Kurban Nasıl Kesilir? İslami Usullere Göre Kurban Kesimi Rehberi
Kurban Kesimi Nasıl Olmalı? Diyanet Açıkladı
Allah rızası için kurban kesmeye niyet eden ve bu ibadeti yerine getirmesi gereken Müslümanlar, Kurban Bayramı’nın yaklaşmasıyla birlikte kurban nasıl kesilir, dini kurallara uygun olarak kurban kesim şartları nelerdir? gibi birçok sorunun cevabını aramakta. Bu yazıda, Kurban Bayramı süresince ya da adaklık, akika kurbanı gibi özel durumlardaki kesim süreçleri hakkında Diyanet İşleri tarafından yapılan açıklamalar incelenecektir.
Kurban kesimi teknikleri ve kurban derisinin yüzülmesine dair bilgiler sunan bu yazımız sayesinde, 2024 kurban kesiminde sürecin daha kolay geçmesini sağlamak umudunu taşıyoruz. Kurbanlık hayvanların evinize bereket ve birlik getirmesi dileğiyle, parmağınızda bir çizik dahi olmamasını dileriz.
Kurban Nasıl Kesilir?
Kurban kesimi, ister Kurban Bayramı günlerinde, ister adak ve şükür kurbanı gibi özel kesimlerde, dini kurallara uygun olarak yapılmalıdır. Tüm süreç boyunca helal kesim şartlarına uyulması şarttır.
Kurban kesmek, Allah’a yaklaşmanızı sağlayan bir ibadettir; fakat kurbanlık hayvanlara yanlış bir şekilde (acı çektirmek, canını bilerek yakmak, hatalı davranmak) yaklaşmak dinimizce hoş karşılanmamaktadır. Hayvanları eziyet etmeden, profesyonel bir hızda, canını çektirmeden kesmek önemlidir.
Kurban kesmek tecrübe ve bilgi gerektiren bir iştir; bu yüzden kurban kesimi ile ilgili önemli bilgileri ve püf noktalarını bilmek faydalıdır. Bu işin uzmanı olan kişiler (kasaplar) tarafından gerçekleştirilmesi önemlidir.
- Kurban kesilecek alan temiz olmalı ve uygun derinlikte bir çukur açılmalıdır.
- Kurbanlık hayvanın gözleri tülbentle kapatılabilir.
- Kurbanlık hayvan eziyet etmeden kesim alanına götürülmelidir.
- Küçükbaş ve büyükbaş hayvanlar kıbleye dönük olarak sol tarafa yatırılmalıdır.
- Hayvanın ayakları sıkı bir şekilde bağlanmalı ve hareket etmesi engellenmelidir.
- Kurban kesilecek hayvana 3 defa bayram tekbiri okunmalıdır: “Bismillahi Allahu ekber” denilmelidir.
- Kurbanlık hayvanın nefes ve yemek borusu ile iki şah damarı kesilmelidir.
- Kesim sırasında hayvanın omuriliğine zarar verilmemelidir; bu durum mekruhtur.
- Hayvan öldüğünde başı vücudundan ayrılabilir; ancak bunun için hayvanın öldüğünden emin olunmalıdır.
Hemen herkes tarafından bilinen fakat tatmin edici sonuçlara ulaşılamayan kurban nasıl kesilir sorusunun en detaylı açıklamaları Diyanet tarafından yayımlanan kitaplarda yer almaktadır. Din İşleri Yüksek Kurulu’na göre kurban keserken dikkat edilmesi gereken kurallar şunlardır:
Din İşleri Yüksek Kurulu
Kurban keserken nelere dikkat edilmelidir:
a) Usulüne uygun bir kesim için, hayvanın nefes ve yemek borusu ile iki atardamarından en az birinin kesilmesi gerekmektedir. Bu kesim sırasında hayvanın omuriliğini kesmek mekruhtur. Etlik ve kurbanlık kesimler arasında fark yoktur.
b) Hayvanın canı çıkmadan başının gövdesinden ayrılmaması önemlidir.
c) Kurban edilecek hayvana acı çektirilmemeli ve eziyet edilmemelidir. Bu nedenle hayvanlar ehil kişiler tarafından kesilmeli ve kesim işlemi hızlıca gerçekleştirilmelidir.
d) Temizlik için gerekli tedbirler alınmalıdır.
f) Hayvanların bir diğerinin kesimini görecek şekilde yan yana bulundurulmamasına dikkat edilmelidir.Kaynak: kurul.diyanet.gov.tr
Din İşleri Yüksek Kurulu 12.07.2017
Kurban Kesimine Hazırlık Aşaması
Kurban kesiminde yerine getirilmesi gereken belirli şartlar bulunmaktadır:
- Kurbanı kesecek kişi Müslüman olmalıdır.
- Ergin ve akıl sağlığı yerinde olmalıdır.
- Kurban kesecek kişi abdest almalıdır; zira kurban kesmek Allah’a yakın olmanın bir yoludur.
- Kurban kesiminde deneyim sahibi olmalıdır; hayvana acı çektirmemek ve eziyet etmemek gerekmektedir.
- Kurban keserken veya herhangi bir niyetle kurban adarken, kurban tekbiri getirilmelidir.
- Kesim alanı temizlenmelidir.
- Kurbanın kesileceği yerde derin bir çukur açılmalıdır.
- Hayvan, eziyet etmeden, tecrübeli kişiler tarafından kesilmelidir; bu kişiler kasap ya da işinin ehli kişiler olmalıdır.
- Kurban kesen kişi kıbleye dönerek kesmelidir; bu da sünnettir.
- Her hayvan kesiminde besmele çekilmelidir.
Kurban Kesim Aşaması
Büyükbaş ve küçükbaş kurban nasıl kesilir
Kurban nasıl kesilir?
- Kurbanlık hayvanın ayakları bağlanır; bu, kaçmasını önler.
- Kurbanlık hayvanın gözleri bir tülbent ile bağlandığında uygun olur.
- Kesime hazır olduğunda, 3 kez bayram tekbiri okunur: “Bismillahi Allahu ekber” denilir ve hayvanın boğazı kesilir.
- İslami kurallara göre, kurbanlık hayvanın nefes ve yemek borusu ile en az iki atardamarının kesilmesi şarttır.
- Omuriliğinin kesilmesi mekruhtur.
- Hayvana eziyet etmemek, acı çektirmemek ve kesimi profesyonel bir şekilde çabuk halletmek esastır.
Kurban Kesimi Sonrası
Hangi Hayvanlar Kurbanlık Olur, Hangileri Olmaz?
Kurbanlık hayvanın sağlıklı ve organlarının tam olması gerekmektedir. Doğuştan boynuz eksikliği veya kulak yaralanması gibi rahatsızlıkları olan hayvanlar kurbanlık sayılabilir. Ancak sonradan oluşan ve etin sağlığını olumsuz etkileyecek durumlarda hayvanlar kurbanlık olarak kabul edilmez.
Hangi Hayvanlar Kurbanlık Olarak Kabul Edilir?
- Bir hayvanın kurbanlık olması için organlarının tam olması, hayvanın iyi beslenmiş ve sağlıklı olması gerekir.
- Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından gerekli aşıların yapılmış olması da şarttır. Veteriner sağlık raporu/hayvan pasaportu/nakil belgesi bulunmalıdır.
- Doğuştan boynuzsuz veya eksik boynuzlu, şaşı, topal veya bir kulağında delik ya da yırtık olan hayvanlar da kurbanlık sayılabilir.
- Maliki ve Şafi mezheplerine göre erkek hayvanların kurbanlık olarak seçilmesi uygundur.
- Hanefi mezhebine göre ise dişi hayvanların daha faziletli olduğu ifade edilmektedir.
- Koyun, keçi, sığır, manda ve deve İslami kurallara göre kurbanlık olarak kabul edilir.
Hangi Hayvanlar Kurbanlık Olarak Kabul Edilmez?
- Hayvanın zayıf, hasta, hareket edemez, bitkin veya sağlıksız olması,
- Sonradan boynuzunu kaybetmesi, topal hale gelmesi veya vücudunda bir eksiklik meydana gelmesi, kör olması, dişlerinin bir kısmının ya da tamamının dökülmesi ve buna bağlı olarak yem yiyememesi, uyuz olması, memelerindeki eksiklikler, dilleri ya da kuyruklarındaki sorunlar kurbanlık olmasına engeldir.
- Dinen gebe, dişi ve damızlık değeri yüksek hayvanların kesilmesi uygun görülmez. Bu, türün soy devamını koruma amacındandır.
- Deve, sığır, manda, koyun ve keçi dışındaki hayvanlar kurbanlık olarak kabul edilmez.
Din İşleri Yüksek Kurulu’na göre, kurban edilecek hayvanın sahip olması gereken özellikler şu şekildedir:
Din İşleri Yüksek Kurulu
Kurban edilecek hayvan hangi nitelikleri taşımaktadır?
Kurban edilecek hayvanların, sağlıklı, organları tam ve besili olması, hem ibadet açısından hem de sağlık açısından önemlidir. Bu nedenle, ağır hasta, zayıf, düşkün, bir veya iki gözü kör, boynuzları kökten kırık olan, dil, kuyruk, kulak ve memeleri kesik, dişlerinin tamamı veya çoğu dökük hayvanlar kurban edilemez (Ebû Dâvûd, Dahâyâ, 6).
Ancak, doğuştan boynuzsuz olmak, şaşı, topal, hafif hasta, bir kulağı delik veya yırtılmış olmak, memelerinin yarıdan daha azının olmaması kurban edilmesine engel teşkil etmez. (Kâsânî, Bedâi‘, V, 75-76). Gidemeyecek derecede topal olan hayvanların kurban edilmesi de caiz değildir. Hayvanın değerini düşürücü nitelikteki kusurlar kurban edilmesine engel olmaktadır.
Şâfiî mezhebine göre, yukarıda belirtilen kusurlardan birinin bulunması, bir hayvanın kurban olmasına engeldir, ayrıca uyuz olan hayvanların ve yem yemesini engelleyecek derecede dişlerinin bir kısmı dökülmüş hayvanların da kurban edilmesi caiz değildir (Nevevî, el-Mecmû‘, VIII, 399-404).
Din İşleri Yüksek Kurulu 12.07.2017
Kaynak: kurul.diyanet.gov.tr
Kurbanlıkların yaşı da önemli bir konudur. Kameri yıl hesabına göre:
- Deve için 5
- Sığır ve manda için 2
- Koyun ve keçi için 1
- 6 ayını doldurmuş gösterişli koyun ve keçiler kurban edilebilir.
Verilen fetvalara göre Kurbanlık hayvanın şaşı, topal, uyuz ve deli olmasında, doğuştan boynuzlu ya da boynuzsuz olmasında, kulaklarının delinmiş veya yarılmış olmasında, kulak uçlarının kesilmiş ya da sarkık olmasında, dişlerinin bir kısmının ya da tamamının dökülmüş olmasında, cinsel organının bulunmamasında, yaralanmış olmasında bir sakınca yoktur; bu hayvanlar kurban edilebilir.
Kaynak: www.resmigazete.gov.tr / Başbakanlık (Diyanet İşleri Başkanlığı)’ndan 2016 YILI KURBAN HİZMETLERİNİN UYGULANMASINA DAİR TEBLİĞ
Kurban Kesim Zamanı Nedir?
İslami inançlara göre, kurbanlık hayvanın belirli bir süre içinde kesilmesi uygun görülmektedir. Kurban Bayramı süresince, kurban kesme günleri eyyam-ı nahr, Zilhicce ayının 10., 11. ve 12. günleridir. Bu günlerde, kurban kesimi bayram namazı sonrası başlamalıdır. Kurban Bayramı’nın ilk 3 günü kesim yapmak için en uygun zaman dilimidir. Bayram namazı sonrası kesimler gerçekleştirilebilir.
Hanefi mezhebine mensup olanlar, Kurban Bayramı’nın ilk 3 günü akşam vaktine kadar; Şafi mezhebine mensup olanlar ise Bayram’ın 4. gününün akşamına kadar kurban kesebilirler.
Kurban Kesimi Ne Zaman Biter? Kaç Gün Sürer?
Kurban kesimi, Kurban Bayramı namazı kılındıktan sonraki 3 gün içinde yapılmalıdır. Arife günü ve bayramın 4. günü kurban kesim işlemi gerçekleşmez. Bu süre, mezhepler arasında değişiklik göstermektedir. Bayram namazı kılındıktan sonra, kesimler için hazırlıklar yapılmalıdır.
Hanefi mezhebine göre, son kesim tarihi Bayramın 3. günüdür; Şafi mezhebinde ise 4. güne kadar kesmek için süre tanınmıştır.
Kurban Nerede Kesilir?
Kurbanın en çok sevap görüldüğü yer, Hac kutsal topraklarıdır. Hacılar, kurbanlarını Mina Bölgesi’nde kesebilir. Kurban, istenilen temiz alanda kesilebilir. Kesim sırasında çevreye zarar vermemeye dikkat edilmeli, iç organlar gibi atıklar etrafa bırakılmamalıdır.
Temiz bir ortamda başlayan kurban kesimi, temiz bir şekilde bitirilmelidir. Bu nedenle, açık alanda veya kesime uygun kapalı alanlarda gerçekleştirilmelidir. Kendi eviniz ya da bahçeniz bulunuyorsa, çevreye zarar vermeden bu alanda da kesim yapabilirsiniz.
Kesim sırasında kendinize ve çevrenizdeki insanlara zarar vermeyecek bir alan oluşturmanız önemlidir. Alanın geniş ve açık havada olması önerilmektedir. Garaj, bahçe veya avlu gibi yerlerde kesim yapılması tavsiye edilir. Kurban kesimi genellikle uzun süren bir eylem olduğu için, açık ve havadar alanların tercih edilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Kurban kesimi yaparken sakin ve dikkatli olunması önerilmektedir.
İlginizi çekebilir: Kurban Bayramı Nedir, Nasıl Ortaya Çıktı? Anlamı, Önemi
Kurban Kesecek Kişi Nelere Dikkat Etmelidir?
- Kurban kesecek kişi, öncelikle uygun giyinmelidir.
- İslama göre kurban keserken Allah’ın adını anmak son derece önemlidir.
- Kesim gerçekleştirilirken “Bismillahi Allahü ekber” denilmelidir; ardından kesim işlemi yapılmalıdır.
- Kurban boğazı nasıl kesileceğine dair dini kurallara dikkat edilmelidir.
- Kesim için kullanılan bıçağın iyi bilenmiş olması gerekmektedir.
- Çevre temizliği için gerekli önlemler alınırsa, kurban kesim işlemi daha sağlıklı koşullarda gerçekleştirilecektir.
- Kurban kesen kişinin abdestli olması da önemlidir.
- Kurban kesiminden sonra şükür amaçlı namaz kılınabilir.
- Kurban kesecek kişi, bayramın ilk günü oruçlu gibi bir şey yememeyi tercih etmelidir; bu gün yiyeceği ilk lokma kurban etinden olursa büyük sevap kazanır.
- İhtiyaç sahiplerine ve kurban kesecek durumu olmayanlara pay dağıtmak için temiz poşetler hazırlamak da iyi bir plan olacaktır.
- Kurban kesilen alanın temiz bırakılması önemlidir; kan ve et parçalarını gören küçük çocukların etkilenmemesi için ortamdan uzak tutulmaları önerilir.
- Bıçakları kullanırken dikkatli olunması, kurban telaşında kendinizi hastanede görmemek için sakin ve dikkatli bir şekilde çalışmanız sağlık açısından faydalı olacaktır.
- Kurbanı şahsen kesebileceğiniz gibi vekalet vererek de kestirebilirsiniz.
Kurban Duası: Kurban Keserken Okunacak Dua ve Anlamı
Kurban nasıl kesilir duası soruları genellikle sıklıkla sorulmaktadır; zira dini ibadetlerde niyetler ve dualar oldukça önemlidir. Kesim sırasında teşrik tekbirinin okunması tavsiye edilmektedir.
Teşrik Tekbiri Arapça Okunuşu:
“Allahü ekber, Allahü ekber, lâ ilâhe illallahü vallahü ekber, Allahü ekber ve lillahilhamd.”
Teşrik Tekbiri Türkçe Anlamı:
“Allah (her şeyden) en büyüktür, Allah en büyüktür. O’ndan başka ilah yoktur. Allah en büyüktür, Allah en büyüktür. Tüm övgüler Allah’a aittir.”
“Ben hakka yönelmiş birisi olarak yüzümü, gökleri ve yeri yaratan Allah’a döndürüyorum. Ben Allah’a ortak koşanlardan değilim.” (En’am Suresi, 6/79)
“De ki: “Şüphesiz benim namazım, kurbanım, hayatım ve ölümüm hepsi âlemlerin Rabbi olan Allah içindir. O’nun hiç bir ortağı yoktur. İşte ben bununla emrolundum ve ben Müslümanların ilkiyim.” (En’am Suresi, 6/162-163)
“Allah’ım ben senden geldim ve sana döneceğim, Muhammed ve ümmetinden bunu kabul et.” (İbn Mâce, Edahi, 2)
İlginizi çekebilir: Kurban Kesme Duası Nasıl Yapılır? Ayeti, Türkçesi
Kurban Derisi Nasıl Yüzülür?
- Öncelikle derinin dış yüzünün etlerle teması engellenmelidir.
- Yüzme işlemi ayaklardan başlamalı, ardından gövde ve en son baş kısmından devam edilmelidir.
- Küçükbaş hayvanların derisi yüzülürken bilek kısmında küçük bir delik açılmalıdır. Bu delik ile hortum yerleştirip derinin altına hava vererek yüzme işlemini kolaylaştırmak mümkündür.
- Aynı yöntem büyükbaş hayvanlar için de uygulanabilir. Adım adım ilerleyerek deri ile eti ayırmak için bıçak kullanılabilir.
- Kurban derisini yüzmenin bir kolay yolu, hayvanın bacaklarından bir yere asılmasıdır. Bir çengele asılan bacaklardan daha aşağıya doğru vurularak deri kolaylıkla çıkarılabilir.
Kurban derisinin bir hayır kurumuna bağışlanması tavsiye edilmektedir. Aynı zamanda bu deriyi bir yoksula da bağışlamak mümkündür. Eğer bir hayır kurumuna bağışlanıyorsa, bedelinin bir yoksula verilmesi büyük sevap kazandırır. Çünkü kurban derisinin satılması caiz değildir; satıldığı takdirde bedeli sadaka olarak verilmelidir.
İlginizi çekebilir: Kurban Bağışı Nasıl Yapılır? Vakıf Bağış Ücretleri
Kurban Kesmek Farz mı Vacip mi? Kime Düşer?
Kurban Bayramı Namazı Saat Kaçta? Nasıl Kılınır?
Kurban Bayramı Mesajları, En Güzel Hayırlı Dilekler
Kurban Bayramı Hakkında En Çok Merak Edilen 20 Bilgi
Akika Kurbanı Nedir? Yenir Mi, Şartları, Kimler Yiyemez?