Teff Tohumu Nedir ve Faydaları Nelerdir?
Teff tohumu, yüksek besin değerleri ile bilinen ve Etiyopya’ya özgü bir tahıla ait olan bir tohumdur. Besleyici özellikleri ile dikkat çeken teff tohumu, özellikle gluten içermemesi sayesinde birçok diyet Listesi için vazgeçilmez bir gıda haline gelmiştir. Amharca’da “kayıp” anlamına gelen bir kelimeden türediği düşünülmektedir. Yüzyıllardır besin kaynağı olarak kullanılan bu tahıl, yıllık bir ot çeşidinden elde edilir ve 1 mm’den daha küçük tanelere sahiptir. Teff tohumu, tropikal ve ılıman iklimlere uygun bir üründür.
Teff Tohumu Nedir?
Teff tohumu, zengin besin değerleriyle dikkat çeken gluten-free bir tahıl tohumudur ve genellikle taf ve khakshir olarak adlandırılır. Teff tohumu çeşitleri genellikle üç ana gruba ayrılır.
Beyaz, kahverengi ve kırmızı renklerde bulunan bu tohumlar, içerik bakımından farklılık gösterir. Teff tohumu, yüksek sıcaklıkta yetişebilme özelliği ile tarih boyunca kıtlık durumlarına karşı çözüm sunmuştur. Günümüzde ise tadı ve sağlık yararları nedeniyle tercih edilmektedir.
Küçük bir çim tohumu olarak tanımlanan teff, hafif cevizsi bir tat sunar. Günümüzde ekmek, gevrekler ve makarna gibi katı gıdaların yapımında kullanılan bu tohum, yüksek besin değerine sahiptir. Bu özellikleriyle sağlıklı tohumlar arasında yer almakta ve glutensiz olması sebebiyle ideal bir gıda alternatifi olarak kabul edilmektedir.
Teff Tohumu Faydaları Nelerdir?
Teff tohumunun en belirgin özelliği, gluten içermemesi ve demir açısından zengin olmasıdır. Sindirim sistemine destek olur, bağışıklık sistemini güçlendirir ve kan şekerini dengeleyebilir.
Tarihi 3.000 yıl öncesine kadar uzanan teff tohumu, Kuzey Etiyopya’da yetiştirilmeye başlanmıştır. Taneli yapısıyla mutfakta yaygın olarak tercih edilen bir gıda olmuştur. Son zamanlarda pek çok kişi tarafından diyetlerin temel bir bileşeni haline gelmiştir. Kan dolaşımını, metabolizmayı ve hücre onarımını destekleyen faydaları ile diğer alternatiflerini geride bırakır.
Teff tohumunun yararlarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Teff tohumu gluten içermez
- Demir açısından zengindir
- Sindirim sağlığına fayda sağlar
- Bağışıklık sistemini destekler
- Kan şekerini kontrol edebilir
- Açlık hissini azaltır
- Çok yönlü bir besin kaynağıdır
Gluten içermez
Gluten içermeyen bir tohum olan teff, özellikle çölyak hastaları için uygun bir gıda seçeneğidir. Gluten intoleransı yaşayanlar için de kullanılabilir. Bu sayede şişkinlik, karın ağrısı, gaz ve kabızlık gibi sindirim sorunlarını azaltma potansiyeline sahiptir.
Yüksek demir oranına sahiptir
Demir eksikliği, beyin ve vücut işlevlerinde bozulmalara ve sürekli yorgunluk hissine yol açabilir. Demir açısından zengin olan teff, anemiye karşı koruma sağlar ve vücuda dayanıklılık kazandırır.
Daha iyi sindirim sağlar
Lif bakımından zengin olan teff, tüketilen gıdaların sindirilmesine yardımcı olur. 1 fincan pişmiş teffte 7 gram diyet lifi bulunur, bu da hazmı kolaylaştırır. Aynı zamanda bağırsak hareketlerini düzenler ve sindirim sağlığını iyileştirir.
Bağışıklık sistemini destekler
Teff tohumu, birçok tahıl türünden farklı olarak C vitamini içerir ve bağışıklık sistemine fayda sağlar. B vitamini, protein, mineral ve demir gibi bileşenler içerdiği için genel vücut sağlığına yardımcı olur. Ayrıca teff tohumu çayı, kilo verme sürecine destek olurken bağışıklığı güçlendirir.
Kan şekerini kontrol altına alabilir
Düşük glisemik indekse sahip teff tohumu, kan şekerindeki ani dalgalanmaları önleyerek enerji seviyesini dengeler. Ayrıca manganez miktarını etkili bir şekilde yükselttiği bilinir. Glikoz toleransını artıran ve kan şekeri seviyesini dengeleyen özellikleriyle diyabet hastaları için ideal bir gıda kaynağıdır.
Açlık hissini bastırır ve geciktirir
Teff tohumunun en değerli faydalarından biri de uzun süre tokluk sağlamasıdır. Yüksek protein içeriği, açlık hissini geciktirir. Bu durum, iştahı dengelemeye ve kilo kontrolüne yardımcı olur, böylece kilo vermek veya formda kalmak isteyenler için mükemmel bir gıda kaynağı haline gelir.
Çok yönlü bir besin kaynağıdır
Teff tohumunun çeşitli kullanım alanları, onu tercih edilir kılan nedenler arasında yer almaktadır. Sağlıklı beslenmeye özen gösterenler tarafından tercih edilen bu gıda, Etiyopya’nın meşhur ekşi mayalı ekmeği injera yapımında kullanılır. Pişirme yöntemleri açısından kinoaya benzeyen bu gıda, zengin tahıl tabaklarına eklenebilir. Günümüzde ise genellikle un, çay ve toz formlarında tüketilmektedir.
Sürdürülebilir bir besin alternatifidir
Çevre dostu bir besin kaynağı olan teff tohumu, zorlu iklim koşullarına karşı gösterdiği yüksek adaptasyon kabiliyeti ile dikkat çeker. Zararlı böceklere karşı da dayanıklı olduğu için gübre veya pestisit kullanılmadan yetiştirilebilir. Bu yönüyle çevreye zarar vermeden üretilip tüketilen mükemmel bir gıda alternatifi sunar.
Teff Tohumu Nasıl Kullanılır?
Teff tohumu, yıllardır çeşitli besinlerin yapımında kullanılan doğal bir gıdadır. Etiyopya mutfağında yer alan süngerimsi ekmek türü injera’nın yapımında yaygın olarak kullanılır. Hafif cevizimsi bir tadı olmasına rağmen, diğer tohumlardan farklı tarifler ortaya koyma potansiyeline sahiptir. Glutensiz ve yüksek lif taşıdığı için pek çok sağlıklı tarifte tercih edilir.
Teff tohumunun kullanım alanları şu şekildedir:
- Teff unu olarak kullanılabilir; glütensiz ve lif açısından zengin ekmekler yapımında tercih edilir. Unuyla sağlıklı pancake, krep, kek ve kurabiye tarifleri hazırlanabilir.
- Haşlanarak veya doğrudan salatalara eklenebilir.
- Yoğurt ve smoothielere eklenerek sağlıklı atıştırmalıklar hazırlanabilir; üzerine meyve ve kuru yemişlerle zenginleştirilerek doyurucu bir ara öğün yaratılabilir.
- Teff tozu, yüksek protein içeriği ile çay ve diğer sıvı içeceklere eklenebilir. Ayrıca salata, çorba veya tatlılara pişirmeden eklenmesi de mümkündür.
- Lezzetli ekmek çeşitlerinde kullanılmasının yanı sıra kahvaltılık gevrek, granola ve atıştırmalık barlarda da yer alabilir.
- Teff tohumu çayı en yaygın kullanılan formudur ve genellikle hazır olarak satılır; sıcak suyla karıştırılarak içilir.
- Yaratıcı tariflerde, eşsiz lezzetler ortaya çıkarması amacıyla kullanılabilir.
- Vegan et alternatiflerinde besleyici bir malzeme olarak kullanılması önerilmektedir.
- Kraker, dip sos, kurabiye ve lapa gibi sağlıklı atıştırmalıklarda da kullanılabilir.
Teff Tohumu Besin Değerleri
100 gram teff tohumunda toplamda 366 kalori, 12.2 gram protein bulunmaktadır. Yağ oranı düşük olup, 3.7 gram yağ ve 70.7 gram karbonhidrat içermektedir. Ayrıca 12.2 gram lif barındırır ve günlük demir ihtiyacının %37’sini karşılar. Aynı zamanda kalsiyumun %11’ini karşılayarak ideal bir mineral kaynağıdır.
100 gram teff tohumunda yaklaşık olarak 47 mg sodyum, 401 mg potasyum, 378 mg fosfor ve 5.8 mg demir bulunur. Ayrıca 2.00 mg çinko içermektedir.
Teff Tohumu Hakkında Sık Sorulan Sorular
Teff tohumlu çay ne işe yarar?
Teff tohumlu çay, hazımsızlığı önlemeye yardımcı olur ve metabolizmayı düzenler; bu sayede kilo vermeyi destekler. Bağırsaklara faydası ile gün içerisinde enerji artışı sağlar ve canlı hissettirir. Teff tohumu çayı kullananlar, bu gıdanın ödem atma ve zayıflamaya yardımcı özelliklerini sıklıkla vurgular.
Teff tohumu zayıflatır mı?
Teff tohumu doğrudan zayıflatmaz ancak kilo vermeye yardımcı olur. Bu yüzden unu, tozu ve çayı günlük beslenmede uygun şekilde kullanılabilir. Özellikle protein içeriği ve metabolizma üzerindeki olumlu etkileri ile uzun süre tokluk sağlar.
Teff unu sağlıklı mı?
Teff tohumundan elde edilen un, glütensiz ve lif açısından zengin olduğu için sağlıklı bir seçenek sunar. Bu nedenle ekmek, kurabiye ve waffle gibi tariflerde kullanımı tercih edilmektedir.
