Çay Uzun Yaşamın Sırrı mı?
Yüzyıllardır uygarlıkların vazgeçilmez içeceklerinden biri olan çayın, daha uzun bir yaşam sağlamaya yardımcı olabileceği mümkün mü? Araştırmalar ve bilim insanları bu konu üzerinde farklı görüşlere sahip olsa da, değişik türleri ile çayın sağlıklı bir yaşam için olumlu katkılarda bulunduğu biliniyor. O halde, kendinize taze demlenmiş bir bardak sıcak çay yaparak bu yazıyı okuyabilirsiniz.
Doğal bir şifa kaynağı olarak yüzyıllardır tanınan çay, modern bilim araştırmalarında da kardiyovasküler sağlık ile ilişkilendirilmektedir. Yapılan yeni bir araştırma, çay tüketen bireylerin daha uzun bir yaşam sürdüğünü öne sürüyor. Ancak, bilim insanları çayın sihirli bir iksir olarak algılanmaması gerektiği konusunda uyarıyorlar.
Bilimsel ismi Camellia Sinensis olan çay, dünyada sudan sonra en çok tercih edilen içecektir. Siyah çay, yeşil çay ve oolong çay olmak üzere üç ana çeşidi bulunmaktadır. Son yıllardaki çalışmalar ve yayınlanan raporlar, siyah çay ve yeşil çayın benzer yararları olduğunu ileri sürmektedir. Araştırmalar, çayın insan vücudunu çeşitli şekillerde etkilediğini ve 4 binden fazla kimyasal bileşen içerdiğini de belirtmektedir. Çayın koruyucu etkilerinin bazı bitki bazlı kimyasallardan kaynaklandığı düşünülmektedir. Çaya özgü flavonoidler ve polifenoller, antioksidan görevini üstlenerek, DNA’ya zarar verebilecek serbest radikallerle savaşarak bağışıklık sisteminin sağlıklı kalmasına katkıda bulunabilir.
Siyah mı yeşil mi?
Pekin’deki Fuwai Hastanesi’nde epidemiyolog ve Çin Akademisi üyesi Dr. Dongfeng Gu ve ekibinin yürüttüğü araştırmalar, yeşil çayın siyah çaydan daha etkili olduğunu ileri sürmektedir. Diğer araştırmalar da her iki çayın da olumlu etkileri bulunduğunu göstermektedir. Avustralya’daki Edith Cowan Üniversitesi’nde sağlık bilimleri araştırmacısı Nicola Bondonno, “Hem siyah hem de yeşil çay tüketiminin kalp sağlığına dair güçlü kanıtlar mevcuttur” diyor. Bondonno, çayın kalp basıncını düşürme, kan damarlarının işlevini iyileştirme ve kolesterol seviyelerini düzenleme gibi çeşitli yararları olduğunu belirtmektedir.
Farklı görüşler var
İngiltere’deki Lancaster Üniversitesi’nde kimya profesörü olan Dr. David Middleton, çayın muhtemel sağlığa faydaları konusunda kesin bir sonuca varılmaması gerektiğini vurguluyor. Middleton, “Çay içenlerin daha uzun olduğu yönündeki hiçbir ifade sorgulanmalıdır. Yeni bulgular, çay tüketiminin kardiyovasküler sağlık üzerinde olumlu etkiler ortaya koyabileceğini gösteriyor ancak sonuçlar kesin değil ve çay içmek ile kalp hastalığının nedenleri arasında direkt bir ilişki yoktur” diyor.
Çayın potansiyel yararları
- Siyah çay, kalp sağlığına katkı sağlayan flavonoid olarak bilinen bir antioksidan grubunu içerir. Flavonoidlerin düzenli şekilde alınması, yüksek tansiyon, kolesterol ve trigliserit seviyeleri ile obezite gibi kalp hastalığına dair pek çok risk faktörünü azaltabilir.
- Siyah çayın polifenollerinin, iyi bakterilerin büyümesini teşvik ederken Salmonella gibi zararlı bakterilerin büyümesini engelleyerek sağlıklı bir bağırsak dengesinin korunmasına katkıda bulunduğu görülmektedir.
- Siyah çayla ilgili yapılan diğer bir dikkat çekici bulgu ise, inme riskinin azaltılmasıdır.
Ve muhtemel olumsuz etkileri…
- Çay, tanen veya tannik asit adı verilen bileşikler bakımından zengin bir içecektir. Tanenler, gıdalardaki demirle etkileşime girerek sindirim sisteminden demirin emilimini engelleyebilir. Sonuç olarak, vücutta demir eksikliği oluşabilir.
- Aralıklı kafein alımının bazı baş ağrısı türlerini hafiflettiği biliniyor. Fakat kronik kullanıldığında, tam tersi etkiler görülebilir. Nedeni bilinmeyen kronik baş ağrıları olan bireylerde kafeinli içecek ve çay tüketimi dikkate alınmalıdır.
Çayın bağırsak sağlığına olumlu etkileri olduğu düşünülse de, özellikle aç karna tüketildiğinde bazı kişilere bulantı ve mide yanması yaşatabilir.