Çavdarın Faydaları ve Zararları: Ekmeği Nasıl Yapılır?

Çavdar, ekmek yapımında ve hayvan yemi olarak yararlanılan son derece besleyici bir tahıldır. B vitaminleri bakımından zengin olan çavdar, iyi de bir lif kaynağıdır. Sindirim sistemini destekler ve kabızlığın önüne geçer. Ayrıca, kalp damar hastalıkları, diyabet ve kansere karşı koruyucudur. Çavdarın sağlık üzerindeki faydalarıyla ilgili pek çok bilimsel çalışma mevcuttur. Düşük kalorili olması, zayıflama sürecine destek olur. Glüten içeren bir besin olması nedeniyle, çölyak hastaları ve glütensiz diyet uygulayanların çavdardan uzak durması önerilir.

Çavdar nedir?

Çavdar, buğdaygiller familyasından bir tahıl türüdür. Genellikle ekmek yapımında ve hayvan yemi olarak kullanılır. Arpaya benzer görünümü olan bu sağlıklı tahıl, soğuk ve kuru iklimlerde yetişir. Ekmekten viski yapımına kadar birçok alanda kullanılır. Düşük kaloriye sahip olması, zayıflamak isteyenler için ideal bir besin kaynağıdır. Antioksidan bakımından zengin olan çavdar, iyi bir lif ve vitamin kaynağıdır. Diyabet, yüksek tansiyon ve prostat kanseri gibi birçok hastalığın gelişimini engelleyebilir. (1)

Lifli besinlerin sağlığa faydaları ve en çok lif içeren gıdalar

Çavdar da hangi vitaminler var?

Antioksidan açısından zengin olan çavdar, güçlü bir B vitamini kaynağıdır. B1, B2, B3, B5, B6 ve B9 vitaminlerinin yanı sıra E vitamini de içerir. Ayrıca, insan sağlığı açısından faydalı olan kalsiyum, demir, bakır, magnezyum ve fosfor gibi mineralleri de barındırmaktadır.

Çavdarın besin değeri

Kalorisi düşük ve besleyici özellikleri yüksek olan çavdar, harika bir lif kaynağıdır. Günlük lif ihtiyacınızı önemli ölçüde karşılayabilir. Ayrıca, protein, karbonhidrat ve sağlıklı yağlar da içermektedir. 1 dilim çavdar ekmeği yaklaşık 83 kalori içermektedir. (2)

Çavdar neye iyi gelir?

Çavdar ekmeği sindirime iyi gelir mi?

Yüksek lif içeriği sayesinde çavdar, sindirim sistemi için oldukça faydalıdır. Gaz sorununu önemli oranda azaltabilir. Mide ağrısı ve krampları hafifletme özelliği vardır. Aynı zamanda kabızlık, ülser, safra kesesi taşları ve kolon kanseri gibi ciddi hastalıklardan korunmaya yardımcı olabilir.

Antioksidan nedir, ne işe yarar? Hangi besinlerde bulunur?

Çavdar ekmeği ve safra kesesi taşı

Düzenli çavdar tüketimi, safra hastalıklarını önlemeye yardımcı olur. Safra kesesi taşlarının oluşumunu engellemektedir. Yüksek lif içeriği sayesinde safra asitlerinin düşürülmesine yardımcı olur.

Çavdar ekmeği iltihabı önler

Çavdar gibi lif ve antioksidan açısından zengin besinler, iltihaplanmaya karşı faydalıdır. Bazı araştırmalar, çavdar tüketiminin metabolik sendrom ve iltihabı azalttığını göstermektedir. (3)

Çavdar kanserden korur mu?

Çavdarda bulunan lif ve antioksidanlar, kanser riskini azaltma potansiyeline sahiptir. İçerisindeki folik asit ve ligamanlar, meme kanseri gibi kanser türleri için tetikleyici faktörleri azaltabilir. Aynı zamanda bazı çalışmalar, çavdarın kolorektal kanser, prostat kanseri ve kolon kanserine yakalanma riskini de önemli ölçüde düşürdüğünü göstermektedir. (4)

Çavdar yüksek tansiyona iyi gelir mi?

Magnezyum açısından zengin olan çavdar, kan basıncını düşürmeye yardımcı olacak önemli bir besindir. Damar sertliği riskini azaltarak, kanın damarlar içerisinde daha rahat dolaşmasını sağlar. Böylelikle kalp krizi ve felç riskini azaltabilir. Ayrıca içerdiği potasyum sayesinde kandaki fazla sodyumun atılmasına yardımcı olur.

Çavdar ekmeğinin diyabete faydaları

Çavdar, yüksek lif içeriği nedeniyle diğer tahıllara göre daha düşük bir glisemik indekse sahiptir. Diyabet hastaları, çavdar tüketerek kan şekerlerini dengeleyebilir. Çavdardaki çözünür lif, tip 2 diyabet riskini önemli ölçüde azaltma potansiyeline sahiptir. (5)

İltihaba neden olan besinler! İltihap kurutan şifalı bitkiler ve kürler

Çavdar ekmeği bağırsakları çalıştırır mı?

Zengin lif içeriği nedeniyle çavdar, sindirim sağlığını iyileştirmek için mükemmel bir besindir. Bağırsak aktivitelerini düzenleyerek kabızlık sorununa çare sunar. Aynı zamanda iyi bir prebiyotik kaynağıdır ve bağırsak dostu bakteri seviyelerini artmasına katkı sağlar.

Çavdar zayıflatır mı?

Zayıflama döneminde çavdar tüketimi, buğday veya arpadan daha avantajlıdır. Besin içeriğinin zengin olması, metabolizmayı hızlandırabilir. Yüksek lif içeriği sayesinde tokluk hissi yaratarak uzun süre açlık hissetmenizi engeller. Düşük kalorisi ile bu tahılı diyetinize güvenle ekleyebilirsiniz. Diyetisyenler, obezite sorunuyla karşılaşan bireylere beyaz ekmek yerine tam tahıllı çavdar ekmeği tercih etmelerini önermektedir.

Çavdar ekmeği zayıflatır mı?

Çavdar ekmeği, beyaz ekmeğe göre 4 kat daha fazla lif ve %20 daha az kalori içerir. Özellikle kahvaltıda tüketildiğinde tokluk hissini artırarak iştahı kontrol altına almaya yardımcı olur. Araştırmalar, çavdar ekmeğinin 8 saate kadar doygunluk sağladığını göstermektedir. Bu nedenle vücut yağının azalmasına da yardımcı olabilir. (6)

Çavdar diyeti nasıl yapılır?

Çavdar, diyet için mükemmel bir seçenek sunar. Günlük beslenme planınıza kolaylıkla dahil edilebilir. Yulaf ezmesi yapar gibi çavdar gevreği hazırlamak mümkündür. Lapa şeklinde sade bir şekilde ya da lapa içine fındık, badem, çilek gibi sağlıklı katkılar ekleyebilirsiniz. Ayrıca kurabiye ve bisküvi yapımında çavdar kullanarak lezzetli atıştırmalıklar hazırlayabilirsiniz.

Yulaf nedir, nasıl tüketilmelidir? Yulafın faydaları nelerdir?

Çavdar nasıl tüketilmeli?

Çavdar nasıl yenirse faydalı olur?

Çavdar, çorbalarda, tatlılarda ve yemeklerde kullanılabilir. Kurabiye, bisküvi, kek ve pasta yapımında çavdar unu tercih edilebilir. Çavdar unu, 6 aydan büyük bebeklerin günlük yiyeceklerine az miktarda eklenebilir. Çiğ olarak tüketilecekse pişirilmesi önerilir; aksi halde mide rahatsızlıklarına yol açabilir.

Çavdar çiğ yenir mi?

Çavdar, pişirildiği gibi çiğ olarak da tüketilebilir. Bir süre suda bekletilerek yumuşatılabilir. Dahası, daha iyi sindirilmesi için 8-14 saat su içinde bekletilip 1-1.5 gün filizlendirmek de mümkündür. Ancak hassas bir mideye sahipseniz, çiğ tahıllar mide sorunlarına neden olabilir.

Çavdar ekmeği nasıl yapılır?

Hazırlanışı: Mayayı, tuzu, çavdar ununu, buğday ununu ve suyu bir kapta bir araya getirerek pürüzsüz bir kıvama gelene dek yoğurun (Çavdar unu oldukça kuru olabilir; hamur çok kuru görünüyorsa ek su ekleyebilirsiniz). Hamuru hafif yağlanmış bir kaba yerleştirip üzerini streç film ile kapatın ve 1-2 saat kadar mayalanmasını bekleyin. Ardından hamuru pürüzsüz bir ekmek biçimine getirin (bu aşamada kimyon tohumu ekleyebilirsiniz), yağlanmış bir ekmek kalıbına koyun, üzerini streçle kapatın ve tekrar kabarana kadar 1-2 saat bekletin. Fırını 220 °C’de önceden ısıtın. Ekmeğin üzerine bıçakla birkaç yatay kesik atın ve 30 dakika pişirin. Servis etmeden önce 20 dakika bekletin.

Karbonhidrat nedir? Hangi besinlerde bulunur? Faydaları ve zararları

Çavdar ekmeği sağlıklı mı?

Çavdar ekmeği, diğer ekmek çeşitlerine göre daha sağlıklıdır. Lif oranı ve besin değeri oldukça yüksektir. B vitamini bakımından zengindir. Kilo kontrolü sağlamak, kan şekerini dengelemek, kalp ve sindirim sağlığını desteklemek gibi pek çok sağlık yararı vardır. Çavdar ekmeğini evde kendiniz de kolaylıkla yapabilirsiniz.

Çavdar gluten içerir mi?

Çavdar, glüten içeren bir besindir. Glütene karşı duyarlılığınız varsa bu tahılı tüketmemeniz önerilir.

Çavdarın zararları

Glüten ve lif içeriği, bazı bireylerde şişkinlik yapabilir. Aşırı tüketim durumunda çavdar ekmeği, diğer ekmek türleri gibi kiloya neden olabilir. Kalori dengesini sağlamada bir diyetisyenden yardım almak önemlidir.

Gluten nedir? Hangi besinlerde bulunur? Zararları ve alerjisi

Çavdar fazla yenirse ne olur?

Lif ve glüten açısından zengin olan çavdar, bu bileşenlere duyarlılığı olan kişilerde şişkinlik yaratabilir. Aşırı tüketimi demir emilimini azaltabilir. Ayrıca lezzetini arttırmak için eklenen suni şekerler, diyetinize fazladan kalori ekleyebilir.