İğdenin Faydaları ve İğde Tozunun Kullanım Alanları nelerdir?
İğde, Türkiye’nin dört bir yanında yetişen, zeytingiller familyasına ait bir meyve olarak bilinmektedir. İğde meyvesi küçük, oval şekilli olup, en verimsiz topraklarda bile yetişme potansiyeline sahiptir. Kuraklığa karşı dayanıklı olan iğde ağacı, yıl boyunca yeşil kalmaktadır. Halk arasında pek tanınmasa da iğde, sağlık açısından pek çok fayda sunduğu bilinir.
İğde Nedir?
Rus zeytini olarak da adlandırılan iğde, tatlı ve ekşi bir tada sahip olup, ağacının köklerinde azot depolayabilmesi sayesinde en verimsiz topraklarda bile yetişebilir. Sarı-kahverengi renkteki küçük ve oval meyveleri genellikle taze olarak tüketilir; ayrıca reçel ve marmelat yapımında da kullanılır. Olgunlaştıkça kabukları kolayca soyulabilen iğde, altında yumuşak bir doku barındırır.
İğde Meyvesi Besin Değeri Nedir?
İğde meyvesi, birçok vitamin ve mineral içeren, yüksek besin değerine sahip bir gıdadır. 100 gram iğde meyvesinin besin değerleri aşağıdaki gibidir:
- Kalori: 66 kalori
- Karbonhidrat: 15.4 gr
- Protein: 0.9 gr
- Yağ: 0.2 gr
- Lif: 3.8 gr
- Şeker: 10.7 gr
- C vitamini: 35 mg (yaklaşık %39 günlük değer)
- K vitamini: 2.2 mcg (yaklaşık %3 günlük değer)
- Potasyum: 444 mg (yaklaşık %9 günlük değer)
- A vitamini: 380 IU (yaklaşık %8 günlük değer)
Ayrıca, iğde meyvesi, antioksidan ve antiinflamatuar bileşenler içerir ve sindirim sistemine yararlı olabilecek prebiyotik lifler taşır.
İğdenin Faydaları Nelerdir?
Antioksidan ve antiinflamatuar bileşenler açısından zengin olan iğde, C vitamini ve prebiyotik lif içerir. Bu nedenle, vücudu serbest radikal hasarına karşı korur, iltihaplanmanın azalmasına yardımcı olur ve sindirimi kolaylaştırarak kabızlığı önler. İğde ayrıca bağışıklık sistemini destekler ve grip gibi hastalıklara karşı koruma sağlar.
İğdenin genel faydaları şunlardır:
- İğde, sindirim sistemini düzenleyerek kabızlığı önler
- Vücudu serbest radikallere karşı korur
- Bağışıklık sistemini güçlendirir
- Kolesterolü düşürerek kalp sağlığını korur
- Kan şekerini düzenlemeye yardımcı olur
- Karaciğer yağlanmasını azaltabilir
- Böbrek taşı düşürmeye yardımcıdır
- Kansere karşı koruyucu bileşenler içerir
- A vitamini ve lutein içermesi nedeniyle göz sağlığına yararlıdır
- Omega 7 içeriği sayesinde saç ve tırnakları güçlendirebilir
- Egzama semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir
- Ağız ve diş sağlığı için faydalıdır
İğde antiinflamatuar ve analjezik etkiye sahiptir
İğde, içerisindeki etanol ekstresi sayesinde antiinflamatuar etki gösterir ve ağrı ile iltihap tedavisine yardımcı olabilir. Ayrıca, analjezik etkisi olan quercetin içermektedir, bu da kas gevşetici etki sağlarken osteoartrit semptomlarının azaltılmasına katkıda bulunabilir.
Mide ve sindirim sağlığını düzenlemeye yardımcı olur
İğde, gastrointestinal sorunların tedavisinde yardımcı olur. Mide asidi salgısını azaltarak mide rahatsızlıkları ve ülser için koruyucu etki gösterebilir. Lif içeriği ise kabızlık gibi sorunlarla başa çıkılmasına yardımcı olabilir.
İğde yaraları iyileştirebilir
İğde, yaraların iyileşmesini hızlandırabilir. Flavonoidler gibi fenolik bileşikler, hücre çoğalmasını artırır ve kolajen üretimini teşvik ederken, hiyalüronat sentezini uyaracak A vitamini içermesi yaraların daha hızlı iyileşmesine katkıda bulunabilir.
Antioksidan açısından zengindir
Polifenoller, reaktif oksijen türleri (ROS) tarafından üretilen oksidatif stresi baskılayabilir ve serbest radikal türlerini nötralize edebilir.
Kas gevşetici etki gösterir
İğde özündeki ekstraktlar, doğal kas gevşetici özellikler sergilemesini sağlayabilir. Bu sayede kasların gevşemesine yardımcı olarak, oluşan ağrıları azaltabilir ve bağırsak kolik ağrılarını hafifletebilir.
Kan şekerini düzenlemeye yardımcı olur
Düşük glisemik indekse sahip olan iğde, kan şekerinin düzenlenmesine yardımcı olur.
Kalp sağlığını destekler
Antioksidan içerik sayesinde iğde, kan basıncını düşürerek kardiyovasküler hastalıklara karşı koruma sağlar.
İğde Nelere İyi Gelir?
İğde, yaraların iyileşmesinde ya da mide rahatsızlıklarının önlenmesinde etkilidir. İğde meyvesi, bağışıklık sistemini güçlendirerek kış hastalıklarına karşı vücut direncini artırır, sindirim sorunlarını azaltır ve ishali gidermeye yardımcı olur. Kalp sağlığını koruyarak kan basıncı ve kolesterolü düşürmeye de katkıda bulunur.
İğde meyvesinin yararları şunlardır:
- Kabızlığı gidermeye yardımcı olur
- Kansızlığa iyi gelir
- Kan şekerini düzenler
- Kan basıncını ve kolesterolü düşürür
- Kalp hastalıklarına karşı korur.
- Böbrek sağlığını destekler
İğde Çekirdeği Tozunun Faydaları Nelerdir?
İğde tozu, hem antioksidan hem de antimikrobiyal özellikleri ile dikkat çeker. Mide ve bağırsak enfeksiyonlarının tedavisinde, yaraların iyileşmesinde ve ödem azaltmada etkilidir. İğde çekirdeği tozu, pıhtılaşan beyaz kan hücrelerinin miktarını azaltır ve kan basıncı ile kolesterolü düşürerek kalp hastalığı riskini azaltmaya yardımcı olur.
İğde tozunun faydaları şunlardır:
- Ödem atılmasını kolaylaştırır
- Kan basıncını düşürür
- Kolesterolü azaltır
- Kalp ve diyabet gibi kronik hastalıkların riskini azaltır
- Mide ve bağırsak sağlığını iyileştirir
- Öksürüğü hafifletir
- Kabızlığı gidermeye yardımcı olur
İğde Meyvesi Nasıl Tüketilir?
Taze olarak tüketilen iğde meyvesinin tadı hafif ekşi ve tatlı karışımıdır. Çiğnendiğinde hafif sulu bir kıvama sahiptir. İğde, reçel, tatlı tariflerinde tatlandırıcı, salatalarda veya smoothie olarak kullanılabilir. Ayrıca, iğde ağacının yaprakları da kaynatılarak iğde çayı ya da suyu yapılabilir. Çekirdekleri ezilip macun haline getirilerek cilt sağlığı için de kullanılabilir.
İğde Çayı Nasıl Yapılır?
Bir bardak çay için 4-5 adet iğde kullanılır. 1 bardak kaynamış suya iğdeler atılır ve iğdeler soyulmaya başlayıncaya kadar kaynatılır. İğdeler demliğin dibine çöktükten sonra 5 dakika demlenmeye bırakılır. Suyu süzüldükten sonra iğde çayı içilmeye hazır duruma gelir. İster sıcak, ister soğuk olarak içebilir, tatlandırmak isterseniz bal ya da benzeri bir tatlandırıcı ekleyebilirsiniz.
İğdenin Zararı Var mı?
İğde fazla tüketildiğinde kabızlık yapabilir. Bunun yanı sıra kuru ve susuz bir meyve olduğundan, yendikten sonra ağızda kuruluk hissine neden olabilir ve bu durumda su ihtiyacı doğurabilir. 100 gram iğde meyvesinde 20 gram şeker bulunmaktadır.
İğde Meyvesi Hakkında Sık Sorulan Sorular
İğde ne işe yarar?
İğde, antimikrobiyal özelliklere sahip olmasının yanı sıra, özütündeki flavonoid bileşenler sayesinde anti-inflamatuar ve antioksidan yararları ile bilinir. Geleneksel tıpta özellikle romatoid artrit tedavisinde iltihap giderici ve ağrı kesici olarak kullanıldığı gibi, mide bulantısı, öksürük, astım, ateş, sarılık ve ishal gibi rahatsızlıkların tedavisinde de destekleyici olarak kullanılmıştır. Ayrıca, idrar söktürücü ve ateş düşürücü etkileri de vardır.
İğde kilo verdirir mi?
İçeriğindeki Omega 7, metabolizmanın düzenlenmesine yardımcı olur ve kilo kontrolü sağlar. Vücudun insülin hassasiyetini koruması sayesinde yağı enerjiye dönüştürmede etkili olur. Diyetinize ek olarak ölçülü bir şekilde tüketildiğinde kilo vermeye yardımcı olabileceği bilinmektedir.
İğde gaz yapar mı?
İğde, aşırı tüketildiği durumlarda midede hazımsızlığa yol açarak gaz problemlerine sebep olabilir.
İğde meyvesi kalbe faydalı mıdır?
Taze olarak tüketildiğinde pek çok yararı olan iğdenin kalp sağlığına da olumlu etkileri vardır. Oksidatif stres, kalp hastalıklarına yol açan faktörlerden biridir. İğde meyvesi, antioksidan içeriği sayesinde oksidatif stresi azaltarak kalp hastalıkları riskini düşürür. Ayrıca, içeriğindeki lifler sayesinde düzenli tüketiminde kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olur ve kalp krizi riskini azaltır.
İğde tozunun faydaları nelerdir?
İğde tozu, mide bulantısı, kusma ve ishal gibi bağırsak ve sindirim yolu sorunlarını hafifletir, öksürüğü azaltır ve içindeki antioksidanlarla bağışıklığı güçlendirerek hücre hasarını önlemeye yardımcı olur. Ayrıca, kan basıncını ve kolesterol seviyelerini dengeleyerek kalp ve diyabet gibi kronik hastalıkların gelişme riskini azaltır.