Kemik Kanseri Nedir ve Belirtileri Nelerdir?

Kemik hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucu oluşan ve genellikle kemik dokusunda meydana gelen nadir bir kanser türüdür. Bu kanser türü, kemik yapısını bozarak güçsüzleşmesine ve kırılma riskinin artmasına neden olurken, günlük yaşam kalitesini de olumsuz etkiler. Çoğunlukla çocuklar ve genç yetişkinlerde görülmesine rağmen, kemik kanseri vücudun herhangi bir kemiğinde gelişebilir. Ancak en yaygın gözlemlenme noktaları uzun kemiklerdir; özellikle bacaklar ve kollarda ortaya çıkar.

Kemik Kanseri Nedir?

Kemikte başlayan bir hücresel büyüme formudur. Herhangi bir kemiği etkileyebilir, fakat en sık femur kemiğini etkiler. Kemik kanseri terimi, vücudun başka bir yerinde başlayan ve kemiklere yayılan kanseri içermez; bu tür kanserler, başladığı yere bağlı olarak adlandırılır. Örneğin, akciğerde başlayan ve kemiklere yayılan bir tümör akciğer kanseri olarak nitelendirilir. Doktorlar buna kemiklere metastaz yapmış akciğer kanseri diyebilir.

Kemiklerde başlayan kanserler nispeten nadirdir. Farklı türde kemik kanseri vardır; bazı türler daha çok çocuklarda, bazıları ise yetişkinlerde görülür. Kemik kanseri tedavisinde cerrahi, radyasyon ve kemoterapi gibi yöntemler yaygın olarak kullanılır. En etkili tedavi türü, kanserin türüne ve etkilenen kemiğe göre değişiklik gösterir.

Kemik Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler, kanserin boyutu ve vücuttaki konumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Kemik kanserinin en yaygın belirtisi, etkilenen kemikte veya eklemde görülen şiddetli ağrıdır. Bu ağrı zamanla sürekli hale gelir ve hafif ağrı kesicilerle geçmez. Ağrı, gece veya fiziksel aktivite sırasında daha da kötüleşebilir. Diğer yaygın belirtiler arasında şunlar yer alır:

• Ağrı: Tümör bölgesinde hissedilen ağrı, kemik kanserinin en yaygın belirtisidir. Başlangıçta ağrı her zaman olmayabilir. Özellikle gece veya etkilenen kemiğin kullanılması durumunda, örneğin bacak kemiğindeki bir tümör için yürürken, ağrı daha da artabilir. Zamanla bu ağrı sürekli hale gelip, fiziksel aktivitelerle daha da kötüleşebilir. Bazen tümör, kemiği kıracak kadar zayıflatabilir ve bu da ani bir yoğun ağrıya neden olabilir.
• Yumru veya Şişlik: Bazı kemik tümörleri bölgede görülen bir şişlik veya yumruya yol açabilir. Ancak bu durum genellikle bölge ağrımaya başladıktan sonra ortaya çıkar. Boyun kemiklerindeki kanserler bazen boğazda yutma veya nefes alma zorluğuna neden olan bir yumruya neden olabilir.
• Kırıklar: Kemik kanseri, kemiği zayıflatabilir. Ancak çoğu durumda kemikler kırılmaz. Kemik tümörünün yanında veya içinde kırığı olan hastalar genellikle birkaç ay boyunca ağrılı bir kemiğinde ani bir şiddetli ağrı hissettiklerini bildirirler.

Bunların yanı sıra, omurga kemiklerinde bulunan kanser, omurilikten çıkan sinirlere baskı yaparak vücudun farklı bölgelerinde uyuşma ve karıncalanma ya da hatta güçsüzlük gibi semptomlara neden olabilir. Kemik kanseri, diğer birçok kanser türünde olduğu gibi kilo kaybı ve yorgunluğa yol açabilir; ancak kanser başka organlara yayıldığında farklı semptomlar da gözlemlenebilir. Örneğin, akciğerlere yayıldığında öksürük ve nefes almakta zorluk gibi belirtiler görülebilir.

Kemik kanseri yaygın değildir ve neden olduğu semptomlar, yaralanmalar veya artrit gibi diğer rahatsızlıklardan kaynaklanıyor olabilir. Yine de uzun süre devam eden veya kötüleşen semptomlarınız varsa, bir doktora giderek nedenini öğrenmek ve gerekiyorsa tedavi olmak önemlidir.

Kemik Kanseri Neden Olur?

Uzmanlar, kemik kanserinin kesin nedenlerini bilmiyorlar. Ancak kemik kanseri ile diğer bazı faktörler arasında bağlantılar kurulmuştur. En önemli etken, diğer kanser türlerinin tedavisi sırasında maruz kalınan radyasyon veya ilaçlardır. Bazı kemik kanserleri de genetik faktörler nedeniyle meydana gelmektedir.

Kemik Kanseri Türleri Nelerdir?

Kemiğin içinde gelişen kanserler birincil kemik kanserleri olarak adlandırılır. Diğer organlarda veya vücudun farklı bölgelerinde başlayan birçok tümör, kemiklere ve diğer alanlara yayılabilir; bu duruma ikincil veya metastatik kemik kanserleri denir. Meme, prostat ve akciğer tümörleri en sık kemiklere metastaz yapar. Birincil kemik kanseri türleri ise şunlardır:

• Osteosarkom: Kemik kanserinin en yaygın türü olan osteosarkom, yeni kemik dokusunun oluştuğu hücrelerde gelişir. Herhangi bir kemikte başlayabilir, ancak genellikle kol ve bacak gibi büyük kemiklerin uçlarında görülür.
• Ewing Sarkom: Bu kemik kanseri türü, ilk olarak tanımlayan doktorun ismiyle anılır ve benzer özelliklere sahip birçok farklı tümörü içerir. Bu tümörler kemiklerde ve çevresindeki yumuşak dokularda gelişebilir. Ewing sarkomu en sık kalçalarda, kaburgalarda ve kürek kemiklerinde ya da bacaklar gibi uzun kemiklerde gözlemlenir.
• Kondrosarkom: Kıkırdak dokusundan kaynaklanır. Kıkırdak dokusu, kemikler ve eklemler arasında hareketi sağlayan yumuşak bir bağ dokusudur. Bu kanser genellikle kol, bacak veya pelvis kemiklerinde meydana gelir. Osteosarkom ve Ewing sarkomundan farklı olarak, kondrosarkom genellikle yetişkinlerde daha sık görülür.
• Kordoma: Bu nadir tümör, omurun kemiklerinde başlar. Kondrosarkom gibi, kordoma da genellikle yaşlı yetişkinlerde görülür ve erkeklerin bu tür kemik kanserini geliştirme olasılığı kadınlardan daha fazladır.

Kemik Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Kemik kanserini teşhis etmek için doktorlar öncelikle kemikleri incelerler. Bunun için X-ışınlarından faydalanırlar. Manyetik rezonans görüntüleme (MRI) ve BT (bilgisayarlı tomografi) taramaları, kemiklerin etrafındaki alanların daha detaylı görüntülerini sağlar. Tanıyı kesinleştirmek amacıyla doktor, mikroskop altında incelenmek üzere kemikten küçük bir doku parçası alarak biyopsi yapabilir. Biyopsi, kanserin nerede oluştuğu gibi belirli bilgiler sunar. Bu veriler, hangi tedavi yöntemlerinin etkili olacağını belirlemekte yardımcıdır.

Kemik Kanseri Tedavisi

Kemik kanseri tedavisi, kanser türüne, yayılıp yayılmadığına ve yayıldığı bölgelere bağlı olarak değişir. Kemik kanseri tanısı almış kişiler, durumu tedavi etmek için çeşitli uzmanlık alanlarında doktorlardan oluşan bir ekiple çalışır. Bu ekipte kanser konusunda uzman onkologlar ile ortopedi cerrahları yer alır.

Tedavi genellikle farklı yaklaşımların kombinasyonunu içerir. Tedavi yönteminin türü ve süresi, kemik kanseri türü, tümör büyüklüğü ve vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığı gibi birçok faktöre bağlıdır. En bilinen yöntemlerden biri ameliyattır. Ameliyatla cerrah, tümörü sağlıklı doku ile ayırır. Ayrıca etkilenen kemiklerin gerçek veya yapay kemik greftleriyle onarımını veya yeniden inşasını gerçekleştirebilir. Bazen tüm bir uzvun çıkarılması gerekebilir; bu durumda yapay bir uzuv kullanılabilir. Ayrıca, tüm kanser hücreleri ilk seferde çıkarılmamışsa, tekrar ameliyat yapılması da gerekebilir. Radyasyon tedavisi, tercih edilen diğer yöntemler arasındadır. Bu tedavi, tümörleri yüksek dozda X-ışınlarıyla küçültmeyi amaçlar. Doktorlar genellikle tümörü küçültmek için ameliyattan önce radyasyon uygulayarak, daha az doku almak durumunda kalırlar. Kemoterapi de kemik kanseri tedavisinde sıkça kullanılan yöntemlerdendir. Bu tedavi türü, ilaç yardımıyla vücuttaki kanser hücrelerini yok eder. Tedavi genellikle hap olarak ya da damara enjekte edilerek uygulanır.