Safra Yolu Kanseri Nedir ve Belirtileri Nelerdir?

Kanser, vücuttaki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalmaya başladığı bir hastalıktır. Vücudun pek çok bölgesindeki hücreler kansere dönüşebilir ve zamanla diğer bölgelere yayılabilir. Kolanjiyokarsinom ya da safra yolu kanseri, safra kanalında başlayan bir kanser türüdür. Nadir rastlanan ve agresif bir kanser çeşididir. Genellikle 70’li yaşları hedef alır ve sağlık uzmanları tarafından teşhis edildiğinde genellikle safra kanallarının ötesine yayılmış durumdadır. Tedavi genellikle cerrahi, kemoterapi ve radyasyon terapisinin kombinasyonunu içerir. Kolanjiyokarsinom için daha iyi sonuçlar elde etmeye yönelik klinik araştırmalar devam etmektedir.

Safra Yolu Kanseri Nedir?

Kolanjiyokarsinom, sindirim sıvısı olan safrayı taşıyan ince tüplerde (safra kanalları) oluşan bir kanser türüdür. Bu kanallar karaciğeri safra kesesine ve ince bağırsağa bağlar. Her yaşta ortaya çıkabilecek bir durum olsa da, genellikle 50 yaşın üzerindeki bireylerde görülür. Bu kanserin safra kanallarında oluştuğu yere göre çeşitli türleri bulunmaktadır. Safra yolu kanseri türleri şu şekildedir:

• İntrahepatik kolanjiyokarsinom: Karaciğerdeki safra kanallarının kısımlarında meydana gelir ve bazen karaciğer kanseri olarak sınıflandırılır.
• Hiler kolanjiyokarsinom: Karaciğerin hemen dışındaki safra kanallarında oluşur. Bu tür, perihiler kolanjiyokarsinom olarak da bilinir.
• Distal kolanjiyokarsinom: Safra kanalının ince bağırsağa en yakın kısmında oluşur. Ekstrahepatik kolanjiyokarsinom olarak adlandırılır.

Safra kanalı kanserleri, kanser hücrelerinin mikroskop altında nasıl göründüğüne bağlı olarak da sınıflandırılabilir. Neredeyse tüm safra kanalı kanserleri kolanjiyokarsinomdur. Bu kanser türü, bez hücrelerinde başlayan bir adenokarsinom çeşididir. Kolanjiyokarsinom, kanalları kaplayan bez hücrelerinde türetilir. Diğer safra kanalı kanseri türleri daha nadirdir ve sarkomları, lenfomaları ve küçük hücreli kanserleri içerir. Ayrıca, tüm safra kanalı tümörleri kanser olmayabilir; örneğin, safra kanalı hamartomları ve safra kanalı adenomları iyi huylu (kanser olmayan) tümörlerdir.

Safra Yolu Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Safra yolu kanseri belirtileri genellikle hastalık ilerleyip safra kanalını tıkayana kadar ortaya çıkmaz. Safra kanalı kanseri belirtileri şunlardır:

• Cilt ve gözlerin sararması (sarılık)
• Aşırı kaşıntılı cilt
• Beyaz renkli dışkı
• Tükenmişlik hissi
• Yorgunluk
• Sağ tarafta, kaburga altında karın ağrısı
• İştah kaybı veya hızlı kilo verme
• Yüksek ateş
• Gece terlemeleri
• Koyu idrar
• Karın ağrısı

Kolanjiyokarsinom erken evrelerde genellikle ağrısızdır. Ancak, büyük bir tümör karnın sağ tarafında yoğun bir ağrıya sebep olabilir. Bazı kişilerde ağrı karın veya sırtın diğer kısımlarına yayılabilir.

Safra Yolu Kanseri Neden Olur?

Safra yolu kanseri nedenleri henüz tam olarak bilinmemektedir. Ancak, safra kanallarında kronik (uzun süreli) iltihaplanmaya neden olabilecek sağlık sorunları tetikleyici olabilir. Devam eden iltihap, hücre DNA’sında değişikliklere yol açabilir. DNA, hücrelerin nasıl davranacağına dair talimatlar içerir. Hasarlı DNA, hücre büyümesi ve bölünmesiyle ilgili sorunlara yol açarak zararlı tümörlerin oluşmasına neden olabilir. Bu değişiklikler muhtemelen kalıtsal değildir, hayata bağlı olarak gelişirler. Aşağıdaki durumlar safra yolu kanseri riski artırabilir:

• 65 yaş ve üzeri olmak
• Safra kanalındaki anormallikler, uzun süreli bağırsak iltihabı (ülseratif kolit) veya safra kanallarında karaciğer parazitleri, safra kanalı taşları ve siroz gibi belirli sağlık problemleri

Safra Yolu Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Kolanjiyokarsinom şüphesi durumunda uygulanan bazı teşhis yöntemleri mevcuttur. Safra yolu kanseri teşhisi için kullanılan yöntemler şunlardır:

• Karaciğer fonksiyon testleri: Karaciğer fonksiyonunu değerlendirmek için yapılan kan testleri, doktorlara belirtilerin kaynağı hakkında ipuçları verebilir.
• Tümör belirteçleri testi: Kandaki karbonhidrat antijeni (CA) 19-9 seviyesinin araştırılması, doktora tanıya yönelik ek bilgiler sağlayabilir. CA 19-9, safra kanalı kanseri hücreleri tarafından fazla üretilen bir proteindir.
  Ancak, yüksek CA 19-9 seviyeleri safra kanalı kanseri olduğu anlamına gelmez; bu sonuç safra kanalı iltihabı veya tıkanıklığı gibi diğer safra kanalı hastalıklarında da görülebilir.
• Test için bir kamerayla safra kanalını inceleme: Endoskopik retrograd kolanjiyopankreatografi (ERCP) sırasında, ince ve esnek bir tüp boğazdan geçerek sindirim sistemi boyunca ince bağırsağa ulaşır. Kamera, safra kanallarının ince bağırsağa bağlandığı yerin görüntülenmesi için kullanılır.
• Görüntüleme testleri: Bu testler doktorun iç organları görüntülemesine ve kolanjiyokarsinom belirtilerini saptamasına yardımcı olur. Safra kanalı kanserini teşhis etmek için ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları ve manyetik rezonans kolanjiyopankreatografi (MRCP) ile manyetik rezonans görüntüleme (MRI) gibi teknikler kullanılır. MRCP, ERCP’ye noninvaziv bir alternatif olarak giderek daha fazla tercih edilmektedir ve boyaya ihtiyaç duymadan 3D görüntüler sunar.
• Biyopsi işlemi: Biyopsi, mikroskopla incelenmek üzere küçük bir doku örneğinin alınmasıdır. Şüpheli alan, safra kanalının ince bağırsakla birleştiği yer çok yakınsa ERCP sırasında örnek alınabilir. Eğer şüpheli bölge karaciğerin içerisinde ya da yakınında ise, doktor cildin üstünden uzun bir iğne ile örnek alabilir (ince iğne aspirasyonu). İğneyi doğru yere yönlendirmek için endoskopik ultrason veya BT taraması gibi görüntüleme testleri kullanılabilir.
  Bu test, doktorun biyopsi alma şeklinin ve dolayısıyla sunulan tedavi seçeneklerinin belirlenmesinde etkili olabilir. Örneğin, safra kanalı kanserine ince iğne aspirasyonuyla biyopsi yapılırsa, karaciğer nakli uygunluğu söz konusu olmayabilir.

Eğer doktor kolanjiyokarsinom teşhisini doğrularsa, kanserin yayılımını (evresini) tespit etmeye çalışır. Genellikle ek görüntüleme testleri bu aşamada kullanılır. Kanserin evresi, tedavi seçenekleri üzerinde etkili bir rol oynar.

Safra Yolu Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?

Safra kanalı kanseri genelde tedavi edilebilir. Safra yolu kanseri tedavisi için kullanılan yöntemler şunlardır:

• Ameliyat: Cerrahlar bazı durumlarda kanserin mümkün olduğunca büyük bir kısmını çıkarmaya çalışırlar. Küçük safra kanalı kanserlerinde bu, safra kanalının bir kısmının çıkarılması ve kesilen uçların birleştirilmesini içerir. Daha ileri evrelerde ise yakınlardaki karaciğer dokusu, pankreas veya lenf düğümleri de alınabilir.
• Karaciğer nakli: Hiler kolanjiyokarsinomlu bazı hastalar için karaciğer nakli bir seçenek olabilir.
• Kemoterapi: Kanser hücrelerini yok etmek için ilaç kullanılır ve tedavi, karaciğer naklinden önce uygulanabilir. Kolanjiyokarsinomu olan kişilerde belirtilerin hafifletilmesi ve hastalığın ilerlemesinin yavaşlatılmasında faydalı olabilir.
• Radyasyon tedavisi: Yüksek enerjili radyasyon X ışınları ve protonlar gibi kaynaklardan gelen ışınlar kullanılarak kanser hücrelerini hedef alır.
• Hedefli ilaç tedavisi: Bu tedaviler, kanser hücrelerinde mevcut olan belli başlı anormalliklere odaklanarak, bu anormalliklerin engellenmesi yoluyla hücrelerin ölümüne neden olabilir.
• İmmünoterapi: Bu tedavi yöntemi, bağışıklık sistemini kanserle mücadelede harekete geçirmektedir. Kanser hücreleri, bağışıklık sistemi hücrelerinden saklanmalarına yardımcı olan proteinleri üretir. İmmünoterapi, bu mekanizmaya müdahale ederek etki eder ve diğer tedavilerin yararsız olduğu ileri kanser vakalarında bir seçenek olarak değerlendirilebilir.
• Kanser hücrelerini ısıtmak: Radyofrekans ablasyonu, kanser hücrelerini ısıtarak yok etmek için elektrik akımı kullanır. Doktor, ultrason gibi görüntüleme yöntemlerinden destek alarak karnınızdaki küçük kesiklere ince iğneler yerleştirir. İğneler kansere ulaşınca elektrik akımıyla ısıtılarak kanser hücrelerini yok eder.
• Fotodinamik terapi: Bu yöntemde ışığa duyarlı bir kimyasal damar içine enjekte edilerek hızla çoğalan kanser hücrelerinde birikir. Lazer ışığı, bu hücrelerde kimyasal bir tepkiye neden olarak onları öldürür.
• Biliyer drenaj: Bu prosedür, safra akışını yeniden düzenlemek için yapılır. Bunu sağlamak adına safra kanalına ince bir tüp yerleştirilir. Diğer metodlar arasında, safra akışının yön değiştirmesini sağlamak için bypass ameliyatı ve kanser sebebiyle çökmüş safra kanalını açık tutmak için stent yerleştirme bulunmaktadır.

Anadolu Sağlık, en son tedavi teknolojileri ve uzman sağlık kadrosuyla tüm tedavi süreçlerinizde yanınızdadır. Hemen Anadolu Sağlık ile iletişime geçebilir ve online randevu alarak tedavi sürecinizi yeniden planlayabilirsiniz.