Saç dökülmesi nedenleri ve faydalı vitaminler

Yoğun yaşam temposu, stres ve sağlıksız beslenme… Saçlarınızın canlılığı kaybetmesine ve dökülmesine yol açabilecek sebeplerden sadece birkaçı. Saç dökülmesi estetik görünümün yanında kişinin psikolojisini de olumsuz etkileyen bir durum.

Saçlar neden dökülür?

Mevcut her saç telinin bir yaşam döngüsü vardır. Her saç teli yaklaşık 4- 6 yıl yaşar, sonra dinlenme dönemine girer ve daha sonra da dökülür. Günde 50-100 tel saçın bu şekilde dökülmesi doğal bir süreçtir. Bu sayıdan daha fazla dökülüyorsa, banyo yaparken ele gelen saç miktarı artmışsa ya da yıkanmış kurulanmış saçı elle çektiğimizde elimize 3-5 adet saç teli geliyorsa bu durumun ciddiye alınması ve sebebinin araştırılması gerekir. Stresli yaşam, tiroit hormon düzensizliği, doğum kontrol hapı kullanımı, doğum süreci, emzirme dönemi, menopoz dönemi kadınlarda saç dökülmesini tetikleyebilir. Saç bakımı sırasında yapılan perma, fön gibi işlemler saç derisinin aşırı ısıya maruz kalmasına ve uzun vadede saç dökülmesine yol açar. 

Şimdi saç dökülmesinin yaygın sebeplerine bakalım;

1. Kalıtsal (Genetik) saç dökülmesi: 

Kalıtsal saç kaybı en sık görülen saç dökülmesi türüdür. Özellikle ailesinde kellik sorunu olan kişilerde risk daha fazladır. Toplumun %50’sinden fazlasında görülen erkeksi tip dökülmede androjen hormonları rol oynar. Yaş ilerledikçe kellik gelişir. Erkeklerde, alındaki saç çizgisi geriye doğru çekilir ve saçlı deri tepe kısmından açılarak seyrelmeye başlar. Kadınlarda ise alın çizgisinde açılma olmadan özellikle tepeden çevreye doğru saçlarda incelme ve seyrelme görülür. Erken yaşlarda başlanan tablet, sprey ve solüsyon şeklinde takviye vitamin ve mineraller, mezoterapi ve PRP tedavisi dökülme hızını yavaşlatabilir. Kadın tipinde erkeklerdeki uygulanan tedavinin yanında hormonal tedavilerin de eklenmesi başarı oranlarını artırabilir.

2. Mantar ve diğer cilt problemleri: 

Saçlı deriyi tutan mantar hastalıkları, sedef hastalığı, egzamalar, akne, liken hastalığı, aşırı yağlanan deri gibi rahatsızlıklarda saç etkilenirse dökülmeye neden olabilir. Bu dökülmelerin tedavisi altta yatan cilt hastalığının tedavisi ile mümkündür.

3. Yanlış beslenme alışkanlıkları: 

Yeterli ve dengeli beslenmemek, hatalı yapılan diyetler, uzun süre aç kalmak, tek tip beslenme, proteinden zayıf ve karbonhidrat içeriği yüksek gıdalarla beslenmek saçlarda zayıflama, kırılmalar ve saç dökülmesine yol açabilir.

Anoreksi ve bulimia gibi yeme bozuklukları sonucu da saç dökülmesi görülebilir.

4. Vitamin ve mineral eksiklikleri: 

Saç için gerekli olan vitamin ve minarellerin kanda eksik olması da saç dökülmesinin bir nedenidir. Özellikle B12, D vitamini, folik asit, biotin, çinko, demir gibi vitamin ve minarellerin düşüklüğünde saç beslenemez ve dökülür. Ayrıca kolajen üretiminde önemi olan C vitamini ve antioksidan özelliğiyle hücreleri koruyan E vitamini eksikliği de dökülmelere yol açabilir. Bu durumlarda eksik olan vitaminlerin takviyesi için mutlaka bir uzmana baş vurulmalı ve tedaviye başlanmalıdır.

Demir eksikliği saç dökülmesinin başlıca sorumluları arasında yer alıyor. Diyetle yeteri kadar demir alınmaması veya demirin emiliminde sorun olan hastalarda saç dökülmesi şikayetine çok sık rastlanıyor.

Yüksek dozda A vitamini almak ta yoğun bir saç dökülmesine neden olabilir. A vitamini alımı durduktan sonra saç dökülmesi de durur. A vitamininin uygun dozları saç hücrelerinin büyümesini desteklerken aşırı dozu ise dökülmeyi hızlandırabilir.

5- Aşırı kilo kayıpları nedeniyle saç dökülmesi

Aşırı kilo kayıplarının sonrasında saçların dökülmesi sık görülen bir durumdur. Bunun nedeni ise aşırı kilo kaybında telofen olarak adlandırılan doğal dökülme evresindeki saç oranının ve dökülme süresinin uzamasıdır. Saçlardaki dökülme ortalama 3-6 ay kadar devam edip, sonrasında durabiliyor.

6. Hormonal sorunlar: 

Saç dökülmesinin bir başka nedeni de, hormonal değişikliklerdir. Özellikle doğum sonrasında gözlenen saç dökülmeleri, hamilelik hormonunun yerini tekrar östrojen hormonuna bırakmasıyla gerçekleşir. Birkaç ay kadar yoğun saç dökülmesi olağan kabul ediliyor. Ancak uzun sürdüğü durumlarda dermatologlara danışmak gerekiyor.

Ayrıca menopozla birlikte de saçlarda dökülme sorunu gelişebiliyor.  Hormonal tedaviler bu tarz dökülmeler konusunda etkilidir.

7. Bazı hastalıklar ve ilaç kullanımı: 

Yaklaşık 30’dan fazla sistemik hastalık saç dökülmesine neden olabiliyor. Altta yatan etken genellikle tiroit hastalıkları ve anemidir. Ağır cerrahi işlemler, yüksek ateşli hastalıklar, ağır geçirilen enfeksiyon hastalıkları ve bazen ağır bir gribal enfeksiyon sonrasında da yoğun saç dökülmeleri gözlenebiliyor. Bu hastalıkların tedavi edilmesinin ardından saç dökülmesi durabiliyor. Kullanılan bazı ilaçlar, romatizmal hastalıklar, kullanılan hormonlar, zayıflama hapları, böbrek üstü bezi hastalıkları, insülin direnci, diyabet, doğum kontrol hapları ve bazen de bu kontrol haplarının kesilmesi saç döken diğer nedenlerdir. Bu durumun mutlaka uzman doktorlar tarafından yapılacak muayene ve tetkiklerle kapsamlı bir şekilde araştırılması gerekir.

8. Günlük hatalı saç bakımı da dökülmelere neden olabilir

Saç dökülmesinin altında yatan etken günlük hatalı saç bakım uygulamaları da olabiliyor. Saçları çok fazla şampuanlamak, çok sık saç boyatmak, düzleştirici gibi bazı yöntemlerle saçları şekillendirmek ve sıcak fön uygulamak saç kırılmalarına ve kopmalara yol açabiliyor. Islakken tarandığında elastikiyeti arttığı için saçlar kolayca zarar görebiliyor. Bu nedenle özellikle ıslakken çok fazla tarak darbeleriyle saçları taramak ve fırçalamak saç kırılmalarına neden olabiliyor. Saçları çok gergin bir şekilde çekerek lastikle at kuyruğu yapmak, saçların alın çizgisini geriye çekerek, traksiyonel alopesi olarak adlandırılan saç kayıplarına neden olabiliyor. Aynı şekilde sıkı ve gergin yapılan saç örgüleri, saçlara küçük kliplerle eklenen saçlar da saç köklerine çekme kuvvetiyle zarar verebiliyor.

Kozmetik alışkanlıklarımızın artması mekanik kimyasal ve fiziksel dökülmelere neden olan diğer faktörlerdir. Yani saçları sıkı bağlamak, iç boneler, aşırı ısıya maruz bırakılan fön işlemleri, saç rengini açmak için kullanılan boyalar, açıcılar, düzleştirici yöntemler saça dışarıdan zarar vererek saç kaybına neden olmaktadır. Bu durumda tek tedavi saçların bu uygulamalara maruz kalmasını önlemektir. Saçlar için gerekli takviye ve bakım işlemlerini uygulamak yeniden istenilen görünüme kavuşulmasını sağlar.

9. Stres ve depresyon: 

Ağır stresli durumlarda saç dökülmesine sıklıkla rastlanıyor. Stres vücudumuzda çeşitli stres hormonlarının salgılanmasına neden olarak iç dengenin bozulmasına ve bunun sonucunda birçok hastalığın ortaya çıkmasına yol açıyor. Depresyon, anksiyete, psikozlar ve de bunların tedavisinde kullanılan ilaçlar saçı etkileyip dökülmesine neden olabilmektedir.

Saç dökülmesi nasıl önlenir?

Uzman yardımı alarak tanı konulmasından sonra, hastalık sonucu bir dökülme mevcutsa buna göre bir tedavi yolu izlenir. Gerekli durumlarda vitamin takviyesi yapılır, protein destekli beslenme yoluna gidilebilir, hormonal bir denge bozukluğu söz konusu ise hastalık tedavi edilir. Doğru tanı ve tedavi saç dökülmelerini normal seviyeye getirebilir.

Saç dökülmesinde bitkisel çözümler faydalı mı?

Saç derisinde kan dolaşımının hızlanması saç dökülmesinin önüne geçmektedir. Zeytinyağı ve hindistan cevizi yağı ile saç diplerine masaj yapmak kan dolaşımının hızlanmasına katkıda bulunur. Yine bir tutam biberiye 20 dakika kaynatılıp soğutulduktan sonra saç durulamasında kullanılırsa saçların güçlenmesini sağlar. Kalan biberiye suyu saç kremi olarak da kullanılabilir.

Saç dökülmesine birçok bitkisel çözüm önerilse de ileri seviyede saç dökülmesi yaşıyorsanız mutlaka bir dermatoloji uzmanına görünmelisiniz. 

….

Saç günlük yaşamda pek çok faktörden kısa sürede etkilenebilen canlı bir organdır. Kişinin hayatında yolunda gitmeyen bir şeyler olduğunda bu bilgiler ışığında birey önce kendisini tartıp, daha sonra gerekiyorsa bir dermatoloji uzmanından yardım almalıdır. Çünkü bu konuda çevreden gelen yanlış yönlendirmeler ve kulaktan dolma bilgiler, hastaların zaman kaybetmesine neden olabilmektedir. Eğer altta yatan önemli bir neden varsa tanı ve tedavide geç kalınması söz konusu olabilir. Bunun dışında saç dökülmesini önlemek ve dökülen saçların yeniden çıkmasını sağlamak düşüncesi ile bilinçsiz uygulanan maske ve karışımlar saçlara daha çok zarar vererek geri dönüşümü olmayan hasarlara neden olabilir.

Sağlıklı Saçlar İçin Bunlara Özen Gösterin

Saç dökülmelerini önlemek, saçların sağlıklı uzaması ve canlı görünmesini sağlamak için rutin alışkanlıklarda bazı düzenlemeler yapmak gerekir. Bunlar şöyle sıralanabilir:

• Bilinçsizce yapılan diyetlerden uzak durmalısınız.

Eğer diyet yapmak istiyorsanız bunu doktor kontrolünde yapmalısınız. Karbonhidrat ağırlıklı beslenmeden kaçınmalısınız. Protein ağırlıklı beslenmeye özen göstermelisiniz. Düzenli beslenme alışkanlığını yaşam tarzınız haline getirmelisiniz.

• Uyku saatlerinize dikkat etmelisiniz.

Saç dökülmesini önlemek için düzenli uyku çok önemlidir.

• Stresten uzak durmalısınız.
• Vitamin eksikliğini yerine koymalısınız.

Çinko, B12, demir, folik asit içeren besinleri tüketmelisiniz.

• Sigara ve alkol kullanımını alışkanlık haline getirmemelisiniz.

Mümkünse ikisinden de uzak durmalısınız.

• Antioksidan yiyeceklere (sebze meyve gibi) sofranızda yer vermelisiniz.
• Fast food tarzı beslenme alışkanlıklarından uzak durmalısınız.

Uzman kontrolü dışında saç sağlığınız için önerilen ilaçları kullanmamalısınız.

• Günde 50-100 adet saç telinin dökülmesi normal sınırlar içerisinde kabul edilmektedir. Eğer aşırı miktarda saç kaybı, saçlarda gözle görülen incelme oluşursa en kısa zamanda uzman bir dermatoloğa başvurmalısınız.

İlginizi çekebilir: Sağlıklı Saç, Cilt ve Tırnaklar için faydalı Vitaminler