Kalsiyum eksikliğinin vücuttaki etkileri nelerdir?
Günümüzde kandaki kalsiyum düzeyi laboratuvar testleri ile hızlı ve kolay bir şekilde ölçülebilmektedir. Kandaki kalsiyum düzeyinin düşük olması durumuna hipokalsemi yani kalsiyum eksikliği denir.
Uzun süreli kalsiyum eksikliği dişlerde değişikliklere, kataraktlara, beyinde değişikliklere ve kemiklerin kırılgan hale gelmesine neden olan osteoporoza yol açabilir .
Kalsiyum eksikliğinin erken belirtileri olmayabilir. Genellikle hafiftir, ancak tedavi edilmezse yaşamı tehdit edebilir.
Bu yazıda, kalsiyum eksikliği hastalığının belirtilerini, nasıl önleneceğini veya tedavi edileceğini anlatacağız.
Semptomlar neler?
Kalsiyum vücutta birçok işlev için gereklidir, bu nedenle kalsiyum eksikliğinin kaslar, kemikler ve dişlerin yanı sıra zihinsel sağlık üzerinde de etkileri olabilir.
Kalsiyum eksikliğinin sebebi yiyeceklerle kalsiyum alımının yetersiz olması ise sıklıkla erken belirtileri görülmez. Uzun vadede kişi düşük kemik yoğunluğu yaşayabilir ve tedavi olmaz ise osteoporoza veya kırılgan kemiklere yol açabilir.
Bununla birlikte, kalsiyum eksikliği genellikle beslenme yetersizliğinden değil, böbrek yetmezliği, midenin çıkarılması veya diüretikler gibi bazı ilaçların kullanımı gibi durumlardan kaynaklanır.
Kalsiyum eksikliğinin belirtileri
Kas problemleri
Kalsiyum eksikliği olan bir kişide görülebilen kas sorunları:
- Kas ağrıları, kramplar ve spazmlar
- Yürürken veya hareketle uyluk ve kollarda ağrı
- Ellerde, kollarda, bacaklarda veya ağız çevresinde uyuşma ve karıncalanma
Bu semptomlar arada gelip gidebilir, ancak aktivite ile azalmazlar.
Daha ciddi bir eksiklik durumunda kasılmalar, kalp düzensizlikleri hatta ölüm görülebilir.
Aşırı yorgunluk
Kalsiyum düzeyinin düşük olması enerjinizi düşük olmasına ve genel bir halsizlikle beraber aşırı yorgunluğa yol açabilir.
Ayrıca uykusuzluğa da yol açabilir .
Kalsiyum eksikliği ile ilişkili yorgunluk, baş dönmesi, odak eksikliği, unutkanlık ve kafa karışıklığı ile karakterize edilen beyin sisini de içerebilir.
Tırnak ve cilt belirtileri
Kalıcı bir kalsiyum eksikliğinde ciltte bazı sorunlar ortaya çıkabilir:
- Kuru cilt
- Kuru veya kırılgan tırnaklar
- Saçların yamalar halinde dökülmesine neden olan alopesi
- Kaşıntılı ve kuru lekelere yol açan egzama
- Sedef hastalığı
Osteopeni ve osteoporoz
Kemikler kalsiyumu iyi düzeyde depolar. Ancak, kalsiyum seviyeleri düşük olduğunda, vücut kemiklerde depolanan kalsiyumu kullanır ve bu da onları zayıf ve kırılgan olmaya eğilimli hale getirir.
Kalsiyum eksikliğinin sürmesiyle birlikte zamanla, kemiklerdeki mineral yoğunluğunun azaldığı osteopeni ortaya çıkar ve kemiklerin incelmesine ve kırılmalara karşı savunmasız kalmasına neden olan osteoporoza (kemik erimesi) yol açabilir.
Bu aynı zamanda ağrılara ve duruşla ilgili sorunlara yol açabilir .
Şiddetli PMS
Düşük kalsiyum seviyeleri kadınlarda adet dönemi öncesinde şiddetli ağrılara neden olabilir. Bazı araştırmalar D vitamini ve kalsiyum düzeylerinin PMS semptomlarına katkıda bulunabileceği sonucuna vardılar
Diş problemleri
Vücutta ciddi bir kalsiyum yetersizliği olursa ihtiyacını dişler gibi kaynaklardan çeker. Bu, aşağıdaki diş sorunlarına yol açabilir:
- Diş çürüğü
- Zayıf ve kırılgan dişler
- Diş etlerinin tahriş olmasıo
- Zayıflayan diş kökleri
Ayrıca, bir bebekte kalsiyum eksikliği diş gelişimini bozabilir.
Depresyon
Bazı araştırmalar, kalsiyum eksikliğinin depresyon dahil duygu durum bozuklukları ile bağlantılı olabileceğini öne sürse de bunu doğrulamak için daha fazla araştırma yapılmasına ihtiyaç vardır.
Bir doktora ne zaman başvurulur
Kalsiyum eksikliği belirtileri yaşayan herkes bir doktorla görüşmelidir. Böylece testler isteyebilir ve kandaki kalsiyum seviyelerini kontrol edebilirler.
Hipokalsemi veya kalsiyum eksikliği kandaki kalsiyum konsantrasyonlarının desilitre başına 8,8 miligramın altında olması olarak tanımlanır.
Erişkin kişilerin günlük kalsiyum ihtiyacı 1.000 mg’dır.
Ancak daha yaşlı yetişkinlerin daha fazlasına ihtiyacı vardır ve günde 1.200 mg kalsiyum tüketmelidir.
Kalsiyum eksikliği hastalığı yaygın mıdır? Kimlerde görülebilir?
Yüksek risk taşıyan gruplar:
- Menopoz sonrası insanlar
- Adet görmeyen kadınlar (Amenore)
- Laktoz intoleransı olan kişiler
- Vejetaryen veya vegan beslenenler
2015 yılında yayınlanan tahminlere göre dünya çapında 3.5 milyar insan, kalsiyumdan fakir beslendiği için kalsiyum eksikliği riski altındadır.
Kalsiyum eksikliği nasıl tedavi edilir?
Kalsiyum eksikliğini tedavi etmenin ya da önlemenin en kolay yolu öğünlere daha fazla kalsiyum eklemektir.
Kalsiyum açısından zengin bazı gıdalar şunlardır:
- Süt, peynir ve yoğurt gibi süt ürünleri
- Fasulye
- İncir
- Brokoli
- Soya sütü
- Ispanak
- Güçlendirilmiş tahıllar
- Badem, fındık ve susam tohumları
Kalsiyum ilaçları kullanmadan önce mutlaka bir doktorla görüşün. Çünkü hiperkalsemi adı verilen kalsiyum fazlalığı sonucunda kalp damar hastalıkları ve böbrek taşı oluşumu gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Kalsiyum eksikliği şiddetli olduğunda veya ilaç ve beslenme ayarlamaları yeterli sonuç almadığında, doktor kalsiyum enjeksiyonları reçete edebilir.
Özetle
Kalsiyum eksikliği dengesiz beslenmeden, sağlık sorunlarından veya tıbbi tedavilerden kaynaklanabilir.
En iyi çözüm öğünlerin daha fazla kalsiyum içermesidir. Bu mümkün olmadığında, doktor oral tabletler veya enjeksiyonlar şeklinde takviyeler önerebilir.
Tedavi gören kişilerin çoğunluğu, birkaç hafta iyileşme gösterir ve semptomları azalır.