A Vitamini Hakkında Faydalı Bilgiler

Yağda eriyen ve de dolayısıyla vücutta depolanabilen vitaminlerden biri olan A vitamini, antioksidan bakımından zengindir. Göz ve cilt sağlığı için faydalı vitaminlerin başında gelmektedir.

Bağışıklık siteminin gelişimine katkı sağlayan A vitamini, birçok hastalığa karşı direnç kazanmamızda da etkin bir rol oynamaktadır.

Retinol olarak da adlandırılan A vitamini, özellikle çocuk gelişimi için önemlidir. Göz, diş, kemik sağlığı için kritik öneme sahip olduğu gösterilmiştir.

Başta hayvansal gıdalar olmak üzere birçok bitkisel gıdadan da temin edilebildiğinden eksikliği fazla görülmez. Ancak eksikliği durumunda da bazı hastalıklara neden olacağı için takviyesinin önemi ön plana çıkmaktadır.

A vitamininin ihtiyaç fazlası vücutta depolandığından bilinçli bir şekilde tüketilmelidir.

A Vitamini Faydaları

A vitaminin en önemli faydalarının göz ve cilt sağlığına olan etkilerinden bahsetmiştik. Antioksidan özelliği ile erken yaşlanmayı önlemeye katkısı olabilir. İmmün sistemi geliştirerek hastalıklara karşı direnci arttırır.

• Antioksidan bakımından oldukça zengindir;
• Kemik gelişimini hızlandırır
• Bağışıklığın güçlenmesinde etkilidir;

• Üreme sistemi üzerinde olumlu etkileri vardır;
• Hücrelerin daha sağlıklı olmasına katkı sağlar;
• Diş ve diş eti sağlığını geliştirir;
• Kemiklerin güçlenmesine katkıda bulunur;
• Çocukların gelişimini olumlu yönde etkiler;
• Saç dökülmesini azaltarak saçların güçlenmesini ve daha parlak görünmesini sağlar.
• Mide, karaciğer ve safra sağlığını olumlu etkiler;
• Alınan D vitamininin verimini arttırır;
• Göz kuruluğunu engeller;
• Gece körlüğünü önler;
• Daha net görmeye katkıda bulunur;
• Enfeksiyonlara karşı koruyacaktır;
• Cilt sağlığını korumaya yardımcı olur;
• Cildin parlaklığını arttırır.

A vitamini insanların ciltleri üzerinde oluşacak yaraların daha hızlı iyileşmesinde etkili olduğu gibi cilt hücrelerinin yenilenmesini de destekler. Özellikle cilt kanseri gibi hastalıklara karşı savaşarak, kanserli hücrelerin oluşmasını engellemeye yardımcı olur.

Cildin daha genç görünmesine katkıda bulunur. Bu sayede de zaman içerisinde ortaya çıkacak olan kırışıklığın azalmasına katkıda bulunur. Cilt üzerinde sivilce oluşmasını engelleyecektir.

Tırnakların güçlenerek kırılmalarını önler.

Saç dökülmesini azaltır, Saçların parlaklığını arttırır.

A Vitamini Eksikliği

A vitamini eksikliği düzenli ve dengeli beslenen insanlarda genellikle görülmez. İnsanların A vitamini eksikliği sıklıkla emilim bozuklukları olan hastalıklarla birlikte görülmektedir. Eksikliğinde görme sorunlarının oluşmasına neden olur.

Anne sütü ile beslenmemiş çocuklarda A vitamin eksikliği görülmediğinden ilk 6 ay anne sütüyle beslenmenin önemi bir kez daha ortaya çıkmaktadır.

• Çocuklarda gelişim bozukluğuna neden olur;
• Kemiklerin güçsüzleşmesine sebebiyet verir;
• Gece körlüğüne neden olur;
• İdrar yolları enfeksiyonune neden olabilir;
• Göz kuruluğu riskini arttırır;
• Saç dökülmesini arttırabilirr;
• Cilt kuruluğuna neden olabilir;
• Yaraların daha geç iyileşmesine neden olabilir;
• Diş eti çekilmesi riskini arttırır ;
• Bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olabilir

Gözde önemli bir katman olan korneanın kalınlaşmasına neden olarak körlüğe kadar gidebilir. Özellikle de gece görmesinde azalmaya neden olabilir.

Eksikliği sonucunda insanların ciltlerinde nem oranı azalacağından cilt kuruluğu gelişebilir. Bu durum da derinin kalınlaşmasına neden olabilir. Hücre yenilenmesini yavaşlattığından erken yaşlanmaya neden olabilir. Cilt üzerinde sivilce oluşumunda da etkili olduğu düşünülmektedir.

A Vitamini Eksikliğinin Nedenleri

Yağda eriyen bir vitamin olan A vitamini yağ emiliminin bozulmasına neden olan Çölyak ya da Crohn gibi hastalıklar sonucunda ortaya çıkabilir.

Karaciğerde emilim olması sebebi ile karaciğer hastalıkları durumunda insanlarda vitamin eksikliği meydana gelir. Siroz, kistik fibrozis ve safra asit miktarının eksikliği gibi nedenlerle ortaya çıkabilir. Tiroid bezinin yavaş çalışmasının A vitamini eksikliğinde etkili olduğu düşünülmektedir.

Yan Etkileri

A Vitaminin eksikliğinin istenmeyen etkilere neden olmasının yanında fazla alınmasında da yan etkilerinin görülebileceğinden bahsetmiştik. Bu vitaminin fazlası idrar yoluyla vücuttan atılmadığından  karaciğerde depolanmaktadır. A Vitaminin fazla alınması ile birlikte karaciğer problemlerinin ortaya çıkması riski doğmaktadır.

Birçok insanda A vitamini fazlalığı nedeniyle bilinç bulanıklığı, huzursuzluk ve mide bulantısı ortaya çıkabilir. Ayrıca karın ağrısının da ortaya çıktığı kaydedilmiştir. Dudaklarda kuruluk oluşacağı gibi sık sık dudaklarda çatlama ve bunun sonucunda da kanama meydana gelebilir.

Hangi gıdalarda A vitamini bulunur?

Doğal yollarla alınması gereken bir vitamin olarak bilinmektedir. İnsanların hayvansal gıdalar ve bitkisel gıdalar aracılığıyla bu vitamini bol miktarda alabilirler. Bu nedenle de düzenli ve sağlıklı beslenmeleri şarttır. A vitamini aşağıdaki besinlerden rahatlıkla karşılanabilmektedir:

• Havuç
• Karaciğer
• Marul
• Yumurta
• Süt
• Tereyağı
• Ton balığı
• Ispanak
• Kavun
• Domates
• Kayısı
• Mango

Günlük A Vitamini ihtiyacı ne kadar?

Günlük A vitamini ihtiyacının  yaşlara ve özel durumlara göre dağılımı tablolarda detaylıca işlenmiştir.

Çocuklarda:

Yaş Aralığı	Alınması Gereken Miktar
1 – 3 Yaş	300 mcg / günde
4 – 8 Yaş	400 mcg / günde
9 – 13 Yaş	600 mcg / günde

Kadınlarda:

Yaş Aralığı	Alınması Gereken Miktar
14 Yaş Üstü	700 mcg / günde
Hamilelerde	750 – 770 mcg / günde
Emziren Bayanlarda	1,200 – 1,300 mcg / günde

Erkeklerde:

Yaş Aralığı	Alınması Gereken Miktar
14 Yaş Üstü	900 mcg / günde

İlgili: B1 vitamini hakkında faydalı bilgiler