fbpx
Hastalıklar

Gaz Ve Şişkinlik Sorununa İyi Gelecek Öneriler

Türkiye’de her 4 kişiden birinde görülen şişkinlik ve gaz problemi, karın ağrısına ve midede doygunluk hissine yol açarak yaşam konforunu düşüren önemli bir sağlık sorunudur.

Sıklıkla yemek düzeni veya besinlere bağlı olarak ortaya çıkan gaz ve şişkinlik, bazı hastalıkların habercisi de olabilmektedir bu sebeple sorunun kaynağının araştırılması önemlidir.

Ciddi bir hastalığa işaret etmeyen gaz problemi genellikle beslenme alışkanlığını değiştirerek ve kolay tedbirlerle ortadan kaldırılabilir.

Mide şişkinliği neden olur?

Sindirim sisteminin işleyişinden kaynaklanan gaz, doğal bir olaydır. Mide ve bağırsaklarda sıkışan gaz, anüs ve ağızdan dışarı atılır. Oluşan gazın vücuttan atılamaması sonucunda ise sıkışma ve şişkinlik ortaya çıkar. Yemek yedikten sonra ortaya çıkan aşırı gaz üretimi ya da sindirim sistemi kaslarının hareketindeki bozukluk, karında şişkinliğe yol açar.

Yemek düzeni ve bazı besinlerle ortaya çıkabilir

Yemek yerken yutulan hava karında gaz ve şişkinliğe neden olur. Yemeklerden sonraki geğirme bu durumun bir sonucudur.

Gazlı ve fermente içecekler de (asitli içecekler, maden suyu) fazladan hava yutulmasına neden olarak gaz sorununa yol açabilir.

Yağlı yiyecekler de sindirimi ve midenin boşalmasını yavaşlatarak şişkinliğe neden olabilir. Mide ve bağırsakta daha uzun süre işlenen besinlerle daha fazla gaz ortaya çıkmakta ve sıkışabilmektedir.

Tatlandırıcılar sindirim sorunlarına neden olabilirler. Kalın bağırsağınızdaki bakteriler tatlandırıcıları sindirirken gaz da üretebilir.

Bazı yüksek lifli yiyecekler daha fazla gaz üretilmesine neden olabilir;

  • Barbunya, kuru fasulye, mercimek ve nohut gibi baklagiller
  • Sarımsak ve soğan
  • Brokoli ve lahana gibi yeşil sebzeler
  • Süt ve süt ürünleri
  • Bazı meyveler (portakal, kayısı)
  • Yüksek oranda lif içeren tam tahıllı besinler
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR  Kadın Sağlığı Rehberi: Menopoz ve Sonrasında Bilmeniz Gerekenler

Hangi Hastalıklar Gaz Ve Şişkinliğe Neden Olur?

Bağırsak hareketlerinin yavaşlamasına neden olan hastalıklar veya kullanılan ilaçlar, hem besinlerin bağırsaklarda daha uzun süre kalmasına, hem de ince bağırsakta bakterilerin artmasına yol açarak gaz oluşumuna neden olabilir.

Reflü ve mide ülseri: Halk arasında mide ekşimesi olarak bilinen, asitli mide suyunun yemek borusuna geri kaçmasıyla ortaya çıkan reflü de gaz sıkışmasına neden olan hastalıklardan biridir.

İrritabl bağırsak sendromu (IBS) nedeniyle ortaya çıkan bağırsak hareketlerindeki bozulmalarla beraber hastaların çoğu şişkinlik ve gaz sıkışması yaşayabilir.

Çölyak hastalığı da nedenler arasındadır. Gluten içeren besinler tüketildiğinde hastaların bağışıklık sistemi, bağırsak hücrelerine zarar verebilir. Bağırsak yapısındaki bozulma da gaz sıkışmasına neden olur.

Bağırsak fıtıkları, kabızlık, kolon kanseri de gaz ve şişkinlik nedenleri arasındadır. Ayrıca pankreasın iltihaplandığı ‘pankreatit’ durumunda da gaz sıkışması görülebilir.

Gıda alerjileri ya da gıdanın içindeki maddenin sindirilememesi nedeniyle ortaya çıkan gıda intoleransları da gaz oluşumunda etkilidir. (Laktoz intoleransı, fruktoz intoleransı, yumurta alerjisi ve buğday alerjisi gibi)

Gaz ve şişkinlikten kurtulmak için öneriler

Peki kişiye büyük bir rahatsızlık veren ve karın ağrılarına yol açan mide şişkinliğine ne iyi gelir ve nasıl geçer?

Aşağıda listelenen kolay önlemler ve beslenme alışkanlıklarıyla sorununuz büyük oranda çözülecektir.

  • Hızlı yemek yemeyin

Yutulan hava gazın en önemli sebeplerinden birisidir. Hızlı yemek, yemek yerken konuşmak, içecekleri pipetle içmek, sakız çiğnemek, sigara içmek daha fazla hava yutulmasına neden olarak gaz ve şişkinliğe neden olur.

  • Besinleri iyi çiğneyin

Besinlerin küçük parçalar halinde iyice çiğnenmesi yutulan hava miktarını da azaltacaktır. Bu nedenle yavaş ve sakince, iyice çiğneyerek yemek gaz oluşumunu azaltacaktır.

  • Az yağlı ve küçük porsiyonlar tüketin
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR  Ağız kokusu (halitoz) neden olur?

Şişkinlik ve gaz sorunu yaşayan kişiler için küçük öğünler halinde yemek faydalı olabilir. Bir oturuşta büyük porsiyonlar yerine, daha az ve daha sık yemeye özen gösterin. Yemekler az yağlı olmalı çünkü yağlı gıdalar mide boşalımını yavaşlatarak ve midede basıncı arttırarak karında rahatsızlık ve şişkinliğe yol açabilir.

  • Gaz oluşumunu arttıran yiyeceklere dikkat edin

Bazı yiyecekler diğerlerinden daha fazla gaza veya şişkinliğe neden olabilir. Brokoli, lahana gibi gıdalar daha fazla gaz üretimine yol açabilir. Ayrıca sarımsak, soğan, fasulye, nohut, bezelye, bulgur, mercimek, havuç, kereviz, patates, turp, pırasa, muz, kayısı, erik, çilek, kavun, elma, portakal, armut, şeftali, hamur işleri, çok şekerli tatlılar da gaz üretimini artırabilir. Kişiden kişiye gıdaların etkileri değişebildiği için gaz ve şişkinlik sorunu yaşıyorsanız bir diyet günlüğü tutarak hangi gıdanın şikayetinizi artırdığını tespit edebilir ve uzak durabilirsiniz.

Lifli gıdalar sindirim sistemi sağlığı için gereklidir. Ancak lifli gıda alımını yavaş yavaş artırmanız ve vücudunuzun adaptasyonunu sağlamanız daha sağlıklı olacaktır. Aşırı sebze ve meyve tüketiminin de gaz üretimini artıracağını unutmayın.

  • Gazlı, şekerli içecekler ve tatlandırıcılardan uzak durun

Kola gibi gazlı içecekler, maden suyu, bira, soda, fruktoz içeren meyve suları gaz oluşumunu artırabilir. Ayrıca ksilitol, sorbitol ve mannitol gibi tatlandırıcılardan ve bu tatlandırıcıların kullanıldığı sakızlar dahil ürünlerden uzak durun.

  • Yürüyüş ve egzersiz yapın

Fiziksel aktivite bağırsakları daha düzenli hareket ettirerek gazın dışarı atılımını ve dışkılamayı kolaylaştırır.

Fiziksel aktivite ve su tüketiminizi arttırmak gaz oluşumuna yol açan kabızlığa karşı da etkili olacaktır.

  • Yemek sonrası uzanmayın

Yemeklerden sonra sırt üstü yatmayın. Bir süre oturun, ayakta durun veya yürüyüş yapın.

  • Probiyotik takviyeleri ve bazı ilaçlar rahatlamanızı sağlayabilir
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR  Hafızayı Güçlendiren Yiyecekler

Probiyotik takviyeleri, bağırsaktaki bakteri ortamını iyileştirdiği için gaz ve şişkinlik sorununuzu azaltmaya yardımcı olabilir.

Kas spazmlarını azaltan ‘antispazmolitik’ ilaçlar ile şişkinlik, gaz ve gerilmeyi azaltan Simetikon etken maddeli ilaçlar doktor gözetiminde kullanılabilir. Hekim önerisi doğrultusunda ilaç tedavisi ve gerektiğinde psikiyatrik destek almaktan kaçınmayın.

Mide şişkinliğine doğal çözümler

Doğal gıdalar kullanarak mide şişkinliği sorununuzdan kurtulabilir ve rahatlayabilirsiniz. Ancak mide şişkinliği probleminiz ciddi boyutlardaysa mutlaka doktorunuza görünmeli, sorunun kaynağını araştırmalı ve önerilerini dinlemelisiniz.

papatya çayı
Papatya çayı

Papatya çayı

Mide kaslarını rahatlatan, mide ekşimesine de iyi gelen papatya çayı sizi rahatlatacak doğal çözümlerden biri. Demlediğiniz papatya çayını günde 2-3 kez içebilir, isterseniz içine birkaç damla limon sıkarak da tüketebilirsiniz.

Rezene

İdrar söktürücü, spazm giderici olarak bilinen rezene hazımsızlığa bağlı mide şişkinliği problemleri için de kullanılabilir. 1 tatlı kaşığı rezene tohumunu sıcak su dolu bir fincana atıp 7-8 dakika demlenmesini bekledikten sonra içebilirsiniz.

Zencefil

Zencefil de bağırsak gazına iyi gelebilir. Bir bardağa zencefil ekledikten sonra üzerine sıcak su ekleyin ve on dakika demleyin. Ardından bir çay kaşığı bal ekleyip bir miktar limon sıkın.

Nane

Sindirim sistemindeki kaslarda spazm ve kasılmaları engelleyen, aynı zamanda gazın atılımını da kolaylaştıran nane, mide şişkinliği için ideal çözümlerden. Kullanımı da oldukça basit. İster nane yapraklarını çiğneyin, isterseniz nane çayından günde 2-3 bardak tüketin.

Anason çayı

Sindirim sistemini rahatlatan, gaz sorununu azaltan anason çayını da tercih edebilirsiniz. Anason yapraklarını tıpkı çay gibi demleyerek içebilirsiniz. Ancak anason çayının uyku yaptığını unutmamalı ve mümkünse yatmadan önce içmelisiniz.

Limonlu su

Birçok faydası bilinen limonlu su, gaza bağlı mide şişkinliği için de kullanılabilir. Ancak asitli yapısından dolayı tüketimine dikkat edilmelidir.

İlginizi çekebilir: Nane Bitkisi Nedir? Faydaları ve Zararları Nelerdir?

Vitamin Rehberi

Sağlıklı beslenme ve vitamin rehberi