Sağlıklı Beslenme

Nazofarenks Kanseri Nedir? Belirtileri Nelerdir?


Nazofarenks kanseri, burun arkasında ve boğazın üst bölümünde yer alan nazofarenks adı verilen alandan kaynaklanan bir kanser türüdür. Bu bölge, burun ve ağzı akciğerlere bağlayan solunum yolu boyunca bulunur. Bu nedenle, bu hastalık baş-boyun kanserleri arasında özel bir konuma sahiptir. Nazofarenks kanseri genellikle yavaş ilerleyen bir hastalık olmasına rağmen, erken evrelerde belirti vermeyebilir. Bu durum teşhisin gecikmesine neden olabilir.

Nazofarenks Kanseri Nedir?

Nazofarenks kanseri, baş ve boyun bölgesinde nadir görülen bir kanser türüdür ve burun boşluğunun arka kısmı ile boğazın üst bölümünde yer alan nazofarenkste gelişir. Bu alan, burunu akciğerlere ve yemek borusuna bağlayan geçiş yolunun bir parçasıdır. Bu kanser türü, nazofarenks bölgesindeki hücrelerin anormal şekilde büyümesiyle meydana gelir. Kanserin ilerlemesi çevresel faktörler, genetik yatkınlık ve Epstein-Barr virüsü (EBV) gibi bazı enfeksiyonlarla ilişkilidir. Hastalık ilerledikçe, tümör çevre dokulara ve lenf düğümlerine yayılabilir. Belirtileri arasında burun tıkanıklığı, işitme kaybı ve boyundaki şişlik gibi semptomlar bulunmaktadır.

Nazofarenks Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Başlangıçta belirgin semptomlar gösteremeyen nazofarenks kanseri, hastalığın ilerlemesiyle birlikte çeşitli belirtilerle kendini gösterebilir. Bu kanser türü, burun boşluğu, kulak ve boyundaki lenf düğümlerini etkileyerek ağrı, baskı hissi veya işlev kayıplarına neden olabilir. Özellikle boyunda ağrısız şişlik, burundan kanama, tek taraflı işitme kaybı veya kulakta dolgunluk hissi gibi yaygın belirtiler görülebilir. Bu semptomlar diğer solunum yolu hastalıklarıyla karışabileceğinden, belirtilerin sürekli ve ilerleyici durumda olması önemlidir. Nazofarenks kanseri belirtileri şöyle sıralanabilir:

  • Boyunda Ağrısız Şişlik: Nazofarenks kanseri genellikle boyundaki lenf düğümlerine yayılır ve burada ağrısız şişlik oluşturur. Bu şişlik giderek büyüyebilir.
  • Burun Tıkanıklığı ve Kanama: Sürekli burun tıkanıklığı, burun akıntısı veya burundan kan gelmesi yaygın belirtilerdir. Özellikle tek taraflı tıkanıklık dikkati çeker.
  • Kulakta Dolgunluk ve İşitme Kaybı: Tümör, östaki borusuna baskı yaparak kulakta dolgunluk, uğultu veya işitme kaybına neden olabilir. Bu durum genellikle tek taraflı olarak hissedilir.
  • Baş Ağrısı: Bu kanser türü baş ağrısına yol açabilir. Ağrılar tümörün baskı yaptığı sinirler ve çevresindeki yapılar nedeniyle ortaya çıkar.
  • Boğaz Ağrısı ve Yutma Güçlüğü: Kanserin boğaza yayılması, yutkunma esnasında ağrı veya zorluk yaşanmasına neden olabilir.
  • Yüzde Uyuşma veya Kas Zayıflığı: İleri evrede sinirlere baskı yaptığı için yüz bölgesinde uyuşma veya zayıflık gibi belirtiler görülebilir.
  • Görme Bozuklukları: Tümör göz sinirlerine yakınsa, görmede bulanıklık veya hareket kısıtlanması yaşanabilir.

Nazofarenks Kanseri Neden Olur?

Aile öyküsünde nazofarenks kanseri bulunan bireylerde hastalığın görülme riski daha fazladır. Bazı genetik varyasyonların bu tür kanserlere yatkınlık sağladığı düşünülmektedir. Özellikle baş-boyun kanserleriyle ilgili genetik faktörler, bu bölgede hücrelerin kontrolsüz büyümesine yol açarak kanser gelişimini tetikleyebilir. Ayrıca, Epstein-Barr virüsü (EBV) enfeksiyonu da nazofarenks kanserinin gelişiminde önemli bir rol oynar. EBV, birçok insanda enfeksiyona yol açan yaygın bir virüstür ve bazı durumlarda, bağışıklık sistemi zayıflamış bireylerde aktif hale geçerek hücrelerde genetik değişiklikler oluşturabilir. Bu değişiklikler hücrelerin kontrolsüz büyümesine sebep olarak kanser gelişimini tetikler. EBV’nin nazofarenks kanserinde özellikle lenf dokularını etkileyerek kanser hücrelerinin oluşumuna katkıda bulunduğu gözlemlenmiştir. Hava kirliliği ve toksik kimyasallar gibi çevresel faktörler de bu kanserin gelişimine zemin hazırlayabilir.

Nazofarenks Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Tıbbi öykünün alınması ve hastanın belirtilerinin değerlendirilmesi ile başlar. Doktor, belirtileri doğru bir şekilde değerlendirmek için fiziksel muayene yapar. Eğer boyunda ağrısız bir şişlik, burun tıkanıklığı veya kulakta dolgunluk gibi şikayetler varsa, doktor daha detaylı bir inceleme başlatır. Bu aşamada, nazofarenks bölgesinin detaylı görünümü için endoskopi adı verilen bir yöntem kullanılır. Burundan ince bir kamera ile girilerek bu alanın görüntülenmesi sağlanır. Elde edilen görüntüler, kanserin varlığına dair belirti gösteren kitleleri veya anormal dokuları tespit etmeye yardımcı olur.

Endoskopi veya muayene sırasında anormal bir doku tespit edilirse, kesin teşhis için biyopsi yapılır. Biyopsi işlemi, şüpheli bir bölgeden küçük bir doku örneği alınarak mikroskop altında incelenmesini sağlar. Bu inceleme, kanserli hücrelerin varlığını veya kanser türünü doğrular. Ayrıca, nazofarenks kanserinin yayılımını değerlendirmek için ek görüntüleme testleri yapılır. Bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MR) ve pozitron emisyon tomografisi (PET) gibi yöntemler, kanserin boyutunu ve çevresindeki dokulara etkisini belirlemede kullanılır.

Nazofarenks Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Nazofarenks kanseri genellikle diğer baş-boyun kanserlerinden farklı bir tedavi yaklaşımı gerektirir. Bu kanser türünde ana tedavi yöntemleri radyoterapi, kemoterapi ve cerrahidir. Özellikle erken evrelerde radyoterapi etkili bir tedavi seçeneği olarak öne çıkar; bu kanser türü radyasyona duyarlıdır ve genellikle iyi yanıt verir. Nazofarenks kanseri için tedavi yöntemleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

  • Radyoterapi: Yüksek enerjili ışınlar kullanarak kanser hücrelerini hedef alır ve yok eder. Nazofarenks kanserinde genellikle ilk tedavi seçeneği olarak uygulanır. Tümörü küçültmek ve çevresinde yayılmayı önlemek amacıyla gerçekleştirilir.
  • Kemoterapi: İleri evre nazofarenks kanserlerinde veya kanserin vücudun diğer bölgelerine yayıldığı durumlarda önemli bir tedavi seçeneğidir. Kanser hücrelerini öldüren veya büyümelerini engelleyen ilaçlar kullanılarak yapılır. Radyoterapi ile birlikte veya tek başına uygulanabilir. Kemoradyoterapi kombinasyonu, özellikle ileri evre hastalarda tedavi etkinliğini artırmaktadır ve metastatik vakalarda hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için de yaygın olarak tercih edilmektedir.
  • Cerrahi Tedavi: Nazofarenks kanserinde cerrahi yöntemler daha az tercih edilen bir seçenek olabilir. Ancak radyoterapi ve kemoterapiye yanıt vermeyen küçük, lokalize tümörlerde veya lenf düğümlerine yayılım gösteren durumlarda cerrahi müdahale uygulanabilir. Cerrahinin amacı kanserli dokunun tamamen ortadan kaldırılması ve lenf düğümlerine yayılmış hücrelerin temizlenmesidir. Cerrahi genellikle boyundaki lenf düğümlerinde tümör varlığında uygulanır ve bu durumda boyun diseksiyonu adı verilen özel bir işlem gerçekleştirilir.

Nazofarenks kanseri tedavi sürecinde, hastaların yaşam kalitelerini korumak ve tedaviye uyumlarını artırmak amacıyla destekleyici tedavilere ihtiyaç duyulabilir. Ağrı yönetimi, beslenme desteği ve fiziksel rehabilitasyon gibi tedavi yöntemleri hastaların yaşam kalitesini artırarak önemli katkılarda bulunur. Ayrıca tedavi sürecinde oluşabilecek yan etkilerin yönetimi de gereklidir. Tedavi sonrasında hastaların düzenli kontrolleri, kanserin yeniden oluşma riskinin izlenmesi açısından büyük önem taşımaktadır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir