
Hangi vitaminler neye yarar ve hangi gıdalarda bulunur?
Gün içerisinde tükettiğimiz doğal ve sağlıklı gıdaların her biri vücudumuza farklı faydalar sağlar. Her gün yediğimiz gıdaların hangi besin değerlerini ve vitaminleri içerdiğini tam anlamıyla bilmesek de, bazı ayırt edici özellikler sayesinde beslenmemizi vitamin ihtiyaçlarımıza göre düzenleyebiliriz.
Aşağıda, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu vitaminlerin faydalarını ve hangi besin kaynaklarında bulunduğunu bulabilirsiniz.
A vitamini
A vitamini, büyüme döneminde kemik ve diş gelişimini destekler. Hayvansal gıdalarda bolca bulunan bu vitamin, bitkisel kaynaklardan da elde edilebilir. Süt, yumurta, tereyağı, karaciğer, balık yağı, peynir gibi hayvansal gıdaların yanı sıra havuç, patates, maydanoz, karpuz, ıspanak, brokoli, pazı, greyfurt, bezelye, kırmızı biber gibi bitkisel gıdalar A vitamini açısından zengindir. Isıya dayanıklı yapısı sayesinde besin değerini kolayca kaybetmeyen A vitamini, enfeksiyonlara karşı direnci artırır, cildin nem dengesini sağlar, bağışıklık sistemini güçlendirir, göz sağlığını destekler ve saçlarla deri için faydalıdır.
B grubu vitaminler
B grubu vitaminleri, beyin fonksiyonları ve bağışıklık sisteminin etkin çalışması için gerekli besin kaynaklarıdır. B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9 ve B12 olarak sınıflanan bu vitaminlerin genel faydaları arasında merkezi sinir sisteminin düzenli çalışmasını sağlamak, cilt, saç ve tırnak sağlığına katkı sunmak, enerji vermek, toksinleri atmak ve kan hücrelerinin oluşumuna destek olmak yer alır. Ayrıca, kozmetik sektöründe yaşlanma karşıtı ürünlerde B vitaminlerinin kullanıldığı bilinmektedir. B vitaminleri farklı türlere ayrıldığı için her birinin sağladığı fayda da çeşitlilik gösterir. B vitamini açısından zengin olan bazı gıdalar arasında; mısır ekmeği, fasulye, fındık, susam, bezelye, badem, soya fasulyesi, avokado, hindi, balık, tavuk, süt ve karnabahar bulunmaktadır.
C vitamini
C vitamini denildiğinde akla gelenler arasında turunçgiller ilk sırada yer alır; ancak C vitamini, birçok farklı gıdada da mevcuttur. Portakal, limon, greyfurt, domates, ıspanak, patates, lahana, kuşburnu, kivi ve çilek, C vitamini yönünden zengin kaynaklar arasındadır. Özellikle kış aylarında soğuk algınlığı tedavisinde önemli bir rol oynar. Antioksidan özelliğine sahip C vitamini; kansızlığı önler, katarakt oluşumunu engeller, deri kanserinin tedavisinde fayda sağlar ve bağışıklık sistemimize önemli katkılarda bulunur.
D vitamini
D vitamininin en önemli kaynağı güneştir ve vücut, ihtiyacının %90’ını güneşten karşılar. Yeterli D vitamini alabilmek için baş, yüz, kol ve bacaklardan en az birinin her gün en az 20 dakika güneş ışığına maruz kalması gerekir. Karaciğer, yumurta sarısı, balık yağı, süt, peynir, tereyağı ve somon gibi gıdalar da D vitamini açısından zengindir.
D vitamini; kemik ve dişlerin güçlenmesi, büyüme hormonu salgılanması, böbrek hastalıklarında kalsiyum seviyesinin dengelenmesi, ayrıca depresyon ve kanserin önlenmesi açısından vücutta önemli faydalara sahiptir.
E vitamini
Yağda çözünebilen E vitamini, günlük diyetimizde sıklıkla bulunan ve antioksidan etki gösteren bir vitamindir. Patates, yumurta sarısı, kabak, ıspanak, lahana, marul, balık yağı, fındık, ceviz, ton balığı ve zeytinyağı gibi gıdalarda bulunur. E vitamini sayesinde; yorgunluk, kansızlık, karaciğer rahatsızlıkları ve cinsel işlev bozuklukları gibi durumlar önlenebilir.
K vitamini
K vitamininin en bilinen işlevi kan pıhtılaşmasını sağlamaktır. Ayrıca, güçlü kemik yapısının oluşumunda ve kan kalsiyum seviyelerinin düzenlenmesinde de etkilidir. K1, K2, K3 şeklinde ayrılan K vitaminleri, marul, fasulye, yoğurt, karnabahar, bezelye, yeşil domates, karaciğer ve yeşil biber gibi gıdalarda bulunur. K vitamini; kalp sağlığını koruması, ciltteki morarmaları azaltması, lösemi tedavisinde kullanılması ve diyabeti önlemesiyle de tanınır.