftek domates 

Biftek domatesler büyük ve ince dilimlendiğinde şeklini koruyacak kadar sağlamdır. 8 santim çapında (182 gram) biftek domates, 33 kalori, 2 gram lif ve günlük C vitamininin yüzde 28’ini içerir. Ek olarak bağışıklığı güçlendiren harika bir antioksidan kaynağıdır. Sandviç ve hamburger arasına eklemek için harika bir seçimdir. Tadı hafif ve suludur, Roma domates gibi biftek domatesten de harika konserveler veya soslar yapabilirsiniz

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR  Kolajen deposu besinler

5. Bahçe domatesi

Bahçe domatesleri boyut ve renk bakımından önemli ölçüde farklılık gösterir. Soluk sarıdan parlak yeşile ve koyu morumsu kırmızıya kadar birçok çeşidi vardır.Bu domates çeşitlerinden konserve hazırlayabilir veya sos yapabilirsiniz. Kendi başına da yemek için mükemmel bir lezzete sahiptir. Eğer bu şekilde yemeyi tercih ediyorsanız, üzerini hafifçe tuzlayarak tüketebilirsiniz.

6. Asma domates 

Asma domatesler hala günümüzde üzerinde büyüdükleri asmaya bağlı olarak satılıyor. Bu özellik raf ömürlerinin uzamasını sağlıyor. Genellikle sandviçler için dilimlenebilecek kadar büyük ve serttir. Ek olarak konserve ve soslarda da kullanabilir.

7. Yeşil domates 

Yeşil domatesler iki türe ayrılır: Tamamen olgunlaştığında yeşil olanlar ve henüz kırmızıya dönmemiş, olgunlaşmamış olanlar. Konserve veya sos yapmak için mükemmeldir. Keskin ve hafif ekşidir, bu nedenle yemeklere benzersiz bir lezzet ve renk katarlar. Yeşil domatesin yemeklerde diğer yaygın kullanımlarından biri de sandviçler ve etler için çeşni yapmaktır.

İlginizi Çekebilir: Biber